Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000227">
                <pb pagenum="18" xlink:href="025/01/022.jpg"/>
              Apògæum, quod repugnat; nec etiam in latere coni. </s>
              <s id="s.000228">Sit enim DH re­
                <lb/>
              cta; ſitque exempli gratia HE 1/
                <gap/>
              ferè totius AE; haud dubiè AX eſt
                <lb/>
              brevior AH vt conſtat ex Trigonometria; accedit enim propiùs ad per­
                <lb/>
              pendicularem; omitto calculos, quia res eſt perſpicua, etiam tyronibus
                <lb/>
              Geometris; dixi 1/
                <gap/>
              . exempli gratia, cùm re ipſa minor ſit. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000229">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000230"> Quæſo te, Antime, tibi perſpicuum eſt, aliis fortè non
                <lb/>
              item, memini aliquando à magno Geometra, tibi haud ignoto, audiiſſe,
                <lb/>
              cum de te, tua que hypotheſi ſermo incidiſſet, DH, eſſe latus coni. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000231">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000232"> Scio, quem intelligas, hoc etiam mihi primùm, ne quid tibi diſ­
                <lb/>
              ſimulem in mentem venerat, & maximè in votis hoc erat; ſi enim DH ſit
                <lb/>
              latus coni, volvaturque BDEC, circa Axem BC,
                <expan abbr="genitũ">genitum</expan>
              erit fruſtum ma­
                <lb/>
              jus coni, quod ſi ſecetur per Axem DL, erit ſectio elliptica ſimul, &
                <lb/>
              ecliptica, vnde Kepleri & aliorum ellipſis ex Phyſicis principiis demon­
                <lb/>
              ſtrata maneret; ſed, vt iam dixi, DH non eſt linea recta; ſi enim, ſi
                <lb/>
              fieri poteſt, ducatur recta DGE; igitur AX eſt minor AH, quod re­
                <lb/>
              pugnat, vt dixi; cùm enim angulus DAF ſit gradus 23.30. min. erit. </s>
              <s id="s.000233">DG
                <lb/>
              illius ſinus rectus; igitur AG ſinus complementi; iam verò in hoc libel­
                <lb/>
              lo tabularum ſinuum, invenio, vt vides, GA eſſe æqualem ſinui recto
                <lb/>
              anguli grad 66.30 minut. </s>
              <s id="s.000234">qui eſt ad
                <expan abbr="ſinũ">ſinum</expan>
              totum, vt 91706. ad 100000. Igi­
                <lb/>
              tur GF erit vt 8794. Igitur fere 1/1
                <gap/>
              totius AD. </s>
              <s id="s.000235">Sed HE ſupponitur 1/1
                <gap/>
              . Igi­
                <lb/>
              tur AH eſt maior AG, & potiori iure maior AX, quæ minor eſt AG:
                <lb/>
              quanquam, vt dixi, fortè E eſt minor 1/1
                <gap/>
              AE. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000236">
                <emph type="italics"/>
              Anguſtinus.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000237"> Satis eſt; ignoſce, hæc Geometrica pene mihi exciderunt;
                <lb/>
              ſed ſi linea DQH curva eſt, vix ſciri poteſt, quænam & qualis
                <lb/>
              ſit. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000238">
                <emph type="italics"/>
              Antimus.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000239"> Hoc etiam ſciri poteſt; eſt enim linea quædam motus mix­
                <lb/>
              ti, à magno Archimede iam olim inuenta; fac enim radium DA volui in
                <lb/>
              hoc plano circa A, motu quidem accelerato, donec perveniat ad AF,
                <lb/>
              retardato verò donec veniat ad AE, & ſimul vna punctum D ire versùs A
                <lb/>
              in radio AD mobili, motu quidem accelerato, donec decurrerit ſegmen­
                <lb/>
              tum radij æquale VE, retardato verò, tantundem; dictum punctum D
                <lb/>
              ibit per curvam DQH modò acceſſus & receſſus vtriuſque motus ſint
                <lb/>
              æquè diuturni; vnde vides curvam DQH eſſe veram ſpiralem Archi­
                <lb/>
              medis; ac proinde Sectio per axem DL, in ſolido genito à plano BDQ
                <lb/>
              HC circa axem BC revoluto, quæ munere Eclipticæ defungitur, non
                <lb/>
              eſt vera ellipſis, cuius tractatio ad præſentem quæſtionem non pertinet. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000240">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000241"> Iam vtcumque tuam Solarem hypotheſim concipio, vis
                <lb/>
              enim Solem ſimplici motu æquabili diurno ferri ab Ortu ad Occaſum,
                <expan abbr="">cum</expan>
                <lb/>
              gemina inclinatione, eo modo, quo dixiſti; & cum vno ferè gradu ſin­
                <lb/>
              gulis diebus à ſtellis retroagatur, videtur ſemper inhærere prædictæ el­
                <lb/>
              lipticæ mobili circa eundem Mundi Axem; ita tamen vt ſpatio 24. hora­
                <lb/>
              rum quodlibet illius punctum ſuum integrum orbem decurrat, itemque
                <lb/>
              in ea moveri ab Occaſu ad Ortum, ita vt ſpatio vnius anni totam decur­
                <lb/>
              rat; ſed hic motus non eſt realis, vt vocant, ſed tantùm apparens, ita­
                <lb/>
              que hæc ſatis bene intelligo; ſed non levis difficultas mihi eſſe videtur, </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>