Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

Table of Notes

< >
< >
page |< < (209) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div20" type="section" level="1" n="17">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6372" xml:space="preserve">
              <pb o="209" file="0221" n="221" rhead="Quomodo Ignis accendatur."/>
            particularum coagmentatio atque complexio, vt ſoluti Spiritus
              <lb/>
            peruagantes dum illas propellunt, excauent in maſſâ cauernulas;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6373" xml:space="preserve">quæ quidem licèt aliquanto minores fiant, dum maſſa depſitur,
              <lb/>
            ſi tamen panes calido furno condantur antè, quàm fermentatione
              <lb/>
            ceſſante ſubſidant partes, abſumpto vi caloris humore ſuperuaca-
              <lb/>
            neo, qui rareſcit primùm, deinde auolat, relinquitur panis ſpon-
              <lb/>
            giæ in morem plurimis patentibus meatibus excauatus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6374" xml:space="preserve">leuis,
              <lb/>
            atque adeò in ventriculo coctu facilis, quemadmodum etiam iure
              <lb/>
            aut vino conſperſus illo imbuitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6375" xml:space="preserve">At contra accidit pani azymo,
              <lb/>
            aut non rite fermentato, cuius ſubſtantia viſcida eſt, tenax, ar-
              <lb/>
            ctè conſtipata, ponderoſa, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6376" xml:space="preserve">difficillima ad concoquendum, quia
              <lb/>
            particularum apta commiſtio, vt conſiciatur chylus nutritioni
              <lb/>
            congruus, vniuerſa perficienda eſt calore ventriculi, qui niſi abun-
              <lb/>
            det Spiritibus & </s>
            <s xml:id="echoid-s6377" xml:space="preserve">ſubſtantiâ aliquâ fermenti vicem ſupplente, ne-
              <lb/>
            quit huiuſmodi cibum exterere; </s>
            <s xml:id="echoid-s6378" xml:space="preserve">vel ſaltem diuturno tempore in-
              <lb/>
            diget, vt demum in ſtomacho permiſtionem illam obtineant par-
              <lb/>
            ticulæ, quam per fermentationem pridem conſecutę fuiſſent, an-
              <lb/>
            tequam panis furno committeretur coquendus. </s>
            <s xml:id="echoid-s6379" xml:space="preserve">Præterquam quod,
              <lb/>
            quando dentibus manditur, extenuatur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6380" xml:space="preserve">mollitur cibus, cum
              <lb/>
            illo permiſcetur ſaliua, quę ex Tonſillis linguæ aſſidentibus eXpreſ-
              <lb/>
            ſa vim quandam habet fermentatiuam, eſt enim excretio, cui ma-
              <lb/>
            teriam ſuppeditat partim coctio prima, quæ ſit in ventriculo, par-
              <lb/>
            tim tertia, quæ fit in cerebro. </s>
            <s xml:id="echoid-s6381" xml:space="preserve">Cum igitur pani fermentato meliùs
              <lb/>
            quàm azymo commiſceatur ſaliua, ſatis apparet illum præ hoc faci-
              <lb/>
            liùs in ventriculo fermentari.</s>
            <s xml:id="echoid-s6382" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6383" xml:space="preserve">Sed ad inſtitutum noſtrum in hoc diutiùs immorari non eſt opus:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6384" xml:space="preserve">tranſeamus, ſiplacet, ad vinum, quod muſti efferueſcentiâ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6385" xml:space="preserve">
              <lb/>
            continenti quadam fermentatione, ad perfectam maturitatem per-
              <lb/>
            ducitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6386" xml:space="preserve">Vuę maturę ſuccum, acinorum folliculis incluſum, abun-
              <lb/>
            dare tum Spiritibus & </s>
            <s xml:id="echoid-s6387" xml:space="preserve">Sulphure, tum Sale, indicat Aqua ardens
              <lb/>
            ex vino educta à Chymicis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6388" xml:space="preserve">Tartarus adhęrens dolijs, in quo
              <lb/>
            multum Salis reperitur coniunctum cum non exiguâ terræ copiâ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6389" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Hęcigitur omnia in Muſto confuſà non indigent extranei alicuius
              <lb/>
            fermenti ſtimulo, vt agitentur, ſed ſponte ſuâ efferueſcunt, vt
              <lb/>
            ſatis omnibus manifeſtum eſt: </s>
            <s xml:id="echoid-s6390" xml:space="preserve">immò non minùs cauendum, ne in
              <lb/>
            loco ardoribus Solis expoſito collocata vaſa concipiant calorem,
              <lb/>
            quo muſtum plus æquo ferueat, quàm ne in loco vimis frigido re-
              <lb/>
            ponantur, quo compreſſis particularum motibus muſtum </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>