Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

Page concordance

< >
Scan Original
171 157
172 158
173 159
174 160
175 161
176 162
177
178 164
179 165
180 166
181 167
182 168
183 169
184 170
185 171
186 172
187 173
188 174
189 175
190 176
191 177
192 178
193 179
194 180
195 181
196 182
197 183
198 184
199 185
200 186
< >
page |< < (205) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div234" type="section" level="1" n="184">
          <pb o="205" file="0219" n="219" rhead="SECTIO DECIMA."/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5947" xml:space="preserve">Nihil dico de modis hujusmodi thermometra ſenſibiliora reddendi; </s>
            <s xml:id="echoid-s5948" xml:space="preserve">eo-
              <lb/>
            rum quisque facile excogitabit plures, qui volet. </s>
            <s xml:id="echoid-s5949" xml:space="preserve">Curetur autem, ut alti-
              <lb/>
            tudo B E non ſit infra 4 pedes, imo ut major ſit, ſi etiam aliorum fluidorum
              <lb/>
            bullientium gradus caloris, qui ſæpe major eſt quam in aqua, experiri ani-
              <lb/>
            mus ſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s5950" xml:space="preserve">Si minora hujusmodi thermometra deſiderentur, poterunt ea ita
              <lb/>
            fieri, ut tempore ſigillationis in m ampulla vitrea A F igni lampadis appona-
              <lb/>
            tur ad rarefaciendum aërem in illa contentum, tuncque protinus ſigillatio
              <lb/>
            fiat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5951" xml:space="preserve">ne ſigillationi mora injiciatur, poterit prius ampulla vitrea in tubu-
              <lb/>
            lum capillarem duci, qui vel leviter flammæ admotus illico colliqueſcat. </s>
            <s xml:id="echoid-s5952" xml:space="preserve">Hoc
              <lb/>
            modo thermometra obtinui non ultra quatuor aut ſex pollices longa, ſed
              <lb/>
            parvæ virtutis. </s>
            <s xml:id="echoid-s5953" xml:space="preserve">Cæterum multum refert, ut ſpatium E D ſit ab omni aëre,
              <lb/>
            quantum fieri poteſt, vacuum, neque de iſto vacuo ſatis certi erimus cum
              <lb/>
            viderimus in ſitu inſtrumenti horizontali mercurium extremitatem Eattinge-
              <lb/>
            re, quia fieri poteſt, ut aër, qui antea in ſpatio E D fuit, ſeſe in poros
              <lb/>
            mercurii recipiat, rurſusque priſtinum ſpatium occupet deſcendente mercu-
              <lb/>
            rio: </s>
            <s xml:id="echoid-s5954" xml:space="preserve">tutius erit examen admovendo partem D E flammæ: </s>
            <s xml:id="echoid-s5955" xml:space="preserve">ſi enim à calore
              <lb/>
            flammæ ſuperficies D locum non mutet, indicium erit certum vacuum eſſe ab
              <lb/>
            aëre ſpatium E D.</s>
            <s xml:id="echoid-s5956" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5957" xml:space="preserve">§. </s>
            <s xml:id="echoid-s5958" xml:space="preserve">10. </s>
            <s xml:id="echoid-s5959" xml:space="preserve">In præcedente paragrapho conſideravimus ſpatium A m F ab
              <lb/>
            aëre occupatum veluti infinitum ratione ſpatii D G aut D E: </s>
            <s xml:id="echoid-s5960" xml:space="preserve">Quod ſi vero
              <lb/>
            fuerit tantum octuplo vel decuplo majus, nondum licebit illud ſine notabi-
              <lb/>
            li errore tanquam infinitum conſiderare: </s>
            <s xml:id="echoid-s5961" xml:space="preserve">atque hinc conjicio ortum eſſe
              <lb/>
            errorem aliquem in definiendo elatere aëris mediocriter calidi in experimen-
              <lb/>
            tis Amontonianis.</s>
            <s xml:id="echoid-s5962" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5963" xml:space="preserve">Ut igitur accuratiſſime fiat experimentum, ita procedendum erit: </s>
            <s xml:id="echoid-s5964" xml:space="preserve">Fue-
              <lb/>
            rit ſuperficies mercurii inferior in A F ducaturque horizontatis in A L: </s>
            <s xml:id="echoid-s5965" xml:space="preserve">dein-
              <lb/>
            de pro caloris gradu qualicunque definiendo inclinetur inſtrumentum, donec
              <lb/>
            ſuperficies mercurii ſit in puncto g, (quod idem eſt in quo mercurius ſubſi-
              <lb/>
            ſtebat à gradu caloris aquæ ferventis in ſitu thermometri verticali) tuncque
              <lb/>
            capiatur menſura altitudinis verticalis gh, quæ erit ad altitudinem G B vere
              <lb/>
            ut elater aëris, cujus calor definiendus eſt, ad elaterem aëris inſtar aquæ fer-
              <lb/>
            ventis calidi. </s>
            <s xml:id="echoid-s5966" xml:space="preserve">Sic igitur calores erunt proprie in ratione altitudinem gh.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s5967" xml:space="preserve">Priusquam hoc argumentum abrumpam, notaſſe conveniet (quandoquidem
              <lb/>
            aliquibus fortaſſe videbitur primum, qui à nobis poſitus fuit, caloris gradum ab
              <lb/>
            aqua bulliente deſumtum non ſemper nec ubique ſibi omnino conſtare) </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>