217205Quomodo Ignis accendatur.
*diutiſſimè vegetum, vrentemque fortiſſimè, retinent.
*
Grad.
Lapides hi bituminoſi, carbonum nigredinem æmulan-
tes, ex montibus eruti ſatis oſtendere videntur, non eandem vbi-
que in Naturâ eſſe carbonis foſſilis gignendi rationem, quam Simon
Steuinus Coſmographiæ lib. 2. qui eſt de Hylocineſi, prop. 6. & 7.
indicauit. Terræ nigræ in vitream phialam iniectæ puram aquam
affudit: tum ita aquam terræ permiſcuit vehementi agitatione, vt
aqua nigreſceret; & poſt breue temporis interuallum, quantum
ſatis eſſet, vt quis quinque aut ſex paſſus conficeret, aquam ni-
gram effuſam excepit vaſe ad id parato, nouamque aquam pu-
ram reliquæ in phialâ terræ addidit, iterùm agitauit, & turbidam
factam priori adiecit, hoc idem toties iterando, quouſque mera
arena reliqua fieret in phialâ. Cum verò humor ille omnis in vapo-
rem abijſſet, & quod ſubſederat, exſiccatum fuiſſet, hoc admo-
tum ignem ita excepit, vt haud ſecus arſerit, ac funiculus ſul-
phuratus ſclopetariorum, aut fomes igniarius paratus ex fungis
arborum, detractâ parte lignoſâ, in lixiuio coctis, addito ſul-
phuris ſextante, hoc eſt vncijs duabus in ſingulas fungorum li-
bras. Hinc ille intulit inundationibus aquarum abreptam eſſe ex
ſuperioribus locis terram nigram, quæ cum in aquâ diſſoluta fuiſ-
ſet, & primùm arena, vtpote grauior, depoſita fuerit, deinde
retardato aquæ campos inundantis curſu, etiam hunc limum ſub-
ſediſſe, qui demum exſiccatus conflagrare poſſit. Vt enim hæc
vera eſſe poſſint in depreſſis regionibus mari proximis, certè in
montibus locum habere non poſſunt. Huiuſmodi Lithanthraci
parum abſimile videtur lignum foſſile, quod antè non multos an-
nos effoſsum eſt ex agro Tudertino in Vmbriâ, præcipuè circa duo
Caſtra, quibus Colli Sicco, & Roſaro nomen eſt: Materia eſt
grauis, quę in aquâ mergitur, multis venis ſummâ varietate di-
ſtinguitur: aliquando in vno fruſto pars eſt Creta dura, altera li-
gnum, tertia Carbonem refert. Lignum recens è terrâ defoſſum
deflagrat quidem, ſed lentè, cum multo fumo & fętore; ſiccum
verò non adeò inſuauiter olet, & calorem ita acrem emittit, vt
neminem proximè adſtare permittat; nec citò conſumitur, ſed
ignem diu alit: quod ſi lignum lapideſcere cœperit, in igne per-
ſtat biduum aut triduum, quin conſumatur: de quo plura me le-
giſſe memini in Franciſci Stelluti Opuſculo Romæ impreſſo 1635.
Verùm cum multum temporis in iſtâ vnâ diſputatione
tes, ex montibus eruti ſatis oſtendere videntur, non eandem vbi-
que in Naturâ eſſe carbonis foſſilis gignendi rationem, quam Simon
Steuinus Coſmographiæ lib. 2. qui eſt de Hylocineſi, prop. 6. & 7.
indicauit. Terræ nigræ in vitream phialam iniectæ puram aquam
affudit: tum ita aquam terræ permiſcuit vehementi agitatione, vt
aqua nigreſceret; & poſt breue temporis interuallum, quantum
ſatis eſſet, vt quis quinque aut ſex paſſus conficeret, aquam ni-
gram effuſam excepit vaſe ad id parato, nouamque aquam pu-
ram reliquæ in phialâ terræ addidit, iterùm agitauit, & turbidam
factam priori adiecit, hoc idem toties iterando, quouſque mera
arena reliqua fieret in phialâ. Cum verò humor ille omnis in vapo-
rem abijſſet, & quod ſubſederat, exſiccatum fuiſſet, hoc admo-
tum ignem ita excepit, vt haud ſecus arſerit, ac funiculus ſul-
phuratus ſclopetariorum, aut fomes igniarius paratus ex fungis
arborum, detractâ parte lignoſâ, in lixiuio coctis, addito ſul-
phuris ſextante, hoc eſt vncijs duabus in ſingulas fungorum li-
bras. Hinc ille intulit inundationibus aquarum abreptam eſſe ex
ſuperioribus locis terram nigram, quæ cum in aquâ diſſoluta fuiſ-
ſet, & primùm arena, vtpote grauior, depoſita fuerit, deinde
retardato aquæ campos inundantis curſu, etiam hunc limum ſub-
ſediſſe, qui demum exſiccatus conflagrare poſſit. Vt enim hæc
vera eſſe poſſint in depreſſis regionibus mari proximis, certè in
montibus locum habere non poſſunt. Huiuſmodi Lithanthraci
parum abſimile videtur lignum foſſile, quod antè non multos an-
nos effoſsum eſt ex agro Tudertino in Vmbriâ, præcipuè circa duo
Caſtra, quibus Colli Sicco, & Roſaro nomen eſt: Materia eſt
grauis, quę in aquâ mergitur, multis venis ſummâ varietate di-
ſtinguitur: aliquando in vno fruſto pars eſt Creta dura, altera li-
gnum, tertia Carbonem refert. Lignum recens è terrâ defoſſum
deflagrat quidem, ſed lentè, cum multo fumo & fętore; ſiccum
verò non adeò inſuauiter olet, & calorem ita acrem emittit, vt
neminem proximè adſtare permittat; nec citò conſumitur, ſed
ignem diu alit: quod ſi lignum lapideſcere cœperit, in igne per-
ſtat biduum aut triduum, quin conſumatur: de quo plura me le-
giſſe memini in Franciſci Stelluti Opuſculo Romæ impreſſo 1635.
Verùm cum multum temporis in iſtâ vnâ diſputatione