Alberti, Leone Battista, De re aedificatoria, 1485
page |< < of 406 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N40001A">
            <p id="N400C14" type="main">
              <s id="N400F12">
                <pb xlink:href="004/01/023.jpg"/>
              uelim hanc eſſe ædificii partem: quæ totius operis futura ſit baſis
                <lb/>
              Si erit area in montis uertice / aut erit ea quidem exaggeranda ali
                <lb/>
              qua ex parte: aut decuſſo
                <expan abbr="cacumīe">cacumine</expan>
                <expan abbr="præſurgẽtis">præſurgentis</expan>
                <expan abbr="mõtis">montis</expan>
                <expan abbr="coequãda">coequanda</expan>
              . </s>
              <s id="N400F2D">Hic
                <lb/>
                <expan abbr="proſpiciẽdum">proſpiciendum</expan>
              eſt ut id aggrediamur: quod ſeruata dignitate mo
                <lb/>
              derata et modica fiat cum impenſa atque labore. </s>
              <s id="N400F37">Fortaſſis quidem
                <lb/>
              conducet partem ab ſublimi excidere: et partem accliuam exagge
                <lb/>
              rare: Quam rem bene
                <expan abbr="cõſultus">conſultus</expan>
              quiſquis fuit ille architectus apud
                <lb/>
              alacrum hernicam urbem in ſaxeo
                <expan abbr="mõte">monte</expan>
              poſitam effecit. </s>
              <s id="N400F48">Curauit
                <lb/>
              enim ut baſis ſeu arcis / ſeu templa: quæ ſola nunc cæteris
                <expan abbr="ſup̃">ſuper</expan>
              ædi
                <lb/>
              ficationibus dirutis uidetur / ex reſciſſisa ſummo uertice
                <expan abbr="fragmẽtis">fragmen
                  <lb/>
                tis</expan>
              ſubfirmata et ſubſtrata extaret: Et eo in opere illud eſt / quod
                <lb/>
              maiorem in modum probem: Nam obiecit angulum areæ eo uer
                <lb/>
              ſus unde repens montis pendet: eumque conſolidauit angulum con
                <lb/>
              geſtis prægrandibus immanium fragmentorum fruſtis et mole:
                <lb/>
              Deditque operam componendis lapidibus: ut ſtructuræ ſeruata par
                <lb/>
              ſimonia decorem afferret: Et illius quoque conſilium placuit archi
                <lb/>
              tecti: qui quidem quo loci non uſque adeo tantam lapidis habuerat
                <lb/>
              copiam ſubſtituendo montis pondere aggerem ſtruxerit frequen
                <lb/>
              tibus emiciclis dorſo flexarum linearum intra montem abiiecto:
                <lb/>
              Quæ ſtructura cum grata eſt aſpectu / tum eſt & firmiſſima: tum
                <lb/>
              etiam an impenſarum rationem facit: Nam efficit quidem
                <expan abbr="murũ">murum</expan>
                <lb/>
              non ſolidum / qui tantum habeat uirium / ac ſi penitus fuiſſet ſoli
                <lb/>
              dus / latitudine quanta & flexarum linearum illic ſagictæ ſunt:
                <lb/>
              Vitruuii quoque ratio per placet: quam uideo Romæ paſſim a ue
                <lb/>
              teribus architectis / ac præſertim in tarquinii aggere
                <expan abbr="obſeruatã">obſeruatam</expan>
              ut
                <lb/>
              anterides ſubſtituerentur: Sed non omnibus locis id obſeruarunt
                <lb/>
              ut ſemper inter ſe anterides tantum diſtarent
                <expan abbr="">quam</expan>
              ipſa eſſet alta ſub
                <lb/>
              ſtructio: Sed pro montis firmitate aut / ut ita loquar / labilitate /
                <lb/>
              modo frequentiores: modo rariores poſuerunt: Animaduerti eti
                <lb/>
              am ueteres architectos non
                <expan abbr="unã">unam</expan>
              proximam propter
                <expan abbr="areã">aream</expan>
              ſubſtruc
                <lb/>
              tione fuiſſe
                <expan abbr="cõtentos">contentos</expan>
              : ſed pluribus / quaſi gradibus adinfimas uſque
                <lb/>
              radices montis totas rupes firmatas eſſe uoluiſſe ': Quorum ego
                <lb/>
              conſilium minime negligendum puto. </s>
              <s id="N400F95">Ad Peruſiam riuus qui
                <lb/>
              inter lucinium montem & collem urbis fluit / quod aſſiduo collis </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>