Descartes, René, Renati Des-Cartes principia philosophiae

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 334 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb pagenum="19"/>
              exhibent; laudatur autem eorum artifex, quòd tam
                <lb/>
              accurata fabricarit, quia non neceſſariò, ſed liberè,
                <lb/>
              ipſa fabricavit. </s>
              <s>Eâdeinque ratione, magis profectòno­
                <lb/>
              bis tribuendum eſt, quòd verum amplectamur, cùm
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg135"/>
              amplectimur, quia voluntariè id agimus, quàm ſi non,
                <lb/>
              poſſemus non amplecti. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg132"/>
              XXXVII.
                <lb/>
              Summam eſſe hominis
                <lb/>
              perfectionem, quòd
                <lb/>
              agat liberè, ſive per
                <lb/>
              voluntatem; & per
                <lb/>
              hoc laude vel vitupe­
                <lb/>
              rio dignum reddi. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg133"/>
              25</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg134"/>
              30</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg135"/>
              5</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <arrow.to.target n="marg136"/>
                <lb/>
              Quòd autem in errores incidamus, defectus quidem
                <lb/>
              eſt in noſtrâ actione ſive in uſu libertatis ſed non in
                <lb/>
              noſtrâ naturâ, utpote quae eadem eſt, cùm non rectè
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg137"/>
              quàm cùm recte judicamus. </s>
              <s>Et quamvis tantam Deus
                <lb/>
              perſpicacitatem intellectui noſtro dare potuiſſet, ut
                <lb/>
              nunquam falleremur, nullo tamen jure hoc ab ipſo
                <lb/>
              poſſumus exigere. </s>
              <s>Nec, quemadmodum inter nos ho­
                <lb/>
              mines, ſi quis habeat poteſtatem aliquod malum impe­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg138"/>
              diendi, nec tamen impediat, ipſum dicimus eſſe ejus
                <lb/>
              cauſam: ita etiam, quia Deus potuiſſet eſſicere ut nun­
                <lb/>
              quam falleremur, ideò errorum noſtrorum cauſa eſt
                <lb/>
              putandus. </s>
              <s>Poteſtas enim, quam homines habent uni
                <lb/>
              in alios, ad hoc eſt inſtituta, ut ipſâ utantur ad illos à
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg139"/>
              malis revocandos; ea autem, quam Deus habet in om­
                <lb/>
              nes, eſt quam maximè abſoluta & libera: ideaque ſum­
                <lb/>
              mas quidem ipſi debemus gratias, pro bonis quae nobis
                <lb/>
              largitus eſt; ſed nullo jure queri poſſumus, quòd non
                <lb/>
              omnia largitus ſit, qua agnoſcimus largiri potuiſſe. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg136"/>
              XXXVIII.
                <lb/>
              Eſſe defectum in noſtrâ
                <lb/>
              actione, non in noſtrâ
                <lb/>
              naturâ, quòd erre­
                <lb/>
              mus; & ſaepe ſubdi­
                <lb/>
              torum culpas aliis
                <lb/>
              dominis, nunquam
                <lb/>
              autem Deo tribui
                <lb/>
              poſſe. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg137"/>
              10</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg138"/>
              15</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg139"/>
              20</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <arrow.to.target n="marg140"/>
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg141"/>
              Quòd autem ſit in noſtrâ voluntate libertas, & mul­
                <lb/>
              tis ad arbitrium vel aſſentiri vel non aſſentiri poſſimus,
                <lb/>
              adeo' manifeſtum eſt, ut inter primas & maximè com­
                <lb/>
              munes notiones, quae nobis ſunt innatae, ſit recenſen­
                <lb/>
              dum. </s>
              <s>Patuitque hoc maximè paulò ant a, cùm de om­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg142"/>
              nibus dubitare ſtudentes, eò uſque ſumus progreſſi, </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>