Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < (189) of 525 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div369" type="section" level="1" n="119">
          <pb o="189" file="225" n="226" rhead="Ioan. de Sacro Boſco."/>
          <note position="right" xml:space="preserve">
            <lb/>
          Terra in ſe continet Veneris magnitud@nem # 37 {1/2@}
            <lb/>
          Terra in ſe @ontinet Mercurij magnitudinem # 21952
            <lb/>
          Terra in ſe continet Lunę magnitudinem # 39 {38/125} # vel # 39 {1/3}
            <lb/>
          Sol in ſe continet Lunæ magni
            <unsure/>
          tudinem # 6539 {203/1000} # vel # 6539 {7/@}
            <lb/>
          </note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7620" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Priores</emph>
            numeri huius tabulæ reſpondent numeris ſuperiorum tabula-
              <unsure/>
              <lb/>
            rum pręciſ
              <unsure/>
            e, poſteriores autem non, ſed aliquantulum deficiunt à veritate, po
              <lb/>
            ſiti tamen ſunt, quòd minores ſint, ac facilius percipiantur.</s>
            <s xml:id="echoid-s7621" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="right" xml:space="preserve">Sol inter a-
            <lb/>
          ſtra maxi-
            <lb/>
          mus eft, &
            <lb/>
          Mercurius
            <lb/>
          minimus.</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7622" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Ex his</emph>
            igitur omnibus tabulis ſatis perſpicue liquet, Solem inter omnia
              <lb/>
            aſtra mundi eſſe maximum; </s>
            <s xml:id="echoid-s7623" xml:space="preserve">Mercurium uero minimum. </s>
            <s xml:id="echoid-s7624" xml:space="preserve">Item omnes ſtellas tã
              <lb/>
            f
              <unsure/>
            ixas, quàn
              <unsure/>
            errantes, maiores eſſe ipſa terra, tribus duntaxat Planetis exceptis
              <lb/>
            Venere, Mercurio, ac Luna. </s>
            <s xml:id="echoid-s7625" xml:space="preserve">Hi etenim minores ſunt, quàm terra.</s>
            <s xml:id="echoid-s7626" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7627" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Qvod</emph>
            ſi curioſus quiſpiam ſcire deſideret, quotnam ſlellæ requirantur
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-225-03" xlink:href="note-225-03a" xml:space="preserve">Quot ſtellæ
                <lb/>
              magnitudi-
                <lb/>
              nis requirã
                <unsure/>
                <lb/>
              tur ut re-
                <lb/>
              pleant totũ
                <lb/>
              Firmamen@
                <lb/>
              tum.</note>
            in quacunque differentia magnitudinum, vt totam ſu perficiem concauam Fir-
              <lb/>
            mamenti explere poſſint, ita ut ſeſe mutuo cõtingant, id facile aſſe quetur par
              <lb/>
            tim ex his, quæ hoc loco de proportionib. </s>
            <s xml:id="echoid-s7628" xml:space="preserve">diametrorum ſtellarum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7629" xml:space="preserve">terrę di-
              <lb/>
            ximus, partim vero ex ijs, quæ ad finem huius cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s7630" xml:space="preserve">ſcribemus. </s>
            <s xml:id="echoid-s7631" xml:space="preserve">Cum enim dia-
              <lb/>
            meter concaui firmamenti contineat 22612 {1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s7632" xml:space="preserve">diametr
              <unsure/>
            os terræ, diameter autẽ
              <lb/>
            cuiuſuis ſtellæ magni
              <unsure/>
            tudinis primæ contineat 4 {3/4}. </s>
            <s xml:id="echoid-s7633" xml:space="preserve">diametros terræ; </s>
            <s xml:id="echoid-s7634" xml:space="preserve">Si f
              <unsure/>
            iat
              <lb/>
            vt 4 {3/4}. </s>
            <s xml:id="echoid-s7635" xml:space="preserve">ad 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s7636" xml:space="preserve">ita 22612 {1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s7637" xml:space="preserve">ad aliud, inuenientur in diametro concaui Firmamẽ
              <lb/>
            ti diametri unius ſtellæ magnitudinis primę 4760. </s>
            <s xml:id="echoid-s7638" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s7639" xml:space="preserve">paulo amplius. </s>
            <s xml:id="echoid-s7640" xml:space="preserve">Et ſi hanc
              <lb/>
            diametrum multiplicemus per 3 {1/7}. </s>
            <s xml:id="echoid-s7641" xml:space="preserve">continebit circumferentia circuli maximi
              <lb/>
            in concauo Firmamenti 15960. </s>
            <s xml:id="echoid-s7642" xml:space="preserve">diametros vnius ſtellæ magnitudinis primæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7643" xml:space="preserve">
              <lb/>
            paulo amplius. </s>
            <s xml:id="echoid-s7644" xml:space="preserve">Quam circumferentiam ſi multiplicemus per diametrum, nẽpe
              <lb/>
            per 4760. </s>
            <s xml:id="echoid-s7645" xml:space="preserve">reperiemus ſuperficiem concauã Firmamenii continere 71209600.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7646" xml:space="preserve">diametros quadratas unius ſtellæ magnitudinis primæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s7647" xml:space="preserve">In quibus totidem ſtel
              <lb/>
            læ magnitudinis primæ ſe mutuo tangentes deſcribi poſſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s7648" xml:space="preserve">Ex quo etiam
              <lb/>
            apparet, illos decipi, qui putant, plures ſtellas eſſe re ipſa in Firmamẽto, quàm
              <lb/>
            filios Ifrael, pro pter @erba ſcripturæ ſupra allata. </s>
            <s xml:id="echoid-s7649" xml:space="preserve">Cum enim in egreſſu ex Ae-
              <lb/>
            gypto numerata fint 603550. </s>
            <s xml:id="echoid-s7650" xml:space="preserve">filiorum cſrael ſupra 21. </s>
            <s xml:id="echoid-s7651" xml:space="preserve">annos, qui nimirum ad
              <lb/>
            bolla procedebant, ut cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s7652" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s7653" xml:space="preserve">Numer. </s>
            <s xml:id="echoid-s7654" xml:space="preserve">recte colligunt nonnulli Doctores, ſi nu-
              <lb/>
            merentur ẽt pueri, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7655" xml:space="preserve">mulieres, numerum eorum maiorem fuiſſe, ꝗ̃ 2000000. </s>
            <s xml:id="echoid-s7656" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Quis igitur dubitat, in totſeculis annorum multo plures fuiſſe, ꝗ̃ 71209600? </s>
            <s xml:id="echoid-s7657" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Quocirca, cum reipſa multo pauciores ſint ſtellæ, quod inter quaslibet duas
              <lb/>
            magnum ſpatium interiectum fit, ſintque uaſta ſpatia non pauca in cælo, in
              <lb/>
            quibus nulla ſtella appareat, ita ut nullo modo ſe mutuo tangant, perſpicuum
              <lb/>
            eſt, multo pauciores eſſe ſtellas in Firmamento filijs Iſrael. </s>
            <s xml:id="echoid-s7658" xml:space="preserve">Eadem ratione
              <lb/>
            reperietur numerus ſtellarum cuiuſcunque magnitudinis, quæ totum Firma-
              <lb/>
            mentum replere poſſint.</s>
            <s xml:id="echoid-s7659" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7660" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Alphraganvs</emph>
            igitur in ratione, quam auctor noſter attulit in con-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-225-04" xlink:href="note-225-04a" xml:space="preserve">Alphraga-
                <lb/>
              nus de qui
                <lb/>
              bus ſtellis
                <lb/>
              loquatur.</note>
            f
              <unsure/>
            irmationem ſecundæ partis quartæ concluſionis, quod nimirum terra inſtar
              <lb/>
            puncti ſeſe habeat collata cum Firmamento, intelligit minimas ſtellas uiſu
              <lb/>
            perceptibiles, ea, nimirum, quas nos cum Aſtronomis alijs ſextæ magnitudi-
              <lb/>
            nis appellauimus, quarum quælibet maior eſt, quàm terra octodecies, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7661" xml:space="preserve">am-
              <lb/>
            plius. </s>
            <s xml:id="echoid-s7662" xml:space="preserve">Quo circaiure optimo concludi poteſt, terram eſſe ueluti punctum re-
              <lb/>
            ſpectu cæli, quandoquidem ſtella tanto maior exiſtens, quàm terra, tanquam
              <lb/>
            punctum, comparata cum cælo exiſtimatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s7663" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>