1illius commentarij propè finem præſens Ariſt. locus ex præmiſſis ab eo bre
uiter, ac dilucidè declaratur. quæ explanatio, quoniam mihi præ cæteris ar
ridet, eam hoc loco, explicatiorem tamen, referam. Illud autem præſcien
dum eſt, hæc quæ a Socrate lib. 8. de Repub. recenſentur, confingi à Muſis,
tanquam oraculum quoddam obſcuriſſimum effata; quo arcana quædam
myſteria de Rerump. durationibus, ac mutationibus continerentur.
uiter, ac dilucidè declaratur. quæ explanatio, quoniam mihi præ cæteris ar
ridet, eam hoc loco, explicatiorem tamen, referam. Illud autem præſcien
dum eſt, hæc quæ a Socrate lib. 8. de Repub. recenſentur, confingi à Muſis,
tanquam oraculum quoddam obſcuriſſimum effata; quo arcana quædam
myſteria de Rerump. durationibus, ac mutationibus continerentur.
Aiebat igitur Socrates, Muſarum ſpiritu afflatus, optimam Politiam, op
timis ſcilicet legibus, ac moribus conſtitutam, ſua natura omninò immu
tabilem, atque adeò diuturnam per ſe fore. Verumtamen mutationi obno
xiam eſſe, quoniam ſie natura comparatum eſt, vt cuncta, quæ naturæ ſinu
continentur, certa quadam annorum, vel ſæculorum periodo exacta, mu
tationem ſubire fatali lege, cogantur. tunc autem harum viceſſitudinum
principium contingere, fatidicæ Muſæ ſignificare voluerunt, cùm is anno
rum, vel ſæculorum numerus ab illius Reip. exordio elapſus fuerit, qui ſit
numerus ſolidus, & cubus, eius numeri, in quo optima Reipub. conſtitutio
conſiſtit. hic porrò numerus, in quo Reip. perfectio ſtatuitur, eſt Duodena
rius, quem multis in locis, varias ob rationes extulit Plato, præcipuè verò,
quoniam in ſe ipſo duas continet harmonias, ſiue duas proportiones har
monicas, quæ ſimul iunctæ, perfectiſſimam omnium conflant harmoniam,
quæ Diapaſon dicitur. duæ autem illæ rationes harmonicæ ſunt Seſquiter
tia, & Seſquialtera. Seſquitertia reperitur primò inter hos numeros 4. 3.
cùm enim ea inter duas voces, aut ſonos reperitur, ij edunt harmoniam,
ſeu conſonantiam illam, quæ Diateſſaron appellatur. ſimul autem ijdem ad
diti efficiunt 7. qui numerus propterea in textu dicitur radix Epitrite, ſiue
Seſquitertia, quoniam vt vidimus componitur ex numeris 4. 3. Seſquitertiam
rationem habentibus. Seſquialtera verò ratio reperitur primò inter hos
numeros 3. 2. cùm enim duo ſoni in earum fuerint ratione ſuauem edent
conſonantiam, quæ Diapente nominatur; ſimul autem ijdem compoſiti Qui
narium efficiunt; cui quinario ſeſquitertia radix adiuncta, quæ eſt 7. Duo
denarium componunt: qui propterea duas exhibet harmonias. Præterea
hæ duæ harmoniæ ſimul copulatæ conflant ſuauiſſimam Diapaſon conſonan
tiam, nam iunctæ ſimul prædictæ duæ rationes ſeſquialtera, & ſeſquitertia,
eo modo quo tradunt Muſici, hoc ſcilicet modo 4. 3. 2. oritur inter extre
mos numeros dupla ratio, quæ ipſius Diapaſon eſt forma. nam ratio 4.ad 3.
eſt ſeſquitertia; ratio 3. ad 2. eſt ſeſquialtera; ratio verò 4. ad 2. quæ ex il
lis componitur, eſt dupla. quòd ſi duo ſoni duplam hanc rationem nacti fue
rint, conſonantiam Diapaſon ſuauiſſimam reſonabunt. Cùm igitur nume
rus 12. harmonias haſce complectatur, per eum Muſæ optimum Reip. ini
tium, ac ſtatum ſignificare voluerunt. Verumenimuerò cum numerus hu
ius diagrammatis, ideſt huiuſcemodi conditionis, qui eſt 12. factus fuerit
ſolidus, hoc eſt, quando Reſp. benè conſtituta ad eam annorum, vel ſæculo
rum periodum peruenerit, qui ſit numerus ſolidus numeri 12. tunc fatali
ordine, mutationem pati incipiet, atque in peius, cùm optimi mutatio ſit
peſsima, prolabi. porrò numerus ſolidus ipſius 12. eſt 1728. vti mox expli
cabo. vult igitur Socrates ibi myſticè ſignificare poſt tot annorum, aut ſæ
culorum numerum Remp. omnem quamuis optimam, in deterius prolapſu
timis ſcilicet legibus, ac moribus conſtitutam, ſua natura omninò immu
tabilem, atque adeò diuturnam per ſe fore. Verumtamen mutationi obno
xiam eſſe, quoniam ſie natura comparatum eſt, vt cuncta, quæ naturæ ſinu
continentur, certa quadam annorum, vel ſæculorum periodo exacta, mu
tationem ſubire fatali lege, cogantur. tunc autem harum viceſſitudinum
principium contingere, fatidicæ Muſæ ſignificare voluerunt, cùm is anno
rum, vel ſæculorum numerus ab illius Reip. exordio elapſus fuerit, qui ſit
numerus ſolidus, & cubus, eius numeri, in quo optima Reipub. conſtitutio
conſiſtit. hic porrò numerus, in quo Reip. perfectio ſtatuitur, eſt Duodena
rius, quem multis in locis, varias ob rationes extulit Plato, præcipuè verò,
quoniam in ſe ipſo duas continet harmonias, ſiue duas proportiones har
monicas, quæ ſimul iunctæ, perfectiſſimam omnium conflant harmoniam,
quæ Diapaſon dicitur. duæ autem illæ rationes harmonicæ ſunt Seſquiter
tia, & Seſquialtera. Seſquitertia reperitur primò inter hos numeros 4. 3.
cùm enim ea inter duas voces, aut ſonos reperitur, ij edunt harmoniam,
ſeu conſonantiam illam, quæ Diateſſaron appellatur. ſimul autem ijdem ad
diti efficiunt 7. qui numerus propterea in textu dicitur radix Epitrite, ſiue
Seſquitertia, quoniam vt vidimus componitur ex numeris 4. 3. Seſquitertiam
rationem habentibus. Seſquialtera verò ratio reperitur primò inter hos
numeros 3. 2. cùm enim duo ſoni in earum fuerint ratione ſuauem edent
conſonantiam, quæ Diapente nominatur; ſimul autem ijdem compoſiti Qui
narium efficiunt; cui quinario ſeſquitertia radix adiuncta, quæ eſt 7. Duo
denarium componunt: qui propterea duas exhibet harmonias. Præterea
hæ duæ harmoniæ ſimul copulatæ conflant ſuauiſſimam Diapaſon conſonan
tiam, nam iunctæ ſimul prædictæ duæ rationes ſeſquialtera, & ſeſquitertia,
eo modo quo tradunt Muſici, hoc ſcilicet modo 4. 3. 2. oritur inter extre
mos numeros dupla ratio, quæ ipſius Diapaſon eſt forma. nam ratio 4.ad 3.
eſt ſeſquitertia; ratio 3. ad 2. eſt ſeſquialtera; ratio verò 4. ad 2. quæ ex il
lis componitur, eſt dupla. quòd ſi duo ſoni duplam hanc rationem nacti fue
rint, conſonantiam Diapaſon ſuauiſſimam reſonabunt. Cùm igitur nume
rus 12. harmonias haſce complectatur, per eum Muſæ optimum Reip. ini
tium, ac ſtatum ſignificare voluerunt. Verumenimuerò cum numerus hu
ius diagrammatis, ideſt huiuſcemodi conditionis, qui eſt 12. factus fuerit
ſolidus, hoc eſt, quando Reſp. benè conſtituta ad eam annorum, vel ſæculo
rum periodum peruenerit, qui ſit numerus ſolidus numeri 12. tunc fatali
ordine, mutationem pati incipiet, atque in peius, cùm optimi mutatio ſit
peſsima, prolabi. porrò numerus ſolidus ipſius 12. eſt 1728. vti mox expli
cabo. vult igitur Socrates ibi myſticè ſignificare poſt tot annorum, aut ſæ
culorum numerum Remp. omnem quamuis optimam, in deterius prolapſu