230218Diſſertatio Octaua.
to accendi, aut fabula eſt, aut impoſtura &
pręſtigiæ.
Grad.
Nullus dubito, quin Sales irritando partes ſulphureas va-
leant excitare flammam. Si quis accipiat Spiritûs Terebinthinæ
Venetæ (hoc eſt larignæ) recens prolecti, ad frigus tamen nati-
uum redeuntis, vncias quatuor; quibus in ampliori vaſe vitreo
affundat Aquæ Fortis generoſę pariter recentis & frigidæ vncias
ſex: coagitet liquores vitro incluſos, vt permiſceantur, & vas ſub
dio relinquat: intrà ſemihoræ ſpatium, operculo remoto, ſpiri-
tus terebinthinæ irritatus ab acidis & ſalinis particulis Aquę fortis
efferueſcere incipiet, & inter fumum conſpicuam flammam emit-
tens, atque ex vitro erumpens, conflagrabit. Spiritum verò Te-
rebinthinæ ſulphureum eſſe & oleoſum, ex eo conſtat, quod dum
elicitur, aquæ innatat, & virtute calidâ præditum eſſe indicat eius
multiplex vſus in Medicina, quem notat Beguinus Tyrocin. Chym.
lib. 2. cap. 4.
leant excitare flammam. Si quis accipiat Spiritûs Terebinthinæ
Venetæ (hoc eſt larignæ) recens prolecti, ad frigus tamen nati-
uum redeuntis, vncias quatuor; quibus in ampliori vaſe vitreo
affundat Aquæ Fortis generoſę pariter recentis & frigidæ vncias
ſex: coagitet liquores vitro incluſos, vt permiſceantur, & vas ſub
dio relinquat: intrà ſemihoræ ſpatium, operculo remoto, ſpiri-
tus terebinthinæ irritatus ab acidis & ſalinis particulis Aquę fortis
efferueſcere incipiet, & inter fumum conſpicuam flammam emit-
tens, atque ex vitro erumpens, conflagrabit. Spiritum verò Te-
rebinthinæ ſulphureum eſſe & oleoſum, ex eo conſtat, quod dum
elicitur, aquæ innatat, & virtute calidâ præditum eſſe indicat eius
multiplex vſus in Medicina, quem notat Beguinus Tyrocin. Chym.
lib. 2. cap. 4.
Maur.
Non eſt autem diſſimulandum aliqua, quæ tangenti ap-
parent frigida, ſi commiſceantur, incaleſcere quidem, ſed non
accendi, alia verò etiam accendi. Oleum Sulphuris genuinum
(per Retortalicet deſtillatum ex Sulphure trito, ſemiſſe cal-
cis viuæ, & quadrante Salis Mercurialis; non verò per campanam
exceptum, hicenim eſt Spiritus, non Oleum) ſiaquæ frigidæ in
vitreo vaſe miſceatur, ita calidum efficitur, vt vas manu vix con-
tineri poſſit; a qua enim cum Salinis particulis iungitur, & partes
omnes tumultuantur; ſed accendi non poſſunt & emicare ſulphu-
reæ particulę, quamuis incaleſcant, quia ab a quâ nimiâ cohiben-
tur. Spiritus Vitrioli & Oleum vel Sal Tartari, ſimiliter Aqua
Fortis & Tartarus, ſi miſceantur, incaleſcunt; Salium quippe
diuerſæ naturę ſuâ mobilitate ſe agitant, vbi proximę fiunt, &
feruent ebulliendo, adeoque caloris ſenſum in tangente manu ex-
citant: ſed quia ſales ſunt, nec ſulphureis particulis abundat li-
quor ille, nihil eſt, quod vehementi impetu in flammam erum-
pat. At ſi Aqua Fortis, vel Spiritus Vitrioli ſcobi ferri affundi-
tur, materia incaleſcit, immò, quia ferrum ſulphure abundat,
flammam concipit, & grauis odor ob Salis & Sulphuris commiſtio-
naminde expirat. Si Aquæ Forti, in qua ferrum ſolutum eſt,
Oleum Tartari (non tamen guttatim) infundatur, non ebullit ſo-
lùm, ſed & flammam miſtura illa concipit: id quod pariter
parent frigida, ſi commiſceantur, incaleſcere quidem, ſed non
accendi, alia verò etiam accendi. Oleum Sulphuris genuinum
(per Retortalicet deſtillatum ex Sulphure trito, ſemiſſe cal-
cis viuæ, & quadrante Salis Mercurialis; non verò per campanam
exceptum, hicenim eſt Spiritus, non Oleum) ſiaquæ frigidæ in
vitreo vaſe miſceatur, ita calidum efficitur, vt vas manu vix con-
tineri poſſit; a qua enim cum Salinis particulis iungitur, & partes
omnes tumultuantur; ſed accendi non poſſunt & emicare ſulphu-
reæ particulę, quamuis incaleſcant, quia ab a quâ nimiâ cohiben-
tur. Spiritus Vitrioli & Oleum vel Sal Tartari, ſimiliter Aqua
Fortis & Tartarus, ſi miſceantur, incaleſcunt; Salium quippe
diuerſæ naturę ſuâ mobilitate ſe agitant, vbi proximę fiunt, &
feruent ebulliendo, adeoque caloris ſenſum in tangente manu ex-
citant: ſed quia ſales ſunt, nec ſulphureis particulis abundat li-
quor ille, nihil eſt, quod vehementi impetu in flammam erum-
pat. At ſi Aqua Fortis, vel Spiritus Vitrioli ſcobi ferri affundi-
tur, materia incaleſcit, immò, quia ferrum ſulphure abundat,
flammam concipit, & grauis odor ob Salis & Sulphuris commiſtio-
naminde expirat. Si Aquæ Forti, in qua ferrum ſolutum eſt,
Oleum Tartari (non tamen guttatim) infundatur, non ebullit ſo-
lùm, ſed & flammam miſtura illa concipit: id quod pariter