Vitruvius, M. Vitrvvivs Per Iocvndvm Solito Castigatior Factvs Cvm Figvris Et Tabvla Vt Iam Legi Et Intelligi Possit, 1511

Table of figures

< >
[111] a. dracob. polusc. uulturd. tropicus cancrie. bootesf. coronag. ingenicu- latus.h. aquilai. delphinusk. fagittal. ophiuchusm. ſerpensn. equi duoo. uolucrisp. linea æqui noctialisq. librar. linea ecli- ptica.s. ſagitariust. capricorn{us}u. aquariusx. ſcorpiusy. coronaz. tropicus capricorni &. ara b{us}. piſcis me-redionalis. a b c d e f g h i k l m n o p q r s t u x y z
[112] Vmbræ gno monis.a. roma gno mo.ix. um-bra. viii.b. tarentum gnomo .xi. umbra. ix.c. athene gnomo. iiii. umbra. iii.d. rhodus gnomo. vii. umbra. v.e. alexandria gnomo. v. umbra. iii.Eleuationes polif. alexandria gr. xxxvi.g. thodus gr. xxxvi.h. athene gr. xxxvii. & quartæ. i.i. tarentum gr. xxxix. & quartæ. iii.K. roma gr. xxxxii.Gnomonesa. gnomo ro mæ.b. gnomo athenarumc. gnomo rhodid. gnomo tarentie. gnomo alexandrieQuotiẽs me timur um-bras reduci mus gnomo nes ubi eft. a. & gnomo romæ a b c d e f g h i k
[113] orizonparsæſtuiagnomonaxonradiusæſtiu{us}æqnoclacotomusmonach{us}hibernushibernaAnalemmaLinea planitſæ a b c e f g h i k l m o p q s t u x
[114] Solare horo-logium Romæ!GnomonRadiusæſtiuusMaLacoRadius æquitom{us}noctialisnochushibernusLinea PlanitieiOrizon ♒ ♓ @ @ ♋ @ @ ♎ ♏ @ @
[115] a. ſpeculumbi taberna tõ ſoria a b
[116] a. Suculab. cheloniæc. fibulad. troclea ſeu rechamus.e. troclea ife- rior ſeu re chamusf. ferrei forfi- ces.g. ductarius funis.Orbiculi ſũt rotulæ quæ circũ axicu-los in trocle-is uerſantur. a b c d e f g
[117] a. ergatab. tympanũc. fibulatio a b c
[118] a. tignumb. retinaculac. cheloniũd. troclea fub q̃ regula poſita eſtf. ductarii fu nese. troclea quã græci epagonta no ſtri artemo nẽ dicunt b c d f a e
[119] a. ſcapi triẽta lesb. columnæc. armilla in qua choda ces qui in ca-pite colũnæ ſunt implum bati uertunt̃. a b c
[120] a. rotæ pedũ duodenumb. epiſtyliumc. chodix ꝗ uertitur in ar milla a b c
[121] a. hypomo clion.b. uectisc. onus b a c
[122] a. axisb. tympanũc. ftipesd. ſemipeda- les aperturæ: Columbaria aũt.i. caua & canales fiunt i ſingulis oc-tantibus axis p quæ aq̈ cõ. cepta in tym pano educit̃ ad eos uſus: ad quos deſti nata fuerit. a b d c
[123] a. modiolib. caſtellũc. axis a b c
[124] a. fi ulib. caftellũc. axis a b c
[125] a. modioli.b. pinne: hæ nã alterna-tim poſitæ ſunt cũ mo-diolis.c. caſtellumd. axis b a d c
[126] a. molab. ifudibulũc. pinne rotæ a b c
[127] a. coclea ad rationem tri goni pytha-gorici erectab. tigna in q̃ uerſatur co-clea. b a
[128] a. modioli æreib. catinusc. penula uti infudibulum inuerſumd. fiſtula quæ tuba dicit̃e. emboli maſculi. Reli qua ex littera ſatis itelligũ-tur a peritis. Singula enĩ & in his ma-chinis & in multis ſupe-rio℞ re℞ de-ſcriptiõib{us}; ſi-ꝗ̃s declarare uellet op{us} eẽt & plura ſcri-bere: & cuiuſ-que rei uari as figuratio nũ facies pin gere: ꝗb{us} & q̃ reb{us} ipſis: ĩtra ſũt & extra: mõſtrari poſ-ſent: ſed ſatis mihi feciſſe uideor apuiſ-ſe .ſ. ſtudioſis fores & oſtẽ-diſſe ſemitas ꝗb{us} hic au-ctor intelligi ualeret. a b c d e
[129] Quæ in hac hydraulica deſcriptione dñr ab aucto re non facile pictura cõſeꝗ pñt ꝗ̃obrẽ ſa tis eſſe duxi ſtudioſis ſuã ꝑtẽ relĩquere & ĩ extremo libro uocabu la declarare
[130] Rhedaa. capſú rhe- deb. rotac. tympanũ Reliqua ĩtel-liguntur ex lectione a b c
[131] Hæenauis de ſcriptio non ea rõne facta eſt: ꝗ̃ ab au-ctore tradit: ſed alia ñ mi-nus ſolerti. Is nan p̃cipit rotas fieri de-bere extra la-tera nauis, S; ea quotiẽs in alterã partẽ inclinat ut ra tio exigit uẽ-to℞ & uelo℞ eiuſ lateris rota ĩ eãdem partẽ inclina ta: at prona ĩacẽs: nimiũ ĩ mergit̃ aquæ ſic nauiga-tionẽ ĩpedit: ne ip̃a iuſtã rotationẽ, ꝑfi cit: altera quo rota excelſi{us} elata at ſip ꝓna: nihil uel pa℞ aquã tangit: minuſ hac diuerſitate al terã iuuat uel ab ea iuuat, ut nõ poſſint quouis mõ expeditam iu ſtã ꝑficere rotationem. Quæ oĩa uni ca rota ĩ me-dia naui poſi-ta (ut figura monſtrat) emẽdant: dũ tñ carina ĩ eo medio gemi-netur at in utro quo coeat capite. Nã ita nauis facili{us} fluitat: & quocun mõ ĩ alteram ꝑtẽ ĩclinet̃ ro ta ſine fine rotationẽ ſuam peragít.
[132] a. περίζι-ρνb. χοινικὶςc. ζάπεζαd. α\’νΤερεί- σιονe. ἀτκὼγf. α\’νΤιςά- Τιςg. λιάπΗξh. Sucla cũ uectibus Hãc catapul-tæ deſcriptio nẽ ex iiſdẽ ha bui græcis au ctorib{us} quos Vitruuius ci tat: quã quo- iiſdem di-ctiõibus græ cis annotaui quas ibi inue ni: ut ſtudio-ſis & ĩgenio-ſis nõ deeſſẽ ꝗ forſan ibiꝓ ficer̃ poterũt ubi ego defe ci:qñ ne ex uitruuione ex ipſis aucto rib{us} (ut inge-nii mei tenui tatẽ fatear) ĩ-tegrã rectam ue ĩtelligẽtiã extorq̃re ua-lui. a b c d e f g
[133] Baliſtis ſaxa-catapultis & ſcorpionib{us} ſagittæ iacie-banſut ex au ctoris ſcriptiſ uidere licet. Baliſtæ ãt di-uerſis machi nis tẽdebanſ & uariis rõni bus efficiebã tur. Quarum hãc unã quæ hic graphice deſcripta eſt ex plurib{us} mi n{us} corruptã ſelegit uti ex ea ſiquis fru-ctus hr̃i põt: nõ morẽtur ſtudioſi carẽ tia ſchematis
[134] a. teſtudo arietariab. turriculac. ſcorpiões Intus aũt ĩ ſu p mo tabula to ſunt cata-pulte ĩ ĩferio-rib{us} uero aq̃ magna copia a b c
[135] Teſtudo ad congeſtionẽ foſſarũ addi-to ariete.Variæ teſtu- dines hic de-ſcribuntur ab auctote: quæ facile ab ſtudioſis i telligi pñt.
[136] a. helepolis.b. rhodus a b
< >
page |< < (108) of 256 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div137" type="section" level="1" n="104">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4075" xml:space="preserve">
              <pb o="108" file="0225" n="225" rhead="DECIMVS."/>
            altera ꝓiecta duo tigna ante frõtes pedes. </s>
            <s xml:id="echoid-s4076" xml:space="preserve">vii. </s>
            <s xml:id="echoid-s4077" xml:space="preserve">craſſa & </s>
            <s xml:id="echoid-s4078" xml:space="preserve">lata uti ĩ baſi ſunt ſcri/
              <lb/>
            pta. </s>
            <s xml:id="echoid-s4079" xml:space="preserve">Inſuꝑ hãc cõpactionẽ erigant̃ poſtes cõpactiles p̃ter cardines pedũ. </s>
            <s xml:id="echoid-s4080" xml:space="preserve">ix.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s4081" xml:space="preserve">craſſitudine quoquouerſus palmipedales, ĩterualla hñtes ĩter ſe ſexꝗpedis
              <lb/>
            Eæ cõcludant̃ ſuꝑne ĩter cardinatis trabib{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s4082" xml:space="preserve">Supra trabes collocẽtur capreo
              <lb/>
            li cardinib{us} ali{us} ĩ aliũ cõcluſi, ĩ altitudine excitati pedes. </s>
            <s xml:id="echoid-s4083" xml:space="preserve">ix. </s>
            <s xml:id="echoid-s4084" xml:space="preserve">Supra capreolos
              <lb/>
            collocet̃ q̈dratũ tignũ quo capreoli cõiũgant̃. </s>
            <s xml:id="echoid-s4085" xml:space="preserve">Ipſi autẽ laterariis circa fixis
              <lb/>
            cõtineantur tegantur tabulis maxime palmeis, ſi nõ ex cætera materia, q̃
              <lb/>
            maxĩe hẽre põt uirtutẽ, p̃ter pinũ aut alnũ. </s>
            <s xml:id="echoid-s4086" xml:space="preserve">Hæc. </s>
            <s xml:id="echoid-s4087" xml:space="preserve">n. </s>
            <s xml:id="echoid-s4088" xml:space="preserve">ſũt fragilia & </s>
            <s xml:id="echoid-s4089" xml:space="preserve">faciliter re/
              <lb/>
            cipiũt ignẽ, Circũ tabulata collocent̃ crates ex tenuib{us} uirgis creberrime tex
              <lb/>
            tis, maxime recẽtibus percrudis coriis duplicibus cõſutis farctis alga, aut
              <lb/>
            paleis in aceto maceratis, circa tegat̃ machina tota, Ita ab his reiiciẽtur pla/
              <lb/>
            gæ baliſtarum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4090" xml:space="preserve">impetus incendiorum.</s>
            <s xml:id="echoid-s4091" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <figure number="135">
            <description xml:id="echoid-description112" xml:space="preserve">Teſtudo ad
              <lb/>
            congeſtionẽ
              <lb/>
            foſſarũ addi-
              <lb/>
            to ariete.
              <lb/>
            Variæ teſtu- dines hic de-
              <lb/>
            ſcribuntur
              <lb/>
            ab auctote:
              <lb/>
            quæ facile
              <lb/>
            ab ſtudioſis i
              <lb/>
            telligi pñt.</description>
          </figure>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div138" type="section" level="1" n="105">
          <head xml:id="echoid-head104" xml:space="preserve">De aliis teſtudinibus. # Caput. XXI.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4092" xml:space="preserve">Eſt aũt & </s>
            <s xml:id="echoid-s4093" xml:space="preserve">aliud genus teſtudinis, qđreliq̈ oĩa hẽt quẽadmodũ q̃ ſupraſcripta
              <lb/>
            fũt, p̃ter capreolos, ſed hẽt circa pluteũ & </s>
            <s xml:id="echoid-s4094" xml:space="preserve">pĩnas ex tabulis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4095" xml:space="preserve">ſuꝑne ſubgrũ/
              <lb/>
            das ꝓclinatas, ſupra tabulis & </s>
            <s xml:id="echoid-s4096" xml:space="preserve">coriis firmiter fixis cõtinẽtur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4097" xml:space="preserve">Inſuꝑ uero
              <lb/>
            argilla cũ capillo ſubacta ad´eã craſſitudinẽ ĩducat̃, ut ignis oĩno non poſſit
              <lb/>
            ei machinæ nocere. </s>
            <s xml:id="echoid-s4098" xml:space="preserve">Pñt aũt ſi op{us}fuerit, eæ machinæ ex octo rotis eẽ, ſi ad lo
              <lb/>
            ci naturã ita op{us} fuerit tẽperare. </s>
            <s xml:id="echoid-s4099" xml:space="preserve">Quæ aũt teſtudines ad fodiẽdũ cõpar antur
              <lb/>
            ορντες græce dicunt̃, Cætera oĩa hñt vti ſupraſcriptũ ẽ. </s>
            <s xml:id="echoid-s4100" xml:space="preserve">Frõtes aũt ea℞ fiunt,
              <lb/>
            quẽadmodũ anguli trigono℞, uti a muro tela cũ ĩ eas mittant̃ nõ planis frõ
              <lb/>
            tibus excipiat plagas, ſed ab laterib{us} labẽtes, ſine periculo fodientes, ꝗ intus
              <lb/>
            ſunt tueant̃, Non mihi etiã uidet̃ eẽ alienũ de teſtudine, quã agetor byzan
              <lb/>
            tius fecit, ꝗbus rõnib{us} ſit facta exponë, Fuerat. </s>
            <s xml:id="echoid-s4101" xml:space="preserve">n. </s>
            <s xml:id="echoid-s4102" xml:space="preserve">ei{us} baſis lõgitudo pedũ.</s>
            <s xml:id="echoid-s4103" xml:space="preserve">lx.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s4104" xml:space="preserve">latitudo. </s>
            <s xml:id="echoid-s4105" xml:space="preserve">xviii. </s>
            <s xml:id="echoid-s4106" xml:space="preserve">Arrectaria, q̃ ſupra cõpactionẽ erãt q̈tuor collocata, ex binis
              <lb/>
            tignis fuerant cõpacta in altitudinib{us} ſingulo℞, pedum. </s>
            <s xml:id="echoid-s4107" xml:space="preserve">xxxvi. </s>
            <s xml:id="echoid-s4108" xml:space="preserve">craſſitudine
              <lb/>
            palmopedali, latitudine ſeſꝗpedali. </s>
            <s xml:id="echoid-s4109" xml:space="preserve">Baſis ei{us} habuerat rotas octo, ꝗbus </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>