215103DECIMVS.
Nectamen hæc ſola ratio cteſibii fertur exquiſita, ſed etiam plures &
variis
generibus aliæ, quæ ab eo liquore preſſionibus coactæ, ſpiritu efferre a natu
ra mutuatos effectus o ſtẽduntur, uti merula℞, quæ motu uoces edunt, at
engibata, quæ bibentia tãdem mouent ſigilla, cætera quæ delectationib{us}
oculorũ & aurium ſenſus eblandiuntur, e quibus quæ maxime vtilia & ne
ceſſaria iudicaui ſelegi, & in priore volumine de horologiis, in hoc de exp̃ſ
ſionibus aquæ dicendum putaui, Reliqua, quæ nõ ſunt ad neceſſitatem, ſed
ad deliciarum uoluptatem, qui cupidiores erunt eius ſubtilitatis ex ipſius
cteſibii cõmentariis poterunt inuenire.
generibus aliæ, quæ ab eo liquore preſſionibus coactæ, ſpiritu efferre a natu
ra mutuatos effectus o ſtẽduntur, uti merula℞, quæ motu uoces edunt, at
engibata, quæ bibentia tãdem mouent ſigilla, cætera quæ delectationib{us}
oculorũ & aurium ſenſus eblandiuntur, e quibus quæ maxime vtilia & ne
ceſſaria iudicaui ſelegi, & in priore volumine de horologiis, in hoc de exp̃ſ
ſionibus aquæ dicendum putaui, Reliqua, quæ nõ ſunt ad neceſſitatem, ſed
ad deliciarum uoluptatem, qui cupidiores erunt eius ſubtilitatis ex ipſius
cteſibii cõmentariis poterunt inuenire.
De hydraulicis machinis quibus organa ꝑficiuntur, # Cap. XIII.
De Hydraulicis aũt quas habeant rõcinationes quã breuiſſime proximæ
attingere potero & ſcriptura cõſequi nõ prætermittam, De materia compa
cta baſi, arca in ea ex ære fabricata collocatur, Supra baſim erigũtur regulæ
dextra ac ſiniſtra ſcalari forma compactæ, quibus includũtur ærei modio-
li fundulis ambulatilibus ex torno ſubtiliter ſubactis habẽtibus fixos in me
dio ferreos ancones, & uerticulis cum vectibus cõiũctos, pellibuſ lanatis
inuolutos, Item in ſumma planicia foramina circiter digitorũ ternum, qui
bus foraminibus proxime in verticulis collocati ærei delphini pendẽtia ha
bentes catenis cymbala ex ore infra foramina modiolorum chalata ĩtra ar-
cam, quo loci aqua ſuſtinetur, Ineſt in id genus vti infudibulum inuerſum
quod ſubter taxilli alti circiter digitorũ ternum ſuppoſiti librant ſpatium
imum, ima inter labra phigæos & areæ fundum, Supra aũt ceruiculam ei{us}
coagmentata arcula ſuſtinet caput machinæ quæ græce κανὼυμουσικὸς ap
pellatur, in cuius lõgitudine canales, ſi tetrachordos eſt fiũt quattuor, ſi exa
chordos, ſex, ſi octochordos, octo, Singulis aũt canalib{us} ſingula epiſtomia
ſunt, incluſa manubriis ferreis, collocata, Quæ manubria cũ tor quentur ex
arca patefaciunt nares in canales, Ex canalibus aũt canon habet ordinata in
tranſuerſo foramina reſpõdentia in naribus quæ ſũt in tabula ſumma, quæ
tabula græce πίναξ dicitur, Inter tabulã & canona regulæ ſũt ĩterpoſitæ ad
eundẽ modum foratæ & oleo ſubactæ, ut faciliter ĩpellãtur & rurſus intror
ſus reducãtur, quæ obturãt ea foramina pleuritideſ appellantur, Quarũ
itus & reditus, alias obturat, alias aperit terebrationes, Hæ regulæ habẽt fer-
rea choragia fixa & iuncta cum pĩnis qua℞ pĩnarum tactus motiões efficit
regula℞, Continentur ſupra tabulã foramina, quæ ex canalib{us} habẽt egreſ-
ſum ſpiritus, Regulis ſunt annuli agglutinati, quibus lingulæ omnium in-
cluduntur organo℞, E modiolis aũt fiſtulæ ſunt cõtinenter cõiunctæ ligne
is ceruicibus, pertingenteſ ad nares, quæ ſunt in arcula, in quibus axes ſũt
ex torno ſubacti & ibi collocati, qui cum recipit arcula animã, ſpiritum nõ
patientur obturãtes foramina rurſus redire, I ta cum vectes extollũtur, an-
cones deducunt fundos modiolorum ad imum, Delphini qui ſunt ĩ ver-
ticulis incluſi chalãtes in os, cymbala replent ſpatia modiolorũ at
attingere potero & ſcriptura cõſequi nõ prætermittam, De materia compa
cta baſi, arca in ea ex ære fabricata collocatur, Supra baſim erigũtur regulæ
dextra ac ſiniſtra ſcalari forma compactæ, quibus includũtur ærei modio-
li fundulis ambulatilibus ex torno ſubtiliter ſubactis habẽtibus fixos in me
dio ferreos ancones, & uerticulis cum vectibus cõiũctos, pellibuſ lanatis
inuolutos, Item in ſumma planicia foramina circiter digitorũ ternum, qui
bus foraminibus proxime in verticulis collocati ærei delphini pendẽtia ha
bentes catenis cymbala ex ore infra foramina modiolorum chalata ĩtra ar-
cam, quo loci aqua ſuſtinetur, Ineſt in id genus vti infudibulum inuerſum
quod ſubter taxilli alti circiter digitorũ ternum ſuppoſiti librant ſpatium
imum, ima inter labra phigæos & areæ fundum, Supra aũt ceruiculam ei{us}
coagmentata arcula ſuſtinet caput machinæ quæ græce κανὼυμουσικὸς ap
pellatur, in cuius lõgitudine canales, ſi tetrachordos eſt fiũt quattuor, ſi exa
chordos, ſex, ſi octochordos, octo, Singulis aũt canalib{us} ſingula epiſtomia
ſunt, incluſa manubriis ferreis, collocata, Quæ manubria cũ tor quentur ex
arca patefaciunt nares in canales, Ex canalibus aũt canon habet ordinata in
tranſuerſo foramina reſpõdentia in naribus quæ ſũt in tabula ſumma, quæ
tabula græce πίναξ dicitur, Inter tabulã & canona regulæ ſũt ĩterpoſitæ ad
eundẽ modum foratæ & oleo ſubactæ, ut faciliter ĩpellãtur & rurſus intror
ſus reducãtur, quæ obturãt ea foramina pleuritideſ appellantur, Quarũ
itus & reditus, alias obturat, alias aperit terebrationes, Hæ regulæ habẽt fer-
rea choragia fixa & iuncta cum pĩnis qua℞ pĩnarum tactus motiões efficit
regula℞, Continentur ſupra tabulã foramina, quæ ex canalib{us} habẽt egreſ-
ſum ſpiritus, Regulis ſunt annuli agglutinati, quibus lingulæ omnium in-
cluduntur organo℞, E modiolis aũt fiſtulæ ſunt cõtinenter cõiunctæ ligne
is ceruicibus, pertingenteſ ad nares, quæ ſunt in arcula, in quibus axes ſũt
ex torno ſubacti & ibi collocati, qui cum recipit arcula animã, ſpiritum nõ
patientur obturãtes foramina rurſus redire, I ta cum vectes extollũtur, an-
cones deducunt fundos modiolorum ad imum, Delphini qui ſunt ĩ ver-
ticulis incluſi chalãtes in os, cymbala replent ſpatia modiolorũ at