Agricola, Georg, De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ..., 1556

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
< >
page |< < of 599 > >|
1
GEORGII AGRICO­
LAE DE RE METALLICA
LIBER OCTAVVS.
Qvemadmodvm uenas experimenti gratia tra­
ctare conueniat, ſuperiore libro explicaui, nunc ag
grederer ad maius opus, id ipſum ſcilicet, quod no
bis parit metalla, niſi prius uenarum præparanda­
rum rationes eſſent exponendæ: cùm enim natura
metalla plerunque procreare ſoleat impura & miſta
cum terris & ſuccis concretis, & lapidibus, neceſſe
eſt eas res foſſiles, pleraſque à uenis metallicis antea­
quam excoquantur, quoad fieri poteſt, ſeparare.

taque quibus modis uenæ diſcernantur, tundantur malleis, urantur, tundan­
tur pilis, molantur in farinam, cribrentur, lauentur, torreantur, crementur
nunc dicam, exordiarque à prima laborandi ratione.
Periti metallici cùm ue­
nas fodiunt, mox in ipſis puteis aut cuniculis materiam metallicam diſcernunt
à terris, ſuccis concretis, lapidibus: precioſamque in alucris, uilem in uaſis re­
ponunt.
Quod ſi foſſor aliquis rerum metallicarum imperitus non fecerit,
aut peritus etiam neceſſitate, cui parendum fuit, coactus facere non potue­
rit, quamprimum id quod effoſſum eſt, ex fodina fuerit extractum, omne lu
ſtrari debet, uenæque pars metalli diues diſcerni ab eius parte metalli exper­
te, ſiue terra ſiue fuccus concretus, ſiue lapis fuerit.
Nam uenam inutilem ſi­
mul cum utili excoquere damnoſum eſt: ſiquidem impenſæ pereunt, quod
ex terris & lapidibus conflentur, recrementa tantummodo inania & inuti­
lia: ex ſuccis concretis quidam impediant metallorum excoctionem, & da­
mnum dent.
At ſaxa, quæ ſunt ad uenam diuitem, etiam ipſa, ne quid metal­
li pereat, ſunt tundenda, comminuenda, lauanda.
Verùm ſi foſſores uel igna
ri, uel incauti uenas, dum eas cauarent, cum terris & ſaxis commiſcuerunt,
munus metalli rudis ſecernendi, uel uenæ præſtantis non uiri modo ſuſci­
piunt, ſed etiam pueri uel mulieres: eam uerò miſturam in abacum longum,
cui totos ferè dies aſſident, inijciunt, & ab ea metallum ſeparant: ſeparatum
in alueos colligunt: collectum in uaſa inijciunt: quæ in officinam, in qua ue­
næ excoqui ſolent, inuehuntur.
Abacus longus A. Aluei B. Vaſa C.

Text layer

  • Dictionary
  • Places

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index