Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius

Page concordance

< >
Scan Original
211 174
212 175
213 176
214 177
215 178
216 179
217 180
218 181
219 182
220 183
221 184
222 185
223 186
224 187
225 188
226 189
227 190
228 191
229 192
230 193
231 194
232 195
233 196
234 197
235 198
236 199
237 200
238 201
239 202
240 203
< >
page |< < (183) of 525 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div356" type="section" level="1" n="113">
          <pb o="183" file="219" n="220" rhead="Ioan. de Sacro Boſco."/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div358" type="section" level="1" n="114">
          <head xml:id="echoid-head119" xml:space="preserve">DE STELLARVM DECLINATIONIBVS
            <lb/>
          inueſtigandis.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7299" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Qvoniam</emph>
            ſtellæ ſixæ propter motum illum tradiſſimum ab occaſu in
              <lb/>
            ortum continuè mutant declinationes ab Aequatore, operæpretium me facta
              <lb/>
            rum exiſtimo, ſi breuiter hoc loco doceam, qua ratione ex ſinubus ſtellarum
              <lb/>
            declinationes, quarum longitudines, latitudineſque notę ſint, inquirantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s7300" xml:space="preserve">In-
              <lb/>
            credibilem enim vſum apud Aſtronomos hæc res habet, pręſertim in inſtrumẽ
              <lb/>
            torum conſtructionibus. </s>
            <s xml:id="echoid-s7301" xml:space="preserve">Quamuis autem multis modis id, quod proponitur,
              <lb/>
            exequi poſſimus, ut alibi oſtendimus: </s>
            <s xml:id="echoid-s7302" xml:space="preserve">placuit tamen hoc loco eam tantummo-
              <lb/>
            do uiam explicare, quàm Petrus Nonius in libello de crepuſpulis demonſtra-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-219-01" xlink:href="note-219-01a" xml:space="preserve">Declinatio
                <lb/>
              nes ſteilarũ
                <lb/>
              quo pacto
                <lb/>
              inueſtigen-
                <lb/>
              tur.</note>
            uit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7303" xml:space="preserve">quàm nos clarius in ijs, quæ ad primũ Mobile ſpectant, demonſtrabimus.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7304" xml:space="preserve">Via autẽ eſt eiuſmodi. </s>
            <s xml:id="echoid-s7305" xml:space="preserve">Fiat, ut quadratũ ſinus totius ad rcctangulum contentũ
              <lb/>
            ſub ſinu maximæ declinationis Eclipticæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7306" xml:space="preserve">ſinu complementi latitudinis ſtel-
              <lb/>
            læ propoſitæ, ita ſinus uerſus longitudinis ſtellæ ab initio ♋, computatæ, ſi la-
              <lb/>
            titudo ſtellæ fuerit borealis, vel à principio ♑, ſi ſtellæ latitudo auſtralis fue-
              <lb/>
            rit, (Hæc autem longitudo à ♋, numeranda eſt ſecundum ſucceſſionẽ ſigno-
              <lb/>
            rum, ſi ſtella extiterit in ſemicirculo Eclipticæ deſcendente, hoc eſt, ſi eius ve
              <lb/>
            ra longitudo à principio ♈, maior fuerit, quàm gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s7307" xml:space="preserve">90. </s>
            <s xml:id="echoid-s7308" xml:space="preserve">minor autẽ quàm grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s7309" xml:space="preserve">
              <lb/>
            270. </s>
            <s xml:id="echoid-s7310" xml:space="preserve">Contra uero ſignorum ſucceſſionem, ſi ſtella in aſcẽdente Eclipticę ſemi-
              <lb/>
            circulo extiterit, hoc eſt, ſi eius longitudo uera à principio ♈, minor fuerit,
              <lb/>
            quàm gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s7311" xml:space="preserve">90. </s>
            <s xml:id="echoid-s7312" xml:space="preserve">uel maior, quàm gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s7313" xml:space="preserve">270. </s>
            <s xml:id="echoid-s7314" xml:space="preserve">Hac enim ratione lõgitudo ſtellę à prin-
              <lb/>
            cipio ♋, computata minor ſemper erit ſemicirculo. </s>
            <s xml:id="echoid-s7315" xml:space="preserve">Contrario modo numerã
              <lb/>
            da erit longitudo à principio ♑. </s>
            <s xml:id="echoid-s7316" xml:space="preserve">Nã ſi ſtella extiterit in ſemicirculo Eclipticæ
              <lb/>
            deſcendẽte, ſupputanda erit longitudo contra ſucceſſionẽ ſignorum, ſi uero in
              <lb/>
            ſemicirculo Eclipticæ aſcendente, ſecundũ ſignorũ ſucceſſionẽ. </s>
            <s xml:id="echoid-s7317" xml:space="preserve">I
              <unsure/>
            ta enim rur-
              <lb/>
            ſus longitudo ſtellæ à principio ♑, ſupputata minor ſemper ſemicirculo eua-
              <lb/>
            det) ad aliud. </s>
            <s xml:id="echoid-s7318" xml:space="preserve">Inuenietur enim numerus, ex quo hac arte declinationem ſtellę
              <lb/>
            deprehendemus. </s>
            <s xml:id="echoid-s7319" xml:space="preserve">Conferatur cũ ſinu complementi differentiæ inter maximã
              <lb/>
            declinatione Eclipticæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7320" xml:space="preserve">complementũ latitudinis ſtellæ, numerus inuentus. </s>
            <s xml:id="echoid-s7321" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Nam ſi numerus inuentus æqualis fuerit illi ſinui complementi, ſtella nullam
              <lb/>
            habebit declinationẽ, ſed in Aequatore exiſtet: </s>
            <s xml:id="echoid-s7322" xml:space="preserve">Si aũt minor fuerit, detracto
              <lb/>
            hoc ex illo, relinquetur ſinus declinationis ſtellæ, eiuſdem denominationis cũ
              <lb/>
            latitudine, hoc eſt, borealis, ſi ſtellæ latitudo borealis ſuerit, auſtralis vero, ſi
              <lb/>
            auſtralis: </s>
            <s xml:id="echoid-s7323" xml:space="preserve">Si denique numerus inuentus fuerit maior ſinu illius complementi,
              <lb/>
            detracto hoc ex illo, reliquus erit ſinus declinationis ſtellæ, contrariæ deno-
              <lb/>
            minationis cum latitudine, hoc eſt, borealis, ſi ſtella latitudinem habuerit au-
              <lb/>
            ſtralem, auſtralis vero. </s>
            <s xml:id="echoid-s7324" xml:space="preserve">ſi borealem. </s>
            <s xml:id="echoid-s7325" xml:space="preserve">Exemplis quibuſda
              <unsure/>
            m res planior fiet.</s>
            <s xml:id="echoid-s7326" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7327" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Invenienda</emph>
            ſit declinatio Arcturi, quæ ſtella eſt informis in Boo-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-219-02" xlink:href="note-219-02a" xml:space="preserve">Declinatio
                <lb/>
              Arcturi.</note>
            te, ſeu cõſtellatione 5. </s>
            <s xml:id="echoid-s7328" xml:space="preserve">Quoniã ſtella hæc in tabula longitudinẽ habet gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s7329" xml:space="preserve">170.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7330" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s7331" xml:space="preserve">20. </s>
            <s xml:id="echoid-s7332" xml:space="preserve">adijciemus gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s7333" xml:space="preserve">27. </s>
            <s xml:id="echoid-s7334" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s7335" xml:space="preserve">47. </s>
            <s xml:id="echoid-s7336" xml:space="preserve">ut fiat longitudo uera à principio ♈. </s>
            <s xml:id="echoid-s7337" xml:space="preserve">grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s7338" xml:space="preserve">
              <lb/>
            198. </s>
            <s xml:id="echoid-s7339" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s7340" xml:space="preserve">7. </s>
            <s xml:id="echoid-s7341" xml:space="preserve">quæ quoniam maior eſt, quàm gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s7342" xml:space="preserve">90. </s>
            <s xml:id="echoid-s7343" xml:space="preserve">minor autẽ quàm gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s7344" xml:space="preserve">270. </s>
            <s xml:id="echoid-s7345" xml:space="preserve">exi-
              <lb/>
            ſtet dicta ſtella in ſemicirculo Eclipticę deſcendente, numerandaq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s7346" xml:space="preserve">c
              <unsure/>
            rit eius
              <lb/>
            longitudo à principio ♋, (quoniã latitudiuẽ habet borealẽ) ſecundũ ſucceſ-
              <lb/>
            fionem ſignorum, quæ longitudo, ſi gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s7347" xml:space="preserve">90. </s>
            <s xml:id="echoid-s7348" xml:space="preserve">detrahantur ex eius longitudine ve
              <lb/>
            ra, reperietur continere gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s7349" xml:space="preserve">108. </s>
            <s xml:id="echoid-s7350" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s7351" xml:space="preserve">7. </s>
            <s xml:id="echoid-s7352" xml:space="preserve">cuius ſinus uerſus erit 131095. </s>
            <s xml:id="echoid-s7353" xml:space="preserve">poſito
              <lb/>
            ſinu toto 100000. </s>
            <s xml:id="echoid-s7354" xml:space="preserve">Latitudo autem eiuſdem ſtellę borealis eſt grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s7355" xml:space="preserve">31. </s>
            <s xml:id="echoid-s7356" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s7357" xml:space="preserve">30. </s>
            <s xml:id="echoid-s7358" xml:space="preserve">
              <lb/>
            eiusq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s7359" xml:space="preserve">complementum grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s7360" xml:space="preserve">58. </s>
            <s xml:id="echoid-s7361" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s7362" xml:space="preserve">30. </s>
            <s xml:id="echoid-s7363" xml:space="preserve">Differentia quoque inter maximã </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>