Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Table of figures

< >
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N1A407">
            <p id="N1C440" type="main">
              <s id="N1C442">
                <pb pagenum="188" xlink:href="026/01/220.jpg"/>
                <emph type="italics"/>
              acquireret in horizontali
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N1C460">quod probatur per Th. 133. l.1. ſic globus tor­
                <lb/>
              menti etiam ne latum quidem vnguem pertranſiret in horizontali, vide­
                <lb/>
              tur tamen ſemper eſſe idem iactus; </s>
              <s id="N1C468">nam eo tempore, quo ſagitta caderet
                <lb/>
              à T in G, nauis eſſet in C, atqui CG & GM ſunt aſſumptæ æquales; hinc
                <lb/>
              potiùs arcus eſſet emiſſus quàm ſagitta, & tormentum exploſum quàm
                <lb/>
              globus. </s>
            </p>
            <p id="N1C472" type="main">
              <s id="N1C474">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Scholium.
                <emph.end type="italics"/>
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N1C480" type="main">
              <s id="N1C482">Obſeruabis, ſi nauis motus ſit ad motum ſagittæ v. g. in ratione ſub­
                <lb/>
              dupla, ſcilicet vt FG, vel LM ad GM peruenit in L per Parabolam TL; </s>
              <s id="N1C48C">ſt
                <lb/>
              vt EG vel KM ad GL peruenit in K per Parabolam TK; ſi vt DG vel I
                <lb/>
              M ad GM peruenitin I per Parabolam TI, &c. </s>
              <s id="N1C494">vnde vides Parabolas
                <lb/>
              iſtas ſemper in infinitum contrahi, donec tandem in rectam TG deſi­
                <lb/>
              nant vbi motus nauis eſt æqualis motui ſagittæ: Parabolas dixi ſenſibi­
                <lb/>
              liter, ſcilicet eo modo, quo ſuprà. </s>
            </p>
            <p id="N1C49E" type="main">
              <s id="N1C4A0">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              102.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N1C4AC" type="main">
              <s id="N1C4AE">
                <emph type="italics"/>
              Si verò motus nauis eſſet maior motu ſagittæ, ſagitta fèrretur in
                <expan abbr="eãdem">eandem</expan>
                <lb/>
              partem in quam fertur nauis per ſpatium æquale differentia illorum motuum,
                <emph.end type="italics"/>
                <lb/>
              v.g. </s>
              <s id="N1C4BD">ſi nauis moueatur per GM & ſagitta per TA, ſitque motus nauis ad
                <lb/>
              motum ſagittæ, vt GM, ad IM; eo tempore quo nauis attinget M, ſagitta
                <lb/>
              cadet in I, & ſi motus ſit vt GM ad KM cadet in K vel vt GM ad GL
                <lb/>
              cadet in L. per Parabolas, quæ omnia conſtant ex dictis, & ex Theore­
                <lb/>
              mate per 134. l.1. </s>
            </p>
            <p id="N1C4C9" type="main">
              <s id="N1C4CB">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Corollarium
                <emph.end type="italics"/>
              1.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N1C4D8" type="main">
              <s id="N1C4DA">
                <emph type="italics"/>
              Ex illa hypotheſi ſequitur egregium paradoxon ſcilicet ſagittam retorqueri
                <lb/>
              in ſagittarium
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N1C4E5">ſit enim motus nauis ad motum ſagittæ vt GM ad LM; </s>
              <s id="N1C4E9">
                <lb/>
              haud dubiè per Th. ſuperius eo tempore, quo nauis peruenit ad M ſa­
                <lb/>
              gitta attinget punctum L, & eo tempore quo nauis eſſet in L ſagitta eſ­
                <lb/>
              ſet in puncto Y, ſi cum nauis peruenit in L illicò ſiſtat ſagitta, cadet in
                <lb/>
              ipſam nauim; </s>
              <s id="N1C4F4">nam cadet in L quod clarum eſt: </s>
              <s id="N1C4F8">dixi ſi nauis ſiſtat poſt
                <lb/>
              emiſſam ſagittam, ſi enim nauis ſemper moueatur, æquabilis ſemper eſſe
                <lb/>
              videbitur ſagittæ iactus, ſi enim è naui immobili emiſſa fuiſſet prædicta
                <lb/>
              ſagitta per horizontalem TO, acquiſiuiſſet ſpatium vel amplitudinem G
                <lb/>
              L; </s>
              <s id="N1C504">ſed videtur confeciſſe ML, cum nauis mouetur; atqui ML eſt æqualis
                <lb/>
              LG, quid clarius? </s>
            </p>
            <p id="N1C50A" type="main">
              <s id="N1C50C">Hinc ſi quis in naui currat per lineam directionis id eſt verſus eain
                <lb/>
              partem, in quam mouetur nauis, curret velociùs; </s>
              <s id="N1C512">immò ſi ambulet, ingen­
                <lb/>
              tes faciet paſſus ſeu ſaltus v.g.ſi nauis conficit ſpatium GM eo tempore
                <lb/>
              quo aliquis ſaltat ex G in H; </s>
              <s id="N1C51A">haud dubiè amplitudo eius ſaltus erit com­
                <lb/>
              poſita ex tota GM & GH; </s>
              <s id="N1C520">ſi verò in partem oppoſitam verſus C currat: </s>
              <s id="N1C524">
                <lb/>
              vel currit velociùs, vel tardiùs, vel æquali motu: </s>
              <s id="N1C529">ſi primum, aliquid ſpatij
                <lb/>
              acquiret verſus C æqualis ſcilicet
                <expan abbr="differẽtiæ">differentiæ</expan>
              motuum; </s>
              <s id="N1C533">ſi
                <expan abbr="ſecundũ">ſecundum</expan>
              , recedet
                <lb/>
              verſus M ſpatio æquali eidem differentiæ; ſi tertium, nec accedet, nec re­
                <lb/>
              cedet, ſed totis viribus currens ſeu tentans currere in eodem ſemper lo-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>