1eſt coloribus propriis.
Eiuſdem argumenti
eſt herbas ad viuum ( vt dicunt ) in chartis
pingere. Herba virens ærugine, carbonibuſque
tritis, imbuta pro coloris ratione alterutrum
augentes chartæ imprimitur, vt veſtigium
quaſi ichnographiæ remaneat. Alij ichno
graphiam, ex folio, ramuſculiſque compreſ
ſis delineant, inde ſucco herbæ herbam, flo
rum flores fingunt, ſed aquam è ſucco expri
munt, adduntque lachrymam quam vocant
dragachantum. Illinc ſcenarum ornamenta
magnifica, tonitrua, pluuiæ, niues: conſtant
hæ cotti papis alternantibus follibus. Hinc
Soles, aſtra, Lunaque ementito cœlo, quæ
Nicolaus Siccus vir ſplendidiſſimus, omni
que ſcientiarum, nobiliorumque artium ge
nere eruditus, repræſentauit in ea comœdia,
quam te iubente coram Philippo Hiſpania
rum principe, Cæſariſque noſtri filio compo
ſuit, edidit, ornauit. Vidimus Solem, ſidera
que in ſereno collucentia, latentia atris nu
bibus, hebetata candidis, motum cum ſyde
re, ac tum tempore repræſentationis fabulæ
congruentem? ibi ſapphiros, chryſolithos,
veraſque pyropos, lumina vitreis abſcondi
ta, dodecaedris, icoſaedriſque natiuo vitri
colore mentiebantur. Edidit ſcena tonitrua,
cùm etiam naues velut in mari ferri, ac flu
ctuare videres.
eſt herbas ad viuum ( vt dicunt ) in chartis
pingere. Herba virens ærugine, carbonibuſque
tritis, imbuta pro coloris ratione alterutrum
augentes chartæ imprimitur, vt veſtigium
quaſi ichnographiæ remaneat. Alij ichno
graphiam, ex folio, ramuſculiſque compreſ
ſis delineant, inde ſucco herbæ herbam, flo
rum flores fingunt, ſed aquam è ſucco expri
munt, adduntque lachrymam quam vocant
dragachantum. Illinc ſcenarum ornamenta
magnifica, tonitrua, pluuiæ, niues: conſtant
hæ cotti papis alternantibus follibus. Hinc
Soles, aſtra, Lunaque ementito cœlo, quæ
Nicolaus Siccus vir ſplendidiſſimus, omni
que ſcientiarum, nobiliorumque artium ge
nere eruditus, repræſentauit in ea comœdia,
quam te iubente coram Philippo Hiſpania
rum principe, Cæſariſque noſtri filio compo
ſuit, edidit, ornauit. Vidimus Solem, ſidera
que in ſereno collucentia, latentia atris nu
bibus, hebetata candidis, motum cum ſyde
re, ac tum tempore repræſentationis fabulæ
congruentem? ibi ſapphiros, chryſolithos,
veraſque pyropos, lumina vitreis abſcondi
ta, dodecaedris, icoſaedriſque natiuo vitri
colore mentiebantur. Edidit ſcena tonitrua,
cùm etiam naues velut in mari ferri, ac flu
ctuare videres.
Corium quo
modo cæla
tas figuras
in proplaſ
matibus ad
viuum ex
primat.
modo cæla
tas figuras
in proplaſ
matibus ad
viuum ex
primat.
Herbæ vt ad
viuum pingi
poſſint.
Scenarum
miri appa
ratus.
Nicolaus
Siccus iuſti
tiæ præfe
ctus.
viuum pingi
poſſint.
Scenarum
miri appa
ratus.
Nicolaus
Siccus iuſti
tiæ præfe
ctus.
Nihil intentatum hæc cura reliquit: inde
etiam laquei, hami, retia, arcus, canes, acci
pitres. Nec ſufficiunt doli, ni addantur inſi
diæ. Tria ſunt in vniuerſum, quibus feræ om
nes, aut piſces, aut aues capiuntur: Dolus,
vis, & veneficium. Vis auibus ſagittis &
arcu infertur, piſcibus fuſcina, retibuſque
tum calce ſacco agitato: occidît enim nihil
guſtantes, aut mente deturbat, vt balnea
homines. Et canes, & retia feras. Veneficia
ſunt aconita, tithymali, ranunculi genera
omnia, quæ quùm cibis miſcentur, promiſ
cuè aues, feras & piſces omnes occidunt.
Nux vomica, vt expertus ſum, canes illicò
interficit: eadem aues reddit attonitas, ſi ci
bis earum immiſceatur. Memini me aliquan
do cornices manu cepiſſe, quùm inter carnes
nucem illam tritam miſcuiſſem. Auiculæ ſi
edant grana, quæ vel in fæce vini cum ci
cutæ ſucco, vel in aqua ardente, vel etiam in
fæce ſola potentioris vini, vel in decocto
albi ellebori cum felle antiqui bouis, attoni
tæ redduntur. Quæ verò gregatim incedunt,
gregatim etiam capiuntur: vt perdices, ma
gis his anſeres omnium maximè anates. Ci
curatas enim ex ſuo genere præciſis alis iux
ta aquas vallo circumducto alere oportet co
pioſo, iucundiſſimoque illic cibo. Id anati
bus inter reliqua eſt Sorgum incoctum aquæ:
nocte dum cicures clamant, agreſtes deſten
dunt ad cibum: nam animalia omnia conſen
ſum habent in quatuor vocibus, cibi vene
reorum, pugnæ, ac timoris, ſeque mutuo in
telligunt. Retibus igitur quæ coopertoria
vocant contractis, hærent enim palis inuo
luta, clauduntur vt quandoque mille vno
impetu, anates captas referunt. Et quanquam
mirum videatur, certum tamen eſt nullum
eſſe fœlicius aucupium. Eliguntur verò ci
curibus, quæ colore agreſtibus ſint ſimil
limæ.
etiam laquei, hami, retia, arcus, canes, acci
pitres. Nec ſufficiunt doli, ni addantur inſi
diæ. Tria ſunt in vniuerſum, quibus feræ om
nes, aut piſces, aut aues capiuntur: Dolus,
vis, & veneficium. Vis auibus ſagittis &
arcu infertur, piſcibus fuſcina, retibuſque
tum calce ſacco agitato: occidît enim nihil
guſtantes, aut mente deturbat, vt balnea
homines. Et canes, & retia feras. Veneficia
ſunt aconita, tithymali, ranunculi genera
omnia, quæ quùm cibis miſcentur, promiſ
cuè aues, feras & piſces omnes occidunt.
Nux vomica, vt expertus ſum, canes illicò
interficit: eadem aues reddit attonitas, ſi ci
bis earum immiſceatur. Memini me aliquan
do cornices manu cepiſſe, quùm inter carnes
nucem illam tritam miſcuiſſem. Auiculæ ſi
edant grana, quæ vel in fæce vini cum ci
cutæ ſucco, vel in aqua ardente, vel etiam in
fæce ſola potentioris vini, vel in decocto
albi ellebori cum felle antiqui bouis, attoni
tæ redduntur. Quæ verò gregatim incedunt,
gregatim etiam capiuntur: vt perdices, ma
gis his anſeres omnium maximè anates. Ci
curatas enim ex ſuo genere præciſis alis iux
ta aquas vallo circumducto alere oportet co
pioſo, iucundiſſimoque illic cibo. Id anati
bus inter reliqua eſt Sorgum incoctum aquæ:
nocte dum cicures clamant, agreſtes deſten
dunt ad cibum: nam animalia omnia conſen
ſum habent in quatuor vocibus, cibi vene
reorum, pugnæ, ac timoris, ſeque mutuo in
telligunt. Retibus igitur quæ coopertoria
vocant contractis, hærent enim palis inuo
luta, clauduntur vt quandoque mille vno
impetu, anates captas referunt. Et quanquam
mirum videatur, certum tamen eſt nullum
eſſe fœlicius aucupium. Eliguntur verò ci
curibus, quæ colore agreſtibus ſint ſimil
limæ.
Feras vt oc
cidas.
Aues quo
modo capian
tur.
cidas.
Aues quo
modo capian
tur.
Piſces quo
modo capian
tur.
modo capian
tur.
Piſces quoque cibo capiuntur, cibus igi
tur quatuor debet habere conditiones, vt ſit
odoratus nam procul allicit eos, qualia ſunt
aniſum, panacis ſuccus, & omnibus melius
cyminum, ſit iucundi ſaporis vt edentes in
uitet, & fallat: talia ſunt ſanguis præſertim
ſuillus, caſeus præcipuè caprillus, panis ma
ximè triticeus, papilloneſque meliores inter
eos fului. Sit caput feriens, vt celeriter vim
veneni ad illud ferat, vt aqua ardens, fex vi
ni. Sit demum veneficium quod attonitos
reddat: ex quo genere eſt calthæ flos ( calen
dulam vocant ) quod ſingulo menſe floreat,
nam herba hæc cuius lutei ſunt flores, in
fruſta conciſa, prægrandes etiam, horæ ſpa
tio reddit attonitos. Eſt calx quæ etſi aquam
corrigat, occidit tamen piſces. Et tithymali
cuiuſcunque ſuccus eſt, vtraque nux vomi
ca, & quæ methel, ſeu ſomnifera dicitur. Sed
nihil præſtantius eo fructu qui ex oriente
vehitur, vocant cogolum, nigra bacca eſt
perſimilis laurinæ, ſed minor, ac rotundior.
Compoſitio noſtra ad piſces capiendos ex
perta: Baccarum orientalium quadrans vn
ciæ, cymini & aquæ ardentis ſingulorum
ſextans, caſei vncia, farinæ vnciæ tres, dige
rantur contuſa in paſtillos. Verbaſcum quo
que piſces occidit. Refert Plinius, Campa
niæ piſcatores coram eo radicem ariſtolo
chiæ, cum calce in mare proieciſſe, ad quæ
accurrentes piſces exanimabantur. Cancri
capiuntur virgulis diuiſis in ſummitate, qui
bus inteſtina aliqua, aut ranarum corpora
inſerta ſint, ordine diſpoſitis iuxta gurgites,
aut loca quæ habitare ſolent, denis duode
niſve, inde reticulo circuit piſcator virgulas
ſingillatim eleuans, ſubiecto reticulo cum
cancer non adeò celeriter poſſit ſe explica
re, decidit in reticulum. Ita piſcator magna
cum voluptate, centum aut ducentos refert
domum benè robuſtos & viuaces, ac ma
gnos: nam parui, ad eſcam ſublimen non
tam facilè accedunt: & vbi acceſſerint, ante
quam capiantur excidunt. Sunt & quæ non
ſolum alliciant, ſed & quæ auertant, vt ſuc
cus ſoliorum cucurbitæ, quo ſi quis mula
rum, aut equorum pilos intinxerit, æſtate
media, non paruo rei miraculo muſcarum
moleſtia carent. Fax quoque aceti, & melan
thium vtilia ſunt. Sed ſenſuum illecebris re
lictis, ad animi nobiliorem partem acceda
mus.
tur quatuor debet habere conditiones, vt ſit
odoratus nam procul allicit eos, qualia ſunt
aniſum, panacis ſuccus, & omnibus melius
cyminum, ſit iucundi ſaporis vt edentes in
uitet, & fallat: talia ſunt ſanguis præſertim
ſuillus, caſeus præcipuè caprillus, panis ma
ximè triticeus, papilloneſque meliores inter
eos fului. Sit caput feriens, vt celeriter vim
veneni ad illud ferat, vt aqua ardens, fex vi
ni. Sit demum veneficium quod attonitos
reddat: ex quo genere eſt calthæ flos ( calen
dulam vocant ) quod ſingulo menſe floreat,
nam herba hæc cuius lutei ſunt flores, in
fruſta conciſa, prægrandes etiam, horæ ſpa
tio reddit attonitos. Eſt calx quæ etſi aquam
corrigat, occidit tamen piſces. Et tithymali
cuiuſcunque ſuccus eſt, vtraque nux vomi
ca, & quæ methel, ſeu ſomnifera dicitur. Sed
nihil præſtantius eo fructu qui ex oriente
vehitur, vocant cogolum, nigra bacca eſt
perſimilis laurinæ, ſed minor, ac rotundior.
Compoſitio noſtra ad piſces capiendos ex
perta: Baccarum orientalium quadrans vn
ciæ, cymini & aquæ ardentis ſingulorum
ſextans, caſei vncia, farinæ vnciæ tres, dige
rantur contuſa in paſtillos. Verbaſcum quo
que piſces occidit. Refert Plinius, Campa
niæ piſcatores coram eo radicem ariſtolo
chiæ, cum calce in mare proieciſſe, ad quæ
accurrentes piſces exanimabantur. Cancri
capiuntur virgulis diuiſis in ſummitate, qui
bus inteſtina aliqua, aut ranarum corpora
inſerta ſint, ordine diſpoſitis iuxta gurgites,
aut loca quæ habitare ſolent, denis duode
niſve, inde reticulo circuit piſcator virgulas
ſingillatim eleuans, ſubiecto reticulo cum
cancer non adeò celeriter poſſit ſe explica
re, decidit in reticulum. Ita piſcator magna
cum voluptate, centum aut ducentos refert
domum benè robuſtos & viuaces, ac ma
gnos: nam parui, ad eſcam ſublimen non
tam facilè accedunt: & vbi acceſſerint, ante
quam capiantur excidunt. Sunt & quæ non
ſolum alliciant, ſed & quæ auertant, vt ſuc
cus ſoliorum cucurbitæ, quo ſi quis mula
rum, aut equorum pilos intinxerit, æſtate
media, non paruo rei miraculo muſcarum
moleſtia carent. Fax quoque aceti, & melan
thium vtilia ſunt. Sed ſenſuum illecebris re
lictis, ad animi nobiliorem partem acceda
mus.