Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
101
(49)
102
(50)
103
(51)
104
(52)
105
(53)
106
(54)
107
(55)
108
(56)
109
(57)
110
(58)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
page
|<
<
(169)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
169
"
file
="
0221
"
n
="
221
"
rhead
="
PARSTERTIA.
"/>
pta ſine ullo obſtaculo, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſine ulla vera compenetratione, ſi
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0221-01
"
xlink:href
="
note-0221-01a
"
xml:space
="
preserve
">quæ haberetur,
<
lb
/>
ſi poſſemus no-
<
lb
/>
bis imprimere
<
lb
/>
velocitatem ſa-
<
lb
/>
tis magnam.
<
unsure
/>
</
note
>
nimirum ſatis magnam velocitatem nobis ipſis poſſemus impri-
<
lb
/>
mere, quod ſi Natura nobis permiſiſſet, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">velocitates corpo-
<
lb
/>
rum, quæ hab
<
unsure
/>
emus præ manibus, ac noſtrorum digitorum ce-
<
lb
/>
leritates ſolerent eſſe ſatis magnæ; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">apparentibus ejuſmodi con-
<
lb
/>
tinuis compenetrationibus aſſueti, nullam impenetrabilitatis ha-
<
lb
/>
beremus ideam, quam mediocritati noſtrarum virium, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">velo-
<
lb
/>
citatum, ac experimentis hujus generis a ſinu materno, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
prima infantia uſque adeo frequentibus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">perpetuo repetitis
<
lb
/>
debemus omnem.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">371. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ex impenetrabilitate oritur extenſio. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ea ſita eſt in
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0221-02
"
xlink:href
="
note-0221-02a
"
xml:space
="
preserve
">Extenſio neceſ
<
unsure
/>
-
<
lb
/>
ſario profluens
<
lb
/>
a viribus repul-
<
lb
/>
ſivis.</
note
>
eo, quod aliæ partes ſint extra alias: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">id autem neceſſario ha-
<
lb
/>
beri debet; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi plura puncta idem ſpatii punctum ſimul occu-
<
lb
/>
pare non poſſint. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Et quidem ſi nihil aliunde ſciremus de di-
<
lb
/>
ſtributione punctorum materiæ; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ex regulis probabilitatis con-
<
lb
/>
ſtaret nobis, diſperſa eſſe per ſpatium extenſum in longum,
<
lb
/>
latum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">profundum, atque ita conſtaret, ut de eo dubitare
<
lb
/>
omnino non liceret, adeoque haberemus extenſionem in lon-
<
lb
/>
gum, latum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">profundum ex eadem etiam ſola Theoria de-
<
lb
/>
ductam. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam in quovis plano pro quavis recta linea infinita
<
lb
/>
ſunt curvarum genera, quæ eadem directione egreſſæ e dato
<
lb
/>
puncto extenduntur in longum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">latum reſpectu ejuſdem re-
<
lb
/>
ctæ, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">pro quavis ex ejuſmodi curvis infinitæ ſunt curvæ,
<
lb
/>
quæ ex illo puncto egreſſæ habeant etiam tertiam dimenſionem
<
lb
/>
per diſtantiam ab ipſo. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quare ſunt infinities plures caſus poſi-
<
lb
/>
tionum cum tribus dimenſionibus, quam cum duabus ſolis,
<
lb
/>
vel unica, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">idcirco infinities major eſt probabilitas pro uno
<
lb
/>
ex iis, quam pro uno ex his, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">probabilitas abſolute infinita
<
lb
/>
omnem eximit dubitationem de caſu infinite improbabili, ut-
<
lb
/>
ut abſolute poſſibili. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quin immo ſi res rite conſideretur, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
numeri caſuum inter ſe conferantur; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inveniemus, eſſe infinite
<
lb
/>
improbabile, uſpiam jacere prorſus accurate in directum plu-
<
lb
/>
ra, quam duo puncta, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">accurate in eodem plano plura, quam
<
lb
/>
tria.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">372. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hæc quidem extenſio non eft mathematice, ſed phy-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0221-03
"
xlink:href
="
note-0221-03a
"
xml:space
="
preserve
">Extenſum ejuſ-
<
lb
/>
modi eſſe phy-
<
lb
/>
ſice, non ma-
<
lb
/>
thematice con-
<
lb
/>
tinuum: rea-
<
lb
/>
lem eſſe: in
<
lb
/>
quo id conſiſtat.</
note
>
ſice tantum continua: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">at de præjudicio, ex quo ideam omni-
<
lb
/>
no continuæ extenſionis ab infantia nobis efformavimus, ſatis
<
lb
/>
dictum eſt in prima Parte a num. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">158; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ubi etiam vidimus,
<
lb
/>
contra meam Theoriam non poſſe afferri argumenta, quæ con-
<
lb
/>
tra Zenoniſtas olim ſunt facta, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nunc contra Leibnitianos
<
lb
/>
militant, quibus probatur, extenſum ab inextenſo fieri non
<
lb
/>
poſſe. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam illi inextenſa contigua ponunt, ut mathemati-
<
lb
/>
cum continuum efforment, quod fieri non poteſt, cum inex-
<
lb
/>
tenſa contigua debeant compenetrari, dum ego inextenſa ad-
<
lb
/>
mitto a ſe invicem disjuncta. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nec vero illud vim ullam con-
<
lb
/>
tra me habet, quod nonnulli adhibent, dicentes, hujuſmodi ex-
<
lb
/>
tenſionem nullam eſſe, cum conſter punctis penitus </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>