Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N160E1" type="main">
              <s id="N16146">
                <pb pagenum="206" xlink:href="005/01/214.jpg"/>
                <emph type="italics"/>
              FI, illæ verò ad GM. </s>
              <s id="N16159">Quamobrem quando hæc quidam
                <lb/>
              ipſi GM pertranſiuerit, illa verò ipſi FI, & rurſum facta
                <lb/>
              fuerit recta ipſa FA ad ipſam FL, & ipſa AG rurſum re­
                <lb/>
              cta, velut à principio erant in ipſis MI. </s>
              <s id="N16162">Hoc autem neque
                <lb/>
              alia intercedente mora maioris ad minorem, vbi ſcilicet per
                <lb/>
              aliquod temporis ſpatium ſtaret in eodem puncto, neque tranſi­
                <lb/>
              liente minore aliquod punctum, maiorem quidem æqualem mi­
                <lb/>
              nori pertranſire, hunc autem maiori, abſurdum eſt. </s>
              <s id="N1616F">Præterea
                <lb/>
              vnica etiam ſemper existente motione, centrorum motum inter­
                <lb/>
              dum quidem magnam, nonnunquam verò minorem conuerti,
                <lb/>
              admirandum est. </s>
              <s id="N16178">I dem enim celeritate eadem latum æqualem
                <lb/>
              natum hoc eſt pertranſire: eadem autem celeritate vtroque
                <lb/>
              modo æqualem licet mouere. </s>
              <s id="N1617F">Principium autem ſumendum
                <lb/>
              est circa iſtorum cauſam, quod eadem potentia, & æqualis
                <lb/>
              hanc quidem tardius mouet magnitudinem, illam verò cele­
                <lb/>
              rius. </s>
              <s id="N1618A">Si enim fuerit quippiam, quod à ſeipſo moueri, natum
                <lb/>
              non ſit, ſi ſimul & illud mouerit, quod natum eſt moueri, tar­
                <lb/>
              dius mouebitur, quàm ſi ipſum per ſe moueretur. </s>
              <s id="N16192">Et ſiquidem
                <lb/>
              natum fuerit moueri, non ſimul autem moueatur, ſimiliter
                <lb/>
              ſe habebit. </s>
              <s id="N1619A">Et impoſſibile certè eſt, plus moueri quàm mouem,
                <lb/>
              non enim ſuam ipſius mouetur motionem. </s>
              <s id="N161A0">Sit igitur e reu'us
                <lb/>
              maior vbi A, minor autem vbi B, ſi minor maiorem impel­
                <lb/>
              let non reuolutum ex ſe, manifeſtum eſt, quod tantum ipſius
                <lb/>
              rectæ maior pertranſit, quantum eſt impulſus. </s>
              <s id="N161A9">Tantum autem
                <lb/>
              eſt impulſus, quantum paruus est motus æqualem igitur ipſius
                <lb/>
              rectæ pertranſiuerunt. </s>
              <s id="N161B0">Neceſſe igitur eſt ſi reuolutus minor
                <lb/>
              maiorem impellet, reuoluti ſimul cum impulſione; tantum
                <lb/>
              autem, quantum minor reuolutus eſt, ſi nihil ipſe ſui ipſius
                <lb/>
              motione mouetur. </s>
              <s id="N161B9">Quomodo enim & quantum mouit, tantum
                <lb/>
              motum eſſe neceſſe eſt, quod mouetur ab illo. </s>
              <s id="N161BE">Sed profectò par­
                <lb/>
              uus circulus tantum ſeipſum circulariter mouit, quantum est
                <lb/>
              pedalis quantitas (tantum enim ſit id, quod motus eſt) & ma­
                <lb/>
              gnus igitur tantum motus erit. </s>
              <s id="N161C7">
                <expan abbr="Similiq.">Similique</expan>
              modo ſi magnus par­
                <lb/>
              uum mouebit, motus erit paruus quemadmodum maior. </s>
              <s id="N161CF">Per
                <lb/>
              ſe autem motus illorum vtrumlibet, ſiue celeriter, ſeu tardè
                <lb/>
              eadem velocitate, statim quando maior natus eſt circumferri
                <lb/>
              lineam, quod difficultatem facit, quod non ſimiliter faciunt
                <lb/>
              quando fuerint connexi. </s>
              <s id="N161DA">Hoc autem eſt, ſi alter ab altero mo­
                <lb/>
              ueatur, non quam natus eſt, neque peculiarem motionem: nihil
                <lb/>
              enim refert circumponere, & annectere, aut
                <expan abbr="eõiungere">coniungere</expan>
              vtrum­
                <lb/>
              libet alteri. </s>
              <s id="N161E7">Similiter enim quando hic quidem mouet, ille ve­
                <lb/>
              rò mouetur ab isto, quantum vtique mouerit, alter, tantum
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>