Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509
page |< < of 290 > >|
228 principio alteratiõis efficiret̄̄ in f. ꝓportiõe maior
ꝓportiõe mīoris potētie ad mīorē reſiſtentiã vĺ ma­
ior ꝙ̄ in f. ꝓportiõe maior: ſꝫ iſtḋ ↄ̨ñs eſt falſum: igr̄
illud ex q̇ ſequit̄̄.
Sꝫ iã ꝓbo mīorem vcꝫ /  potentia
maior nõ incipit velocius corrūpere ſuã reſiſtentiã
̄ potētia minor: q2 ſi potētia maior incipit veloci­
us corrūpere ſuã reſiſtētia ꝙ̄ mīor: ſeq̇tur /  īmedia­
te poſt īſtans initiatiuū alteratiõis ſubito ꝓportio
maioris potētie ad ſuã reſiſtētiã efficit̄̄ pluſ̄ in f.
ꝓportiõe maior ꝓportiõe minoris potētie ad mīo-
rē reſiſtētiã / qḋ eſt manifeſte falſum cū ſucceſſiue ille
ꝓportiões cõtinuo augeãtur et tu prīcipio alteratio­
nis ſint equales vt caſus ↄ̨°nis indicat.
Probat̄̄ tñ
ↄ̨ña / q2 vt paulo ante deductū eſt ſi potētia maior ī­
ciperet eque velociter corrūpere ſuã reſiſtētiã ſicut
poña mīor mīorē r̄ſiſtētiã: ꝓportio eiꝰ ad maiorē re­
ſiſtētiã ſubito efficēt̄̄ ī f. ꝓportõe maior ꝓpor°ne mīo­
ris poñe ad minorē reſiſtētiã: igit̄̄ cū caſu ſi poten­
tia maior incipit velocius corrūpere ſuã reſiſtēti3
̄ potētia mīor minorē reſiſtētiã: ſeq̇tur /  ꝓportio
poñe maioris ad ſuã reſiſtētiã ſubito efficit̄̄ maior
pluſ̄ in f. ꝓportiõe ipſa mīoris poñe ad ſuã reſiſtē­
tiã.
Et ſic pꝫ maior prīcipalis argumēti. Sꝫ iã reſi-
ſtat ꝓbare mīorē prīcipalē vcꝫ  poſt̄ poña ma-
ior tardius corrūpit ſuã reſiſtētiã nū̄ īcipiet eque
velociter corrūpere vel velociꝰ: q2 ſi ſic detur inſtãs
in quo īcipit eq̄ velociter corrūpere poſt̄ antea cõ­
tinuo tardius corrūpebat et ſit illud a. / et argr̄ ſic / in
a. inſtãti poña maior incipit eq̄ velociter corrūpere
ſuã reſiſtentiã ſicut poña mīor: et cõtiuuo ante a. in-
ſtans tardius corrūpebat: ergo ſequit̄̄ /  in a. inſtã­
ti maior latitudo eſt deꝑdita a. minori reſiſtētia ̄
a. maiori: et ꝑ ↄ̨ñs maior ꝓportio eſt deperdita a. re­
ſiſtētia mīori ꝙ̄ a maiori: vt patꝫ ex octaua ſuppõe
quarti capitis ſcḋe partis iūcto loco a maiori.
et ex
ↄ̨ñti ſequit̄̄ /  in inſtãti a. maior ē ꝓportio poñe mi­
noris ad reſiſtētiã ꝙ̄ poñe maioris ad maiorē reſi-
ſtētiã: et ꝑ ↄ̨ñs nõ incipiūt ille due poñe equaliṫ cor­
rūpere / qḋ fuit ꝓbandū.
Patet ↄ̨ña: q2 ille ꝓportio­
nes in prīcipio alteratiõis ſunt equales: et augēt̄̄ p̄-
ciſe ꝑ decremētū reſiſtētiarū: igitur ſi maiorē ꝓpor-
tionē deꝑdit reſiſtentia minor ꝙ̄ maior / ſeq̇tur /  in
illo īſtãti a. maior ꝓportio ē acq̇ſita ꝓportiõi po-
tētie mīoris ad minorē reſiſtētiã: ꝙ̄ ꝓportioni poñe
maioris ad maiorē reſiſtētiã: et ꝑ ↄ̨ñs ſeq̇tur /  in in­
ſtãti a. maior eſt ꝓportio poñe minoris ad ſuã reſi­
ſtētiã ꝙ̄ poñe maioris ad maiorē reſiſtētiã: et ſic de
primo ad vltimū ptꝫ ↄ̨ña.
Sꝫ  poſt̄ poña maior
tardius corrūpit ſuã reſiſtētiã: nū̄ īcipit velocius
ſuã reſiſtētiã corrūpere: ꝓbatur / q2 ſi ſic ſequeret̄̄ / 
poſſet incipere equaliter qm̄ ſucceſſiue cõtinuo cre-
ſcūt ille ꝓportiões: ſed ↄ̨ñs eſt falſum vt probatum
eſt: igitur et antecedēs.
Et ſic patet totuꝫ antecedēs /
et per ↄ̨ſequens cõcluſio. 11̀. correĺ. ¶ Ex qua concluſione ſeq̇-
tur primo /  ſi potentia vt .8. incipiat agere in reſi­
ſtentiã vt .4. eam corrumpendo ſucceſſiue vſ ad nõ
gradum: et in eodē inſtanti incipiat potentia vt .6.
corrūpere reſiſtētiam vt .3. continuo poñis inuaria­
tis: tūc potentia vt .6. continuo velocius corrumpet
reſiſtētiã vt .3. ꝙ̄ potentia vt .8. corrūpet reſiſteniaꝫ
vt .4. quãdiu ſimul corrūpent ceteris deductis: et in
minori tempore ꝙ̄ ſubſexq̇ṫtio corrūpet potentia vt
6. reſiſtentiam vt .3. ad non gradum ad tempus in
quo adequate potentia vt .8. corrūpet reſiſtentiam
vt .4. quãuis infinite velociter vtra illarum ſuam
reſiſtentiam corrumpet.
Prima pars correlarii ī-
mediate ſequitur ex concluſione: ſed ſecunda pro-
batur / q2 ſi cõtinuo eque velociter potētia vt .8. cor-
rūperet reſiſtētiaꝫ vt .4. ſicut potentia vt .6. corrūpit
reſiſtētia vt .3. tūc potētia vt .6. in ſexq̇tertio minori
tēpore corrūpēt adequate reſiſtentiã vt .3. ꝙ̄ potētia
vt .8. corrūperet reſiſtētiã vt .4. ſed mõ ↄ̨tinuo poña
v. 6. velocius corrūpit reſiſtētiã vt .3. ꝙ̄ poña vt .8.
reſiſtentiã vt .4. / igitur ī mīori tēpore ꝙ̄ ſubſexq̇tertio
poña vt .6. corrūpit reſiſtētiam vt .3. adequate ad tē­
pus in quo adequate poña vt .8. corrūpit reſiſtētiã
vt .4. / quod fuit ꝓbandū.
Tertia pars patꝫ ex dedu­
ctione ſecunde replice quarti argumēti añ oppoſi-
tum. 222. correl.
¶ Sequit̄̄ ſecūdo /  ſi mediciã vt .8. agat in hu­
morem peccantē reſiſtētie vt .4. et alia mediciã ſub-
dupla agat in ſubduplū humorē corrūpēte vtra
malitiã humoris vſ ad nõ gradū vel purgãte ſiue
euacuãte: ip̄is medicints ↄ̨tinuo manētibꝰ īuariatꝪ
ceteris deductis: pluſ̄ in duplo velociꝰ minor me­
dicina corrūpet malitiã humoris in quē agit vſ
ad nõ gradum aut ip̄m totaliter euacuabit ꝙ̄ alia.
et in infinitū velocius in aliquo tꝑe aget minor me-
diciã ꝙ̄ maior in eodē tꝑe ̄uis vtra infinite velo­
citer agit.
Hoc correlarium eandē cū precedēti ſor-
titur demõſtrationē: addita poſſibilitate huiꝰ v3 
ille medicine pñt manere cõtinuo eiuſdē poñe.
Qḋ
intelligo cū dico eas manere īuariatas.
Id eī poſſi­
bile eſt fieri ꝑ continuã medicine adminiſtratõ3 ita
 quãtū corrumpit̄̄ de poña medicine reagente hu­
more: tãtū acq̇ratur ꝑ cõtinuã noue medicine admi­
nistrationē.
Aut (quod facilius eſt) ꝑ cõtinuã aliarū
partium actuationem.
Non eī ſubito nec ſimul ip̄a
tota medicina actuatur.
Sexta concluſio Poſſibile eſt potētiã
alteratiuã inuariatã cõtinuo manētē aliquod paſ-
ſum cõtinuo vniformiṫ alterare.
Probatur: q2 poſ­
ſibile eſt  a. potētia cõtinuo manēs potentie vt .8.
adequate alteret b. paſſum reſiſtēs cõtinuo vt .4. et
hoc ipſa potentia vt .8. introducēte vnã qualitatem
et corrūpēte contrariã: igitur poſſibile eſt aliquam
potentiam alteratiuã continuo inuariatã aliquod
paſſum continuo vniformiter alterare.
Probatur
antecedēs et pono /  a. potentia vt .8. approximetur
b. paſſo qḋ quidē paſſum non ſufficit reſiſtere a. po­
tētie vt .8. reſiſtētiã .4. graduū adequate: ſed appro­
ximetur c. ipſi b. ita  ſufficiat iuuare ipſum b. ad
reſiſtendū vt .4. ita  totalis reſiſtētia reſultãs ex
illis duabus ſit vt .4. et nec b. nec c. ſufficiãt agere in
a. et incipiat a. corrūpere reſiſtētiã ipſius b. paſſi: et
in quacun ꝓportiõe minus reſiſtit b. ipſi a. ꝑ ſuaꝫ
reſiſtētiã intrīſecã in eadē ꝓportiõe cõtinuo c. plus
iuuet ip̄m b. ad reſiſtēdū ꝙ̄ antea: et hoc ꝑ ipſius c.
cõtinuã approximationē localē vel ꝑ ſue potētie cõ­
tinuã intēſionē.
Quo poſito patet añs ꝓbandū. Et
ſic patet concluſio.
331. correl.
¶ Ex hac concluſione ſequitur primo /  poſſibile
eſt aliquam potentiam alteratiuam continuo ma-
nentem inuariatam alterare aliquod paſſum con-
tinuo tardius et tardius.
Probatur et pono / 
a. potentia vt .8. agat in b. paſſum reſiſtentie vt .2.
et c. approximetur ipſi b. ita  iuuet continuo ip̄m
b. ad reſiſtendum et ita intendatur c. in potentia 
continuo plus et plus iuuet ad reſiſtendum: et non
agat c. ne b. in ipſuꝫ a.
Quo poſito ſequitur cor-
relarium
442. correl.
¶ Sequitur ſecundo /  poſſibile eſt potentiam al-
teratiuam agentem in aliquod paſſum continuo
creſcere aut decreſcere reſiſtentia continuo manen­
te inuariata et continuo creſcente: et ſimiliter con-
tinuo decreſcente.
Patet correlarium ex modo ꝓ-
bãde concluſionis et proris correlarii.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index