Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Page concordance

< >
Scan Original
221 169
222 170
223 171
224 172
225 173
226 174
227 175
228 176
229 177
230 178
231 179
232 180
233 181
234 182
235 183
236 184
237 185
238 186
239 187
240 188
241 189
242 190
243 191
244 192
245 193
246 194
247 195
248 196
249 197
250 198
< >
page |< < (175) of 389 > >|
227175PARS TERTIA. ego nullum habeo limitem denſitatis & raritatis, nec maxi-
mum, nec minimum;
dum illi minimam debent aliquam rari-
tatem agnoſcere, &
maximam denſitatem poſſibilem, utut fini-
tam, quæ illis idcirco per ſaltum quendam neceſſario abrum-
pitur;
licet nullam agnoſcant raritatem maximam, & minimam
denſitatem.
Mihi enim materiæ puncta poſſunt & augere di-
ſtantias a ſe invicem, &
imminuere in quacunque ratione; cum
data linea quavis, poſſit ex ipſis Euclideis elementis inveniri ſem-
per alia, quæ ad ipſam habeat rationem quancunque utcunque
magnam, vel parvam;
adeoque poteſt, ſtante eadem maſſa, au-
geri moles, &
minui in quacunque ratione data; at illis poteſt
quidem quævis maſſa dividi in quenvis numerum particula-
rum, quæ diſperſæ per molem utcunque magnam augeant rari-
tatem, &
minuant denſitatem in immenſum; ſed ubi maſſa o-
mnis ita ad contactus immediatos devenit, ut nihil jam ſuper-
ſit vacui ſpatii;
tum vero denſitas eſt maxima, & raritas mi-
nima omnium, quæ haberi poſſint, &
tamen finita eſt, cum
menſura prioris habeatur, maſſa finita per finitam molem di-
viſa, &
menſura poſterioris, diviſa mole per maſſam.
382. Inertia corporum oritur ab inertia punctorum, & a
11Inertia maſ-
ſarum orta ex
inertia puncto-
rum: ipſi re-
ſpondens conſer-
vatio ſtatus cen-
tri gravitatis,
& idea maſſæ
unitæ in ipſo.
viribus mutuis;
nam illud demonſtravimus num. 260, ſi pun-
cta quæcunque vel quieſcant, vel moveantur directionibus, &

celeritatibus quibuſcunque, ſed ſingula æquabili motu;
centrum
commune gravitatis vel quieſcere, vel moveri uniformiter in
directum, ac vires mutuas quaſcunque inter eadem puncta ni-
hil turbare ſtatum centri communis gravitatis five quieſcendi,
ſive movendi uniformiter in directum.
Porro vis inertiæ in eo
ipſo eſt ſita:
nam vis inertiæ eſt determinatio perſeverandi in
eodem ſtatu quieſcendi, vel movendi uniformiter in dire-
ctum;
niſi externa vis cogat ſtatum ſuum mutare: & cum
ex mea Theoria demonſtretur, eam proprietatem debere ha-
bere centrum gravitatis maſſæ cujuſcunque compoſitæ punctis
quotcunque, &
utcunque diſpoſitis; patet, eam deduci pro cor-
poribus omnibus:
& hic illud etiam intelligitur, cur conci-
piantur corpora tanquam collecta, &
compenetrata in ipſo gra-
vitatis centro.
383. Mobilitas recenſeri ſolet inter generales corporum
22Mobilitas: quie-
ſcibilitatem non
haberi, excluſa
prorſus quiete a
Natura.
proprietates, quæ quidem ſponte conſequitur vel ex ipſa cur-
va virium:
cum enim ipſa exprimat ſuarum ordinatarum ope
determinationes ad acceſſum, vel receſſum, requirit neceſſario
mobilitatem, ſive poſſibilitatem motuum, ſine quibus acceſ-
ſus, &
receſſus ipſi haberi utique non poſſunt. Aliqui &
quieſcibilitatem adſcribunt corporibus:
at ego quidem corpo-
rum quietem ſaltem in Natura, uti conſtituta eſt, haberi non
poſſe arbitror, uti expoſui num.
86. Eam excludi oportere
cenſeo etiam infinitæ improbabilitatis argumento, quo ſum
uſus in ea diſſertatione De Spatio, &
Tempore, quam toties
jam nominavi, &
in Supplementis hic proferam § 1,

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index