Alvarus, Thomas
,
Liber de triplici motu
,
1509
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 290
>
Scan
Original
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 290
>
page
|<
<
of 290
>
>|
<
echo
version
="
1.0
">
<
text
xml:lang
="
la
">
<
div
xml:id
="
N10132
"
level
="
1
"
n
="
1
"
type
="
body
">
<
div
xml:id
="
N15C17
"
level
="
2
"
n
="
3
"
type
="
other
"
type-free
="
pars
">
<
div
xml:id
="
N25905
"
level
="
3
"
n
="
4
"
type
="
other
"
type-free
="
tractatus
">
<
div
xml:id
="
N25911
"
level
="
4
"
n
="
1
"
type
="
chapter
"
type-free
="
capitulum
">
<
p
xml:id
="
N2592B
">
<
s
xml:id
="
N25B3D
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
chead
="
De motu alterationis quo ad cauſam
"
file
="
0220
"
n
="
220
"/>
Probat̄̄ maior et diuido ṗmã ꝑtē ꝓportionalē ipſiꝰ
<
lb
/>
a. in duas medietates / et arguo ſic / ſcḋa pars ꝓpor-
<
lb
/>
tionalis ipſiꝰ a. eſt eq̈lis in ponã medietati ṗme re
<
lb
/>
motiori a b. paſſo et eſt pluſ̄ ī duplo meliꝰ appli
<
lb
/>
cata ip̄i b. paſſo ꝙ̄ medietas ṗme remotior a b. paſ
<
lb
/>
ſo et ip̄a ſcḋa ꝑs ꝓportionalis ē eq̈lis ī pone medie
<
lb
/>
tati ṗme ꝓpinquiori ip̄i b. paſſo et eſt ī duplo meliꝰ
<
lb
/>
applicata ip̄i b. paſſo ꝙ̄ ip̄a medietas prīe ꝓpinq̇or
<
lb
/>
agenti et totalis actio ṗme ꝑtis ꝓportionalis ↄ̨po-
<
lb
/>
nitur ex actiõibꝰ ſuaꝝ medietatū: igr̄ ſcḋa ꝑs ꝓpor
<
lb
/>
tionalis plus agit in b. paſſū in eodē tꝑe ꝙ̄ ṗma / qḋ
<
lb
/>
fuit probãdū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25B5A
"
xml:space
="
preserve
">qm̄ eodē argumēto ꝓbabis tertiã plꝰ
<
lb
/>
agere in b. paſſū in eodē tꝑe ꝙ̄ ſcḋa et q̈rtã ꝙ̄ tertia /
<
lb
/>
et ſic ↄ̨ñter </
s
>
<
s
xml:id
="
N25B61
"
xml:space
="
preserve
">Probat̄̄ tñ ↄ̨ña ꝑ hoc / ī ea ꝓportiõe q̄
<
lb
/>
aliqḋ agēs ē propīquiꝰ eidē paſſo in ea velociꝰ aget
<
lb
/>
ceteris paribꝰ.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0220-01a
"
xlink:label
="
note-0220-01
"
xml:id
="
N25BCF
"
xml:space
="
preserve
">Dicitur.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N25B6D
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices et bñ negãdo ſequelã et ad
<
lb
/>
probationē negãdo añs et cū probat̄̄ admittit̄̄ caſꝰ
<
lb
/>
de ip̄o a. et negat̄̄ añs. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25B74
"
xml:space
="
preserve
">et ad probationē dico ṗmo /
<
lb
/>
mīor eſt dubia qm̄ poſſibile eſt / b. paſſū ſit vltra
<
lb
/>
ſpheram actiuitatꝪ medietatꝪ remotioris ṗme par
<
lb
/>
tis proportiõalis a. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25B7D
"
xml:space
="
preserve
">Stat eī b. paſſū ſit ītra am-
<
lb
/>
bitū actiuitatꝪ totiꝰ a. agētis et tñ ſit vltra ſpherã
<
lb
/>
actiuitatꝪ certe partis ipſius a. ita talis pars nõ
<
lb
/>
hēat ibi actionē ꝑ ſe. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25B86
"
xml:space
="
preserve
">Dico ſcḋo / eſto vtra me-
<
lb
/>
dietas ṗme partis proportionalis ipſiꝰ a. ſufficiat
<
lb
/>
agere ꝑ ſe in ip̄m b. adhuc. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25B8D
"
xml:space
="
preserve
">tñ negat̄̄ ↄ̨ña et ad proba
<
lb
/>
tionē negat̄̄ propõ / q̄ ibi aſſumit vcꝫ / in ea propor
<
lb
/>
tione q̈ aliqḋ agēs ē propīquiꝰ eiḋ paſſo / in qḋ ſuffi
<
lb
/>
cit agere in ea velociꝰ agit ceteris ꝑibꝰ / q2 tūc ſeq̄re
<
lb
/>
tur / in īfinitū velociꝰ in eodē tꝑe ageret agēs īme
<
lb
/>
diatū paſſo ꝙ̄ diſtãs a paſſo cū in īfinitū ſit ei pro-
<
lb
/>
pinquiꝰ / qḋ eſt manifeſte falſuꝫ: q2 tūc ſeq̄ret̄̄ ignem
<
lb
/>
ſubito calefacere aquã ſibi proximã īducēdo in eaꝫ
<
lb
/>
totã caliditatē natã induci ab ip̄o igne. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25BA0
"
xml:space
="
preserve
">Nec iuuat
<
lb
/>
dicere / cū aliqḋ agēs diſtãs ab aliq̊ paſſo appro
<
lb
/>
ximat̄̄ ei nõ in infinitū meliꝰ applicat̄̄ ei ſcḋm quēli
<
lb
/>
bet eiꝰ pūctū: ſꝫ preciſe ſcḋm vnū pūctū </
s
>
<
s
xml:id
="
N25BA9
"
xml:space
="
preserve
">Q2 volo /
<
lb
/>
cõdenſet̄̄ vnū agēs ita in q̈libet ꝑte proportiona
<
lb
/>
li tꝑis efficiat̄̄ ī duplo propinq̇us ſcḋm ſe et qḋlibet
<
lb
/>
eiꝰ punctū ip̄i paſſo ꝙ̄ in parte īmediate p̄cedēti / et
<
lb
/>
tūc ſi illa propõ eēt vera ageret illud agens in illo
<
lb
/>
tꝑe infinita velocitate / qḋ eſt falſuꝫ / q2 ē agēs finitū
<
lb
/>
agēs ī reſiſtētiã. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25BB8
"
xml:space
="
preserve
">Itē ſi ſic approxīatū reſiſtētie age
<
lb
/>
ret īfinite velociṫ: ageret ī ſibi eq̈lē reſiſtētiã et in īfi-
<
lb
/>
nite magnã / quod eſt impoſſibile.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N25BD5
">
<
s
xml:id
="
N25BD6
"
xml:space
="
preserve
">Sed ↄ̨̨tra q2 aliquod alterãs finitum
<
lb
/>
ſufficit agere īfinita velocitate adeq̈te ī hora q̈libet
<
lb
/>
ꝑte eiꝰ ꝓportionali tm̄ agēte ̄tū ṗma rõe ꝓpīqui-
<
lb
/>
tatis: igr̄ ſolutio nulla. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25BDF
"
xml:space
="
preserve
">Probat̄̄ añs et ſigno a. alte
<
lb
/>
rans et b. paſſuꝫ ſicut ī priori caſu et mãifeſtū eſt ex
<
lb
/>
ſolutiõe / ſcḋa pars ꝓportiõalis minꝰ agit ꝙ̄ ṗma
<
lb
/>
vel aliq̈ ſequēs ꝙ̄ īmediate p̄cedēs eã et hoc ꝓpṫ de-
<
lb
/>
fectū forme: volo igr̄ / tm̄ de forma addat̄̄ ſcḋe ꝑti
<
lb
/>
ꝓportionali quovſ tm̄ ſufficiat agere in b. paſſū
<
lb
/>
ſicut prīa adeq̈te in hora ī eadē diſtãtia in q̄ ſe hñt
<
lb
/>
ad b. paſſū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25BF0
"
xml:space
="
preserve
">et mãifeſtū eſt / ſcḋa ꝑs ꝓportiõalis nõ
<
lb
/>
hꝫ tm̄ de forma ſicut ṗma ſi eī tm̄ hēret (cū ſit in du-
<
lb
/>
plo propīquior) plus ageret / qḋ eſt ↄ̈ caſuꝫ. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25BF7
"
xml:space
="
preserve
">Habeat
<
lb
/>
igit̄̄ prima ī f. ꝓportiõe plus de forma ꝙ̄ .2. et pono /
<
lb
/>
tertie tm̄ addat̄̄ de forma quouſ ſcḋa hēat pre-
<
lb
/>
ciſe in f. proportiõe plus de forma ꝙ̄ ip̄a tertia et ſic
<
lb
/>
addatur cuilibet ſequenti de forma taliter in f. ꝓ
<
lb
/>
portione minus habeat de forma ꝙ̄ immediate pre
<
lb
/>
cedens. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25C06
"
xml:space
="
preserve
">Quo poſito a. agit infinita velocitate ī ho-
<
lb
/>
ra in b. paſſum et eſt finitum finite habēs de forma /
<
lb
/>
igitur aliquod alterans finitum ſufficit agere infi-
<
lb
/>
nita velocitate in hora adequate etc. / quod fuit pro-
<
lb
/>
bandum. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25C11
"
xml:space
="
preserve
">Patet cõſequētia cū minore / quia forma
<
cb
chead
="
De motu alterationis quo ad cauſam
"/>
ipſius a. agentis componitur ex infinitis continuo
<
lb
/>
ſe habentibus in ꝓportione f. finita deſcēdendo / vt
<
lb
/>
patet ex caſu. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25C1B
"
xml:space
="
preserve
">Et maior probatur / quia ſcḋa pars ꝓ
<
lb
/>
portionalis agit tantū adequate in b. paſſum quã-
<
lb
/>
tum prima / q2 in f. proportiõe habet minus de for-
<
lb
/>
ma et eſt in duplo propinquior ipſi b. paſſo / igitur
<
lb
/>
tertia pars ꝓportionalis tãtū agit adequate quã
<
lb
/>
tum ſecunda et quarta quãtū tertia / et ſic cõſequēter /
<
lb
/>
et ꝑ ↄ̨ſequēs a. agit infinita velocitate in hora in b.
<
lb
/>
paſſum / quod fuit ꝓbandum. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25C2C
"
xml:space
="
preserve
">Añs patet ex caſu et cõ
<
lb
/>
ſequentia probat̄̄ / quia ſi ſecūda pars proportio-
<
lb
/>
nalis tantū agit in b. paſſum ſicut prima eo in f.
<
lb
/>
proportione minꝰ habet de forma ꝙ̄ prima et eſt
<
lb
/>
in duplo propinquior b. paſſo: ſequit̄̄ eadē ratione
<
lb
/>
cum tertia habeat in f. proportiõe minus de forma
<
lb
/>
̄ ſecūda et ſit in duplo propinquior b. paſſo ſe-
<
lb
/>
cunda ipſa tantū adequate aget ī hora in b. paſ-
<
lb
/>
ſum ſicut ſecunda. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25C3F
"
xml:space
="
preserve
">Et ſic in ꝓbabis de quibuſcun
<
lb
/>
duabus immediatis.
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0220-02a
"
xlink:label
="
note-0220-02
"
xml:id
="
N25C89
"
xml:space
="
preserve
">Dicitur.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N25C49
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices et bene negando añs
<
lb
/>
et ad probationē admiſſo caſu negando iteruꝫ añs
<
lb
/>
et ad probationē negatur maior et cū ꝓbatur nega
<
lb
/>
tur añs vcꝫ / iõ ſecūda tantū agit quantum prima /
<
lb
/>
quia habet in f. minus de forma ꝙ̄ prima et eſt ī du
<
lb
/>
plo propinquior b. paſſo. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25C56
"
xml:space
="
preserve
">Nõ em̄ illa eſt cauſa qua
<
lb
/>
re ſecūda tantū agit in b. paſſuꝫ quãtū prima ſꝫ / q2
<
lb
/>
in tali diſtantia tantã proportionē habet ſecunda
<
lb
/>
ad b. paſſum quantū habet prima ad idē b. paſſum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N25C60
"
xml:space
="
preserve
">Nã illa cauſalis eſt falſa. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25C63
"
xml:space
="
preserve
">Tu primo ꝓpter cauſaꝫ
<
lb
/>
dictã </
s
>
<
s
xml:id
="
N25C68
"
xml:space
="
preserve
">Tū ſecūdo / q2 illa nõ eſt bona ↄ̨ña. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25C6B
"
xml:space
="
preserve
">nam cū in
<
lb
/>
infinitū modicū de forma habet aliqua pars ꝓpor
<
lb
/>
tionalis: deueniēdū eſt ad aliquã partē proportio-
<
lb
/>
nalē ipſius a. agentis / que non agit in b. cū ad ip̄m
<
lb
/>
habeat proportionē equalitatis vel minoris ineq̈-
<
lb
/>
litatis / et tñ illa pars eſt in duplo ꝓpinquior ipſi b.
<
lb
/>
paſſo ꝙ̄ pars īmediate precedēs et hꝫ in f. ꝓportiõe
<
lb
/>
minus de forma. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25C7C
"
xml:space
="
preserve
">Et in hoc ↄ̨ſiſtit ſolutio replice /
<
lb
/>
vcꝫ deueniendū eſt ad aliquã partem proportiona
<
lb
/>
lem / q̄ nullo mõ ſufficit ꝑ ſe agere in b. paſſuꝫ ſꝫ ha-
<
lb
/>
bet ad illud proportiõeꝫ mīoris inequalitatis.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N25C8F
">
<
s
xml:id
="
N25C90
"
xml:space
="
preserve
">Sed cõtra et pono / ſecunde parti ꝓ
<
lb
/>
portionali ipſiꝰ a. alterãtis addatur de forma quo
<
lb
/>
vſ agat tm̄ ī b. paſſū ſicut ṗma adeq̈te: et ſiĺr tm̄
<
lb
/>
addat̄̄ tertie de forma / tantum agat in b. paſſū
<
lb
/>
ſicut prima et quarte. / et q̇nte: et ſic ↄ̨ñter ita queli-
<
lb
/>
bet ſequens agat tm̄ ſicut p̄cedens. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25C9D
"
xml:space
="
preserve
">Quo poſito ſic
<
lb
/>
arguit̄̄ a. agit infinite velociter in b. paſſum / vt patꝫ
<
lb
/>
ex caſu et a. eſt finitum alterans hoc eſt habēs finitū
<
lb
/>
de forma adequate / igit̄̄ aliqḋ alterãs finitū hñs fi
<
lb
/>
nite de forma adeq̈te alterat īfinite velociter certaꝫ
<
lb
/>
reſiſtentiã / qḋ eſt negatū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25CAA
"
xml:space
="
preserve
">Probat̄̄ minor / q2 ſecūda
<
lb
/>
pars proportionalis habet minus de forma ꝙ̄ pri
<
lb
/>
ma adequate et tertia minus ꝙ̄ ſecūda et quarta ̄
<
lb
/>
tertia / et ſic ↄ̨ſequēter: igitur totalis forma ipſius a.
<
lb
/>
alterantis eſt finita. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25CB5
"
xml:space
="
preserve
">Patet iſta ↄ̨ſequētia: q2 for-
<
lb
/>
ma totalis ipſius a. vni certe parti date nõ habet
<
lb
/>
infinitas equales non cõicantes. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25CBC
"
xml:space
="
preserve
">Probo tamē an-
<
lb
/>
tecedens. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25CC1
"
xml:space
="
preserve
">quia ſi ſecunda habent tantum ſicut pri-
<
lb
/>
ma vel plus cum ſit propinquior ſequeretur / plꝰ
<
lb
/>
ageret ꝙ̄ prima / ſed conſequens eſt falſum et contra
<
lb
/>
caſum / igitur et antecedēs </
s
>
<
s
xml:id
="
N25CCA
"
xml:space
="
preserve
">Et ſic probabis de qui-
<
lb
/>
buſcun immediatis.
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0220-03a
"
xlink:label
="
note-0220-03
"
xml:id
="
N25D12
"
xml:space
="
preserve
">Confir°.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N25CD4
"
xml:space
="
preserve
">¶ Et confirmatur / quia ſi q̄-
<
lb
/>
ſtio eſſet vera / ſequeretur / quodlibet alterans fi-
<
lb
/>
nitum alteraret certam reſiſtentiam infinita tar-
<
lb
/>
ditate / ſꝫ ↄ̨ñs eſt fĺm: igr̄ illud ex q̇ ſeq̇tur. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25CDD
"
xml:space
="
preserve
">Sequela
<
lb
/>
ꝓbat̄̄ / q2 ſi nõ ſignet̄̄ illud et ſit a. / et arguo ſic / a. agit ī
<
lb
/>
finita tarditate: igr̄ propoſitū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N25CE4
"
xml:space
="
preserve
">Argr̄ añs et volo /
<
lb
/>
in caſu ſuꝑiꝰ poſito b. paſſū diuidat̄̄ ꝑ partes ꝓpor </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>