Gravesande, Willem Jacob 's, Physices elementa mathematica, experimentis confirmata sive introductio ad philosophiam Newtonianam; Tom. 1
page |< < (137) of 824 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div775" type="section" level="1" n="203">
          <pb o="137" file="0203" n="221" rhead="MATHEMATICA. LIB. I. CAP. XXIII."/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5447" xml:space="preserve">Si cylindrus F cujus maſſa eſt quatuor, velocitate undecim,
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0203-01" xlink:href="note-0203-01a" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">TAB. XXII.</emph>
                <lb/>
              fig. 2.</note>
            demtâ parte vigeſimâ ſecundâ, in obicem firmum incurrat,
              <lb/>
            cavitatem formabit æqualem illi, quæ in hoc experimento im-
              <lb/>
            pactione corporum fuit formata, vis in hoc caſu amiſſa eſt
              <lb/>
            480 {1/121} . </s>
            <s xml:id="echoid-s5448" xml:space="preserve">id eſt vix a vi, in impactione memorata
              <note symbol="*" position="right" xlink:label="note-0203-02" xlink:href="note-0203-02a" xml:space="preserve">470.</note>
            differt; </s>
            <s xml:id="echoid-s5449" xml:space="preserve">quod ergo iterum confirmat, vim ictu
              <note symbol="*" position="right" xlink:label="note-0203-03" xlink:href="note-0203-03a" xml:space="preserve">462</note>
            regula n. </s>
            <s xml:id="echoid-s5450" xml:space="preserve">510. </s>
            <s xml:id="echoid-s5451" xml:space="preserve">bene fuiſſe determinatam.</s>
            <s xml:id="echoid-s5452" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5453" xml:space="preserve">Ex demonſtratis de corporibus poſt ictum quieſcentibus
              <lb/>
            deducimus regulas quibus in omni caſu corporum velocita-
              <lb/>
            tes poſt ictum determinantur.</s>
            <s xml:id="echoid-s5454" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5455" xml:space="preserve">Moveantur corpora, aut verſus eandem partem (fig. </s>
            <s xml:id="echoid-s5456" xml:space="preserve">1.)
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s5457" xml:space="preserve">
              <note position="right" xlink:label="note-0203-04" xlink:href="note-0203-04a" xml:space="preserve">512.</note>
            aut in partes contrarias (fig. </s>
            <s xml:id="echoid-s5458" xml:space="preserve">2.) </s>
            <s xml:id="echoid-s5459" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s5460" xml:space="preserve">ſint maſſæ ut AB & </s>
            <s xml:id="echoid-s5461" xml:space="preserve">
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0203-05" xlink:href="note-0203-05a" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">TAB XX.</emph>
                <lb/>
              fig. 1. 2.</note>
            BC; </s>
            <s xml:id="echoid-s5462" xml:space="preserve">ſit hujus velocitas BE; </s>
            <s xml:id="echoid-s5463" xml:space="preserve">illius BN: </s>
            <s xml:id="echoid-s5464" xml:space="preserve">velocitas reſpe-
              <lb/>
            ctiva erit EN . </s>
            <s xml:id="echoid-s5465" xml:space="preserve">Dividatur hæc in I ita, ut IN ſit
              <note symbol="*" position="right" xlink:label="note-0203-06" xlink:href="note-0203-06a" xml:space="preserve">474. 475.</note>
            IE, ut BC ad BA, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5466" xml:space="preserve">erit BI velocitas, qua ambo cor-
              <lb/>
            pora poſt ictum feruntur; </s>
            <s xml:id="echoid-s5467" xml:space="preserve">id eſt mutationes in velocitatibus
              <lb/>
            ſunt in ratione inver ſa maſſarum, BC acquirit EI dum AB
              <lb/>
            amittit NI. </s>
            <s xml:id="echoid-s5468" xml:space="preserve">Si enim concipiamus navem translatam velo-
              <lb/>
            citate BI, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5469" xml:space="preserve">in hac moveatur corpus BC velocitate IE a
              <lb/>
            prora ad puppim, habet velocitatem abſolutam BE; </s>
            <s xml:id="echoid-s5470" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s5471" xml:space="preserve">
              <lb/>
            corpus AB feratur a puppi ad proram velocitate IN, ha-
              <lb/>
            bebit hoc velocitatem abſolutam BN; </s>
            <s xml:id="echoid-s5472" xml:space="preserve">hæc corpora, cum
              <lb/>
            in nave ferantur directionibus contrariis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5473" xml:space="preserve">velocitatibus,
              <lb/>
            quæ ſunt inverſè ut maſiæ, poſt ictum, in nave quie-
              <lb/>
            ſcunt , id eſt eadem cum nave velocitate
              <note symbol="*" position="right" xlink:label="note-0203-07" xlink:href="note-0203-07a" xml:space="preserve">500.</note>
            tur.</s>
            <s xml:id="echoid-s5474" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5475" xml:space="preserve">Determinatur BI regulâ facili, quam ut detegamus, ſint
              <lb/>
            rectangula BM, BF producta maſſarum per ſuas celerita-
              <lb/>
            tes, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5476" xml:space="preserve">abſolvantur parallelogramma AO & </s>
            <s xml:id="echoid-s5477" xml:space="preserve">CD; </s>
            <s xml:id="echoid-s5478" xml:space="preserve">ductâ
              <lb/>
            DO, ſecat hæc BN in I; </s>
            <s xml:id="echoid-s5479" xml:space="preserve">nam triangula DIE & </s>
            <s xml:id="echoid-s5480" xml:space="preserve">INQ
              <lb/>
            ſunt ſimilia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5481" xml:space="preserve">IN ad IE, ut NO, aut BC, ad DE,
              <lb/>
            aut AB. </s>
            <s xml:id="echoid-s5482" xml:space="preserve">Per I ducatur HL, parallela AB, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5483" xml:space="preserve">complementa
              <lb/>
            IM, IF , erunt æqualia; </s>
            <s xml:id="echoid-s5484" xml:space="preserve">ergo corporibus tendentibus ad
              <note symbol="*" position="right" xlink:label="note-0203-08" xlink:href="note-0203-08a" xml:space="preserve">43.
                <emph style="sc">EL</emph>
              . 1.</note>
              <note position="right" xlink:label="note-0203-09" xlink:href="note-0203-09a" xml:space="preserve">513.</note>
            dem partem, ſi ex ſumma productorum BM, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5485" xml:space="preserve">BF, maſ-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0203-10" xlink:href="note-0203-10a" xml:space="preserve">fig. 1.</note>
            ſarum per ſuas velocitates ſubtrahamus MI, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5486" xml:space="preserve">ejus loco </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>