Newton, Isaac, Philosophia naturalis principia mathematica, 1713

Page concordance

< >
Scan Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
< >
page |< < of 524 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb xlink:href="039/01/023.jpg"/>
              metarum prorſus regulari, nullam ipſos reſiſtentiam pati quæ vel
                <lb/>
              minimum ſentiri poteſt; atque adeo neutiquam in materiam ul­
                <lb/>
              lam incurſare, cujus aliqua ſit vis reſiſtendi, vel proinde cujus ali­
                <lb/>
              qua ſit denſitas ſeu vis Inertiæ. </s>
              <s>Nam reſiſtentia Mediorum ori­
                <lb/>
              tur vel ab inertia materiæ fluidæ, vel a defectu lubricitatis. </s>
              <s>Quæ
                <lb/>
              oritur a defectu lubricitatis, admodum exigua eſt; & ſane vix
                <lb/>
              obſervari poteſt in Fluidis vulgo notis, niſi valde tenacia fuerint
                <lb/>
              adinſtar Olei & Mellis. </s>
              <s>Reſiſtentia quæ ſentitur in Aere, Aqua,
                <lb/>
              Hydrargyro, & hujuſmodi Fluidis non tenacibus fere tota eſt
                <lb/>
              prioris generis; & minui non poteſt per ulteriorem quemcunque
                <lb/>
              gradum ſubtilitatis, manente Fluidi denſitate vel vi inertiæ, cui
                <lb/>
              ſemper proportionalis eſt hæc reſiſtentia; quemadmodum clariſ­
                <lb/>
              ſime demonſtratum eſt ab Auctore noſtro in peregregia Reſiſten­
                <lb/>
              tiarum Theoria, quæ paulo nunc accuratius exponitur, hac ſe­
                <lb/>
              cunda vice, & per Experimenta corporum cadentium plenius
                <lb/>
              confirmatur. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Corpora progrediendo motum ſuum Fluido ambienti paulatim
                <lb/>
              communicant, & communicando amittunt, amittendo autem re­
                <lb/>
              tardantur. </s>
              <s>Eſt itaque retardatio motui communicato proportio­
                <lb/>
              nalis; motus vero communicatus, ubi datur corporis progredientis
                <lb/>
              velocitas, eſt ut Fluidi denſitas; ergo retardatio ſeu reſiſtentia
                <lb/>
              erit ut eadem Fluidi denſitas; neque ullo pacto tolli poteſt, niſi
                <lb/>
              a Fluido ad partes corporis poſticas recurrente reſtituatur motus
                <lb/>
              amiſſus. </s>
              <s>Hoc autem dici non poterit, niſi impreſſio Fluidi in cor­
                <lb/>
              pus ad partes poſticas æqualis fuerit impreſſioni corporis in Flui­
                <lb/>
              dum ad partes anticas, hoc eſt, niſi velocitas relativa qua Flui­
                <lb/>
              dum irruit in corpus a tergo, æqualis fuerit velocitati qua cor­
                <lb/>
              pus irruit in Fluidum, id eſt, niſi velocitas abſoluta Fluidi re­
                <lb/>
              currentis duplo major fuerit quam velocitas abſoluta Fluidi pro­
                <lb/>
              pulſi; quod fieri nequit. </s>
              <s>Nullo igitur modo tolli poteſt Flui­
                <lb/>
              dorum reſiſtentia, quæ oritur ab corundem denſitate & vi in­
                <lb/>
              ertiæ. </s>
              <s>Itaque concludendum erit; Fluidi cæleſtis nullam eſſe
                <lb/>
              vim inertiæ, cum nulla ſit vis reſiſtendi: nullam eſſe vim qua
                <lb/>
              motus communicetur, cum nulla ſit vis inertiæ: nullam eſſe vim
                <lb/>
              qua mutatio quælibet vel corporibus ſingulis vel pluribus indu­
                <lb/>
              catur, cum nulla ſit vis qua motus communicetur: nullam eſſe
                <lb/>
              omnino efficaciam, cum nulla ſit facultas mutationem quamlibet
                <lb/>
              inducendi. </s>
              <s>Quidni ergo hanc Hypotheſin, quæ fundamento
                <lb/>
              plane deſtituitur, quæque naturæ rerum explicandæ ne minimum
                <lb/>
              quidem inſervit, ineptiſſimam vocare liceat & Philoſopho pror-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>