Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
194
"/>
quaſi ſit ab efficiente & ſubiecto cudatur, vt nihil
<
expan
abbr
="
oīno
">omnino</
expan
>
,
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
certius
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
conſtantius in hac di
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1395
"/>
<
lb
/>
ſciplina occurrat. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Neq.
">Neque</
expan
>
verò confugies hìc tu ad ea, quae Ariſt. </
s
>
<
s
>hæc ex aliorum
<
expan
abbr
="
ſnīa
">ſententia</
expan
>
profiteatur, aut
<
lb
/>
quae in his libris res craſsiuſculè ſcribantur. </
s
>
<
s
>profitetur
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ſe cauſſas rerum exquiſitiſsimè tradere,
<
lb
/>
quinetiam ſic diſpoſuiſſe ſuam philoſophiam, vt quæ anteà tradita fuiſſent vniuersè, aptarentur
<
lb
/>
ad ea quæ ſigillatim in iis extremis phyſiologiæ libris explicantur. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
At qui hanc Ariſtotelis fuiſ
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1396
"/>
<
lb
/>
ſe firmam & perpetuam
<
expan
abbr
="
ſnīam
">ſcientinam</
expan
>
non hiſce libris ſolùm, ſed
<
expan
abbr
="
vbiq.
">vbique</
expan
>
eius libros ab initiis
<
expan
abbr
="
vtriuſq.
">vtriuſque</
expan
>
phi
<
lb
/>
loſophiæ cum diuinæ tum naturalis percurrenti facillimè conſtabit:
<
expan
abbr
="
nanq.
">nanque</
expan
>
ipſe primum de effi
<
lb
/>
ciente ſic loquitur
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
<
foreign
lang
="
grc
">εἴδος δ' ἀει όισεται</
foreign
>
.i. </
s
>
<
s
>formam ſemper afferet. </
s
>
<
s
>poſteà inquit. </
s
>
<
s
>In hoc
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
hanc for
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1397
"/>
<
lb
/>
mam facit. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
alibi de eodem efficiente diſſerens ait. </
s
>
<
s
>Cauſſa ſit formæ in materia
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
<
foreign
lang
="
grc
">αἰτιον ᾖ τοῦ</
foreign
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1398
"/>
<
lb
/>
<
foreign
lang
="
grc
">εὶδους ἐν τῆ́ ὑλῃ</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>Quin apud Græcos nihil reperitur conſtantius, vt hæc dicere non ſit
<
expan
abbr
="
nouã
">nouam</
expan
>
opi
<
lb
/>
nionem comminiſci, ſed ex optimis auctoribus eruere veterem & approbatam,
<
expan
abbr
="
qñquidem
">quandoquidem</
expan
>
Ale
<
lb
/>
xander
<
emph
type
="
sup
"/>
d
<
emph.end
type
="
sup
"/>
explicans eandem rem vtitur eodem exemplo ad ipſam
<
expan
abbr
="
perſuadendã
">perſuadendam</
expan
>
quo anteà fuerat
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1399
"/>
<
lb
/>
vſus Ariſt. </
s
>
<
s
>& inter alia verba hæc ſcribit,
<
foreign
lang
="
grc
">θ̓̂δος δὲ τὸ ἀπὸ τοῦ τεχνιτου γινόμενον ἐν ἀυτῳ</
foreign
>
.i. </
s
>
<
s
>formam
<
lb
/>
quæ fit ab artifice in ſubiecto. </
s
>
<
s
>Themiſtius item ſic exprimit.
<
foreign
lang
="
grc
">ἐνθεῖαι τὸ εἶδος</
foreign
>
.i. </
s
>
<
s
>imponere
<
expan
abbr
="
formã
">formam</
expan
>
;
<
lb
/>
& Proclus lib. 3. in
<
expan
abbr
="
Timęū
">Timęum</
expan
>
hęc ſcripſit, “
<
foreign
lang
="
grc
">πᾶς γὰρ δημιουργὸς ἀγαθὸς χρατεῖ τῆς ὑλης καὶ το εἰδος
<
lb
/>
ἀπ
<
gap
/>
τιθησι, ὁ βούλεται τοῖς ὑποκειμένοις, καὶ πολλῷ πλέον ὁ ὁλος δημιουργὸς, ὃς καὶ ἀυτὴν ὑφιστη
<
lb
/>
αι τὴν ὑποκειμὲνην ὑλην, καὶ τ' ὰλοι</
foreign
>
.” i. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
oīs
">omnis</
expan
>
<
expan
abbr
="
aūt
">aut</
expan
>
opifex bonus imperat materiæ, & imponit formam
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1400
"/>
<
lb
/>
quam vult, ſubiectis, quantò ergo magis opifex vniuerſalis qui
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
materiam ipſam
<
expan
abbr
="
cõſtituit
">conſtituit</
expan
>
:
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
<
lb
/>
extundere ſeu excudere formam ex materia potius artifici, quàm naturali efficienti, conueniens
<
lb
/>
eſſe dicit, veluti cùm ſubtrahendo efficit ſculptor; vt, ſi hoc item de artifice concedatur, vt
<
expan
abbr
="
formã
">formam</
expan
>
<
lb
/>
inferat in materiam, multò magis id de naturali dandum ſit. </
s
>
<
s
>Nihil tritius apud Ioannem Gram
<
lb
/>
maticum. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
e
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Simplicius
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
perſpicuè idem aſſerit. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
f
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Dicebat item Auerroës dare
<
expan
abbr
="
formã
">formam</
expan
>
, & efficiens
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1401
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1402
"/>
<
lb
/>
ita deſcribebat. </
s
>
<
s
>Dans formam,
<
expan
abbr
="
idemq́
">idemque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>teſtabatur. </
s
>
<
s
>Dans formam, dare
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
conſequentia. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
quã-obrem
">quam
<
lb
/>
obrem</
expan
>
patet, vt falſa ſit vulgata illa propoſitio. </
s
>
<
s
>Formas educi è ſinu materiæ: inducuntur
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
non
<
lb
/>
educuntur:
<
expan
abbr
="
quanq̃
">quanquam</
expan
>
inducuntur ſecundùm poteſtatem materiæ quæ diſcrepat à forma artis; in ea
<
lb
/>
rum
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
materia nulla poteſtas ordinata antecedit. </
s
>
<
s
>Vnde à nobis
<
expan
abbr
="
aliquãdo
">aliquando</
expan
>
dictum eſt, formas na
<
lb
/>
turales ex neceſsitate ſequi materiæ. </
s
>
<
s
>Etiam Platonici præſtantiſsimi talem
<
expan
abbr
="
ſnīam
">ſententiam</
expan
>
tribuunt Ariſto
<
lb
/>
teli. </
s
>
<
s
>Etenim Syrianus 3. p. </
s
>
<
s
>Phil. </
s
>
<
s
>ea ſcripſit. </
s
>
<
s
>Exemplari ipſarum artium toti dico creationi ſpecificę
<
lb
/>
diſtinctionis minime dare
<
expan
abbr
="
manū
">manum</
expan
>
Ariſt. </
s
>
<
s
>& ſi
<
expan
abbr
="
qũo
">quoniam</
expan
>
naturam imitata ars hoc ſolùm pacto faceret, ni
<
lb
/>
ſi multò prius hoc modo natura ipſa operaretur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Idemq́
">Idemque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>adſcribit. (eius ergo verba recenſebo) &
<
lb
/>
mihi quidem dicere
<
expan
abbr
="
vr̃
">vrm</
expan
>
ideam ſeparatam ab omni materia non dari, ſed quoqúo ſeparatam: nam
<
lb
/>
ſicut forma artis eſt in anima & in artifice, non
<
expan
abbr
="
aūt
">aut</
expan
>
ſeparata, ſic in efficiente eſt forma, non
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
ſe
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1403
"/>
<
lb
/>
parata à materia, aut
<
expan
abbr
="
efficiẽte
">efficiente</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Verumenimuerò quid dicendum; vbi, aut agens,
<
expan
abbr
="
anteq̃
">antequam</
expan
>
inducatur,
<
lb
/>
corruptum ſit, aut
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
per aliquod ſpatium à materia ſeparatum? </
s
>
<
s
>Ad id
<
expan
abbr
="
rñdebat
">rnndebat</
expan
>
Ariſt. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
g
<
emph.end
type
="
sup
"/>
virtutem
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1404
"/>
<
lb
/>
agentis per affectiones præuias
<
expan
abbr
="
cõicari
">conicari</
expan
>
materiæ & in illis contineri. </
s
>
<
s
>ſic
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
in medio & ſpatio. </
s
>
<
s
>Nec
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
p̃p̃eà
">propterea</
expan
>
ſequitur id quod ſuſpicaretur quiſpiam, ſi ibi eſſet forma, medium
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
eſſe tale, quale
<
expan
abbr
="
futurũ
">futurum</
expan
>
<
lb
/>
eſt id, quo intendit efficiens:
<
expan
abbr
="
qm̃
">quam</
expan
>
formæ dantur pro materiæ meritis: ſicut
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
torpor à torpedine
<
lb
/>
incuſſus non afficit rete, ſed ſi fortè alio
<
expan
abbr
="
mõ
">modo</
expan
>
, vt frigefaciendo: afficit
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
<
expan
abbr
="
manũ
">manum</
expan
>
, ſic de formis iſtis
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
aſſeuerandũ
">aſſeuerandum</
expan
>
eſt. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Neq.
">Neque</
expan
>
<
expan
abbr
="
mirũ
">mirum</
expan
>
eſt,
<
expan
abbr
="
talẽ
">talem</
expan
>
<
expan
abbr
="
virtutē
">virtutem</
expan
>
in præuiis affectionib. contineri,
<
expan
abbr
="
qñ
">quin</
expan
>
non ſunt illæ qua
<
lb
/>
litates ſimpliciter, ſed inſtrumenta
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
<
expan
abbr
="
formarū
">formarum</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Sicut ergo inſtrumenta poſſunt moueri, & moue
<
lb
/>
re
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
ceſſante illo quod primò mouit; ita
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
de præuiis affectionib. eſt
<
expan
abbr
="
dicendũ
">dicendum</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Sed hæc
<
expan
abbr
="
itẽ
">item</
expan
>
co
<
lb
/>
pioſius infrà. </
s
>
<
s
>Vtrum'ne verò
<
expan
abbr
="
oẽ
">omnem</
expan
>
agens ſpeciale quod eſt actu, poſsit dare ſuam formam, v. </
s
>
<
s
>g. ſicut
<
lb
/>
ignis facit ignim, ſic equus equum, &
<
expan
abbr
="
hõ
">homo</
expan
>
<
expan
abbr
="
hoĩem
">hominem</
expan
>
, alia quæſtio eſt. </
s
>
<
s
>Sed
<
expan
abbr
="
tñ
">tantum</
expan
>
Ariſt. </
s
>
<
s
>eius mentis fuiſſe
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
vr̃
">vrm</
expan
>
, vt
<
expan
abbr
="
vſq.
">vſque</
expan
>
ad alentem formam perueniant agentia ſpecialia,
<
emph
type
="
sup
"/>
h
<
emph.end
type
="
sup
"/>
nec
<
expan
abbr
="
quicq̃
">quicque</
expan
>
ſuprà poſsint. </
s
>
<
s
>at ad ſen
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1405
"/>
<
lb
/>
tientem,
<
expan
abbr
="
multoq́
">multoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>magis ad mentem requiri vim cęleſtem, & agens non vniuocum,
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
in mate
<
lb
/>
ria conueniens, ſpecialia verò agentia eſſe inſtrumenta,
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
adeò vt cęlum quod eſt agens vniuer
<
lb
/>
ſale, æqualiter ad
<
expan
abbr
="
oĩa
">omnia</
expan
>
concurrens in productione
<
expan
abbr
="
hmõi
">huiusmodi</
expan
>
formarum, ſit
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
agens ſpeciale, licèt vir
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1406
"/>
<
lb
/>
tute, non
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
actu, &, vt dici conſueuit, formaliter. </
s
>
<
s
>Non ergo equus facit equum, aut
<
expan
abbr
="
hõ
">homo</
expan
>
<
expan
abbr
="
hoĩem
">hominem</
expan
>
,
<
lb
/>
ſed ſol & equus, ſol &
<
expan
abbr
="
hõ
">homo</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Ex his liquet multò magis
<
expan
abbr
="
q̃tum
">quantum</
expan
>
ab Ariſt. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
ſnīa
">ſententia</
expan
>
diſceſſerint Themiſtius,
<
lb
/>
Ioannes Grammaticus, Auicenna, qui in
<
expan
abbr
="
oībus
">oimbus</
expan
>
<
expan
abbr
="
aliq̃
">aliquae</
expan
>
è ſubſtantiis ſeparatis efficiens ſpeciale pofue
<
lb
/>
runt, ſicut
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
ij qui putant cęlum eſſe ſolùm agens vniuerſale, eſt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
in
<
expan
abbr
="
aīæ
">ainæ</
expan
>
cognitricis productio
<
lb
/>
ne, aut forte in iis quæ gignuntur ex putri, agens ſpeciale, in productione verò
<
expan
abbr
="
cæterarũ
">cæterarum</
expan
>
<
expan
abbr
="
formarũ
">formarum</
expan
>
<
lb
/>
vniuerſale. </
s
>
<
s
>Poſſes hîc fortaſſe dubitate curioſius, ſi formæ ita traduntur materiæ ab efficiente, vt
<
lb
/>
non
<
expan
abbr
="
educant̃
">educantur</
expan
>
ex eius ſinu, ſed
<
expan
abbr
="
inducant̃
">inducantur</
expan
>
in ipſam: ergo extrinſecus ipſę accedunt. </
s
>
<
s
>verùm ſi hoc ita
<
lb
/>
eſt,
<
expan
abbr
="
q̃
">quae</
expan
>
differentia erit inter
<
expan
abbr
="
mentẽ
">mentem</
expan
>
& alias formas,
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
ipſæ
<
expan
abbr
="
itẽ
">item</
expan
>
accedant extrinſecùs? </
s
>
<
s
>prætereà quo
<
lb
/>
pacto
<
expan
abbr
="
mentẽ
">mentem</
expan
>
<
expan
abbr
="
ſolã
">ſolam</
expan
>
extrinſecùs accedere
<
expan
abbr
="
teſtat̃
">teſtatur</
expan
>
philoſophus, ſi aliæ
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
formæ ſunt
<
expan
abbr
="
hmõi
">huiusmodi</
expan
>
, aut ſi
<
lb
/>
ea ſola talis eſt, quo pacto defendemus
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
alias extrinſecùs aduenire. </
s
>
<
s
>An ita
<
expan
abbr
="
accedũt
">accedunt</
expan
>
extrinſecùs,
<
lb
/>
quia ſunt formaliter in efficiente,
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
ita, vt in materia nihil habeant quod
<
expan
abbr
="
p̃cedat
">pncedat</
expan
>
, niſi
<
expan
abbr
="
ſolã
">ſolam</
expan
>
pote
<
lb
/>
ſtatem. </
s
>
<
s
>at
<
expan
abbr
="
aĩa
">anima</
expan
>
cognoſcens, præter id quae in materia non præceſsit, hoc
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
obtinuit, vt neceſſariò fiat </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>