216LIBER
nes extollentes fundos intra modiolos uehementi pulſus crebritate, &
ob-
turãtes foramina cymbalis ſuperiora, aera qui eſt ibi cluſus preſſionib{us} co-
actum, in fiſtulas cogunt, per quas in lignea concurrit & per eius ceruices in
arcam, motione vero uectium vehementiore ſpiritus frequens compreſſus
epiſtomiorum a perturis influit, & replet anima canales, Ita cũ pinnæ ma-
nibus tactæ propellũt & reducunt cõtinenter regulas, alternis obturãt fora
mina alternis aperiundo ex muſicis artibus multiplicibus modulo℞ varie-
129[Figure 129]Quæ in hac
hydraulica
deſcriptione
dñr ab aucto
re non facile
pictura cõſeꝗ
pñt ꝗ̃obrẽ ſa
tis eſſe duxi
ſtudioſis ſuã
ꝑtẽ relĩquere
& ĩ extremo
libro uocabu
la declarare tatibus ſonantes excitant uoces.
Quãtum potui niti ut obſcura res
per ſcripturã dilucide pronũciare
tur contendi, Sed hæc non eſt faci-
lis rõ, ne omnibus expedita ad ĩ-
telligendũ præter eos, qui in his ge
neribus habent exercitationẽ, Qd{us}
ſi qui parum intellexerĩt e ſcriptis
cum ipſam rem cognoſcent, profe
cto inuenient curioſe, & ſubtiliter
omnia ordinata.
turãtes foramina cymbalis ſuperiora, aera qui eſt ibi cluſus preſſionib{us} co-
actum, in fiſtulas cogunt, per quas in lignea concurrit & per eius ceruices in
arcam, motione vero uectium vehementiore ſpiritus frequens compreſſus
epiſtomiorum a perturis influit, & replet anima canales, Ita cũ pinnæ ma-
nibus tactæ propellũt & reducunt cõtinenter regulas, alternis obturãt fora
mina alternis aperiundo ex muſicis artibus multiplicibus modulo℞ varie-
129[Figure 129]Quæ in hac
hydraulica
deſcriptione
dñr ab aucto
re non facile
pictura cõſeꝗ
pñt ꝗ̃obrẽ ſa
tis eſſe duxi
ſtudioſis ſuã
ꝑtẽ relĩquere
& ĩ extremo
libro uocabu
la declarare tatibus ſonantes excitant uoces.
Quãtum potui niti ut obſcura res
per ſcripturã dilucide pronũciare
tur contendi, Sed hæc non eſt faci-
lis rõ, ne omnibus expedita ad ĩ-
telligendũ præter eos, qui in his ge
neribus habent exercitationẽ, Qd{us}
ſi qui parum intellexerĩt e ſcriptis
cum ipſam rem cognoſcent, profe
cto inuenient curioſe, & ſubtiliter
omnia ordinata.
Tranſferatur nunc cogitatus ſcri
pturæ ad rationẽ non inutilem ſed
ſumma ſolertia a maioribus tradi-
tam qua in uia rheda ſedentes vel
mari nauigãtes ſcire poſſumus quot milia numero itineris fecerimus, Hoc
autẽ erit ſic. Rotæ quæ erũt ĩ rheda ſint latæ per mediam diametron pedum
quaternũ & ſextantis, vt cum finitum locum habeat in ſe rota, ab eo inci-
piat progrediens in ſolo viæ facere verſationẽ, perueniendo ad eam finitio-
nem a qua cœperit verſari, certum modum ſpatii habeat peractum pedum
xiis. His ita præparatis tunc in rotæ modiolo ad partem interiorem tympa-
num ſtabiliter includatur habens extra frontem ſuæ rotundationis extantẽ
denticulum vnũ, Inſuper autẽ ad capſum rhedæ loculamentũ firmiter figa-
tur habens tympanum verſatile in cultro collocatum & in axiculo conclu
ſum, In cuius tympani frontẽ denticuli perſiciãtur æqualiter diuiſi, nume-
ro quadringenti cõueniẽtes denticulo tympani inferioris, Præterea ſuperio
ri tympano ad latus figatur alter denticulus prominens extra dẽtes, Super
autem tertium tympanum planũ eadem ratione dentibus denticulo qui
in ſecundi tympani latere fuerit fixus, in eo tympano foramina fiãt, quã-
tum diurni itineris miliario℞ numero cum rheda poſſit exiri, min{us}
pturæ ad rationẽ non inutilem ſed
ſumma ſolertia a maioribus tradi-
tam qua in uia rheda ſedentes vel
mari nauigãtes ſcire poſſumus quot milia numero itineris fecerimus, Hoc
autẽ erit ſic. Rotæ quæ erũt ĩ rheda ſint latæ per mediam diametron pedum
quaternũ & ſextantis, vt cum finitum locum habeat in ſe rota, ab eo inci-
piat progrediens in ſolo viæ facere verſationẽ, perueniendo ad eam finitio-
nem a qua cœperit verſari, certum modum ſpatii habeat peractum pedum
xiis. His ita præparatis tunc in rotæ modiolo ad partem interiorem tympa-
num ſtabiliter includatur habens extra frontem ſuæ rotundationis extantẽ
denticulum vnũ, Inſuper autẽ ad capſum rhedæ loculamentũ firmiter figa-
tur habens tympanum verſatile in cultro collocatum & in axiculo conclu
ſum, In cuius tympani frontẽ denticuli perſiciãtur æqualiter diuiſi, nume-
ro quadringenti cõueniẽtes denticulo tympani inferioris, Præterea ſuperio
ri tympano ad latus figatur alter denticulus prominens extra dẽtes, Super
autem tertium tympanum planũ eadem ratione dentibus denticulo qui
in ſecundi tympani latere fuerit fixus, in eo tympano foramina fiãt, quã-
tum diurni itineris miliario℞ numero cum rheda poſſit exiri, min{us}