1HP. per eandem 34 primi.
Quod & de tota circumferen
tia vtriuſque circuli demonſtrari poteſt, non abſque magna
omnium admiratione, quibus fortaſſe videretur, maiorem
circulum, ſemper maiorem lineam deſcribere, quàm circu
lus minor in ipſa rotatione.
tia vtriuſque circuli demonſtrari poteſt, non abſque magna
omnium admiratione, quibus fortaſſe videretur, maiorem
circulum, ſemper maiorem lineam deſcribere, quàm circu
lus minor in ipſa rotatione.
Admirationis autem ratio ex eo maximè augetur apud
ipſum Philoſophum, quòd cum circulus maior minorem
lineam pertranſit, quàm ſit eius peripheria, nulla vel mini
ma intercedit mora, in qua ipſe quieſcat. Ac vice verſa
cum circulus minor maiorem lineam deſcribit, nullam tran
ſiliat, vel modicam partem, quam percurrendo non attin
gat. Præterea quòd vnica exiſtente motione vtriuſque cir
culi connexi, centrum commune commotum, interdum
quidem maiorem, interdum verò minorem lineam percur
rat iuxta abſidem, ſcilicet maioris, aut minoris circuli ſe
cundum quam mouetur: cum tamen idem eadem celerita
te latum, æqualem lineam regulariter debeat pertranſire.
ipſum Philoſophum, quòd cum circulus maior minorem
lineam pertranſit, quàm ſit eius peripheria, nulla vel mini
ma intercedit mora, in qua ipſe quieſcat. Ac vice verſa
cum circulus minor maiorem lineam deſcribit, nullam tran
ſiliat, vel modicam partem, quam percurrendo non attin
gat. Præterea quòd vnica exiſtente motione vtriuſque cir
culi connexi, centrum commune commotum, interdum
quidem maiorem, interdum verò minorem lineam percur
rat iuxta abſidem, ſcilicet maioris, aut minoris circuli ſe
cundum quam mouetur: cum tamen idem eadem celerita
te latum, æqualem lineam regulariter debeat pertranſire.
Pro ſolutione igitur quæſtionis ad explicandam cauſam
tam mirifici effectus, duo ſupponit Ariſtoteles fundamenta.
Vnum eſt eandem, vel æqualem potentiam, tardius quidem
mouere vnam magnitudinem, quàm aliam. Licet enim illæ
æquè ex ſe mobiles ſint, ſi tamen vna ſimul cum alia ad
motum inepta vel difficili reperiatur coniuncta, tardius mo
uebitur, quàm illa, quæ reperitur ſoluta, vel quam ipſamet
ſeorſum moueretur ab eadem potentia. Quod ſi magni
tudo, quæ moueri debet ad motum alterius, cui reperi
tur connexa, mobilis quidem facilè ex ſe ſit, nihil tamen
ex ſe moueatur, vel ad motum alterius conferat, perin
de eſt, ac ſi minimè apta eſſet ad motum: vnde & altera,
quæ ſimul cum ipſa moueri debet, tardius non minus mo
uebitur.
tam mirifici effectus, duo ſupponit Ariſtoteles fundamenta.
Vnum eſt eandem, vel æqualem potentiam, tardius quidem
mouere vnam magnitudinem, quàm aliam. Licet enim illæ
æquè ex ſe mobiles ſint, ſi tamen vna ſimul cum alia ad
motum inepta vel difficili reperiatur coniuncta, tardius mo
uebitur, quàm illa, quæ reperitur ſoluta, vel quam ipſamet
ſeorſum moueretur ab eadem potentia. Quod ſi magni
tudo, quæ moueri debet ad motum alterius, cui reperi
tur connexa, mobilis quidem facilè ex ſe ſit, nihil tamen
ex ſe moueatur, vel ad motum alterius conferat, perin
de eſt, ac ſi minimè apta eſſet ad motum: vnde & altera,
quæ ſimul cum ipſa moueri debet, tardius non minus mo
uebitur.
Alterum verò fundamentum à Philoſopho ſuppoſitum
illud eſt, quòd impoſſibile profectò exiſtimandum ſit aliquid
plus moueri, quàm mouens à quo mouetur; Siquidem non
ſua, ſed illius motione cietur, nullaque propria vtitur mobili
tate intrinſeca, & actiua, qua motus poſſit augeri.
illud eſt, quòd impoſſibile profectò exiſtimandum ſit aliquid
plus moueri, quàm mouens à quo mouetur; Siquidem non
ſua, ſed illius motione cietur, nullaque propria vtitur mobili
tate intrinſeca, & actiua, qua motus poſſit augeri.