Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Page concordance

< >
Scan Original
131 79
132 80
133 81
134 82
135 83
136 84
137 85
138 86
139 87
140 88
141 89
142 90
143 91
144 92
145 93
146 94
147 95
148 96
149 97
150 98
151 99
152 100
153 101
154 102
155 103
156 104
157 105
158 106
159 107
160 108
< >
page |< < (170) of 389 > >|
222170THEORIÆ ſis, & vacuo ſpatio, quod eſt purum nihil. Conſtat per me
non ſolis punctis, ſed punctis habentibus relationes diſtantiarum
a ſe invicem:
eæ relationes in mea Theoria non conſtituuntur
a ſpatio vacuo intermedio, quod ſpatium nihil eſt actu exi-
ſtens, ſed eſt aliquid ſolum poſſibile a nobis indefinite conce-
ptum, nimirum eſt poffibilitas realium modorum localium exi-
ſtendi cognita a nobis ſecludentibus mente omnem hiatum, uti
expoſui in prima Parte num.
142, & fuſius in ea diſſertatione
De Spatio &
Tempore, quam hic ad calcem adjicio; conſti-
tuuntur a realibus exiſtendi modis, qui realem utique relatio-
nem inducunt realiter, &
non imaginarie tantum diverſam in
diverſis diſtantiis.
Porro ſi quis dicat, puncta inextenſa, &
hoſce exiſtendi modos inextenſos non poſſe conſtituere extenſum
aliquid;
reponam facile, non poſſe conſtituere extenſum mathe-
matice continuum, ſed poſſe extenſum phyſice continuum,
quale ego unicum admitto, &
poſitivis argumentis evinco,
nullo argumento favente alteri mathematice continuo extenſo,
quod potius etiam independenter a meis argumentis difficulta-
tes habet quamplurimas.
Id extenſum, quod admitto, eſt ejuſ-
modi, ut puncta materiæ alia ſint extra alia, ac diſtantias ha-
beant aliquas inter ſe, nec omnia jaceant in eadem recta, nec
in eodem plano omnia, ſint vero multa ita proxima, ut eorum
intervalla omnem ſenſum effugiant.
In eo ſita eſt extenſio,
quam admitto, quæ erit reale quidpiam, non imaginarium,
&
erit phyſice continua.
373. At erit fortaſſe, qui dicet, ſublata extenſione abſolute
11Quomodo exi-
ſtat Geometria
ſublato continuo
actu exiſtente.
mathematica tolli omnem Geometriam.
Reſpondeo, Geo-
metriam non tolli, quæ conſiderat relationes inter diſtantias,
&
inter intervalla diſtantiis intercepta, quæ mente concipimus,
&
per quam ex hypotheſibus quibuſdam concluſiones cum iis
connexas ex primis quibuſdam principiis deducimus.
Tolli-
tur Geometria actu exiſtens, quatenus nulla linea, nulla ſuper-
ficies mathematice continua, nullum ſolidum mathematice con-
tinuum ego admitto inter ea, quæ exiſtunt;
an autem inter
ea, quæ poſſunt exiſtere, habeantur, omnino ignoro.
Sed a-
liquid ejuſmodi in communi etiam ſententia accidit.
Nulla
exiſtit revera in Natura recta linea, nullus circulus, nulla el-
lipſis, nec in ejuſmodi lineis accurate talibus fit motus ullus,
cum omnium Planetarum, &
Terræ in communi ſententia mo-
tus habeantur in curvis admodum complicatis, atque altiſſimis,
&
, ut eſt admodum probabile, tranſcendentibus. Nec vero
in magnis corporibus ullam habemus ſuperficiem accurate pla-
nam, &
continuam, aut ſphæricam, aut cujuſvis e curvis, quas
Geometræ contemplantur, &
plerique ex iis ipſis, qui ſolida
volunt elementa, ſimplices ejuſmodi figuras ne in ipſis quidem
elementis admittent.
374. Quamobrem Geometria tota imaginaria eſt, & idea-
22Quid in ea
imagina rium,
lis, ſed propoſitiones hypotheticæ, quæ inde

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index