Monantheuil, Henri de, Aristotelis Mechanica, 1599

Page concordance

< >
< >
page |< < of 252 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <subchap1>
              <p type="main">
                <s id="id.002841">
                  <pb xlink:href="035/01/231.jpg" pagenum="191"/>
                facilius mouet, & alterum
                  <lb/>
                deorſum premit magis
                  <expan abbr="tã­quam">tan­
                    <lb/>
                  quam</expan>
                pondus adiectum,
                  <lb/>
                quod eſt hypomochlium
                  <lb/>
                renitatur. </s>
                <s id="id.002842">At poſito ponde­
                  <lb/>
                re in medio, non alter alteri
                  <lb/>
                maiori eſt ponderi, nec ma­
                  <lb/>
                gis mouet: ſed
                  <expan abbr="vterq;">vterque</expan>
                vtri­
                  <lb/>
                que ſimile pondus adfert. </s>
              </p>
              <p type="head">
                <s id="id.002843">COMMENTARIVS. </s>
              </p>
              <p type="main">
                <s id="id.002844">Cvr cum duo.]
                  <emph type="italics"/>
                Fuſtes teretes nodis carentes ad onera goſtan­
                  <lb/>
                da apti palangæ à Nonio & Varrone dicuntur, vel phalangæ
                  <lb/>
                à Plinio vnde phalangarij Baiuli ijs
                  <expan abbr="vtẽtes">vtentes</expan>
                , qui ex numero tetrapho­
                  <lb/>
                ri, & hexaphori dicti ſunt. </s>
                <s id="id.002845">Quærit igitur hîc Ariſtoteles. </s>
                <s id="id.002846">cur è duo­
                  <lb/>
                bus pondus aliquod phalanga ferentibus, quò ponderi propinquior eſt
                  <lb/>
                alter, eò magis remotiori prematur. </s>
                <s id="id.002847">Cuius quæſtionis
                  <expan abbr="causã">causam</expan>
                refert ad
                  <lb/>
                  <expan abbr="vectẽ">vectem</expan>
                , cuius
                  <expan abbr="hypomochliũ">hypomochlium</expan>
                ſit in
                  <expan abbr="põdere">pondere</expan>
                geſtato, vel
                  <expan abbr="ſuſtẽto">ſuſtento</expan>
                . </s>
                <s id="id.002848">Siue enim
                  <lb/>
                homines
                  <expan abbr="ambulẽt">ambulent</expan>
                : ſiue ſtent, nihil intereſt, vtpotè quod grauitate ſua
                  <lb/>
                ne attollatur, ob ſiſtat. </s>
                <s id="id.002849">
                  <expan abbr="Mouendũ">Mouendum</expan>
                eſt in ſuſtinente propinquiore:
                  <expan abbr="mouẽs">mouens</expan>
                  <lb/>
                eſt in remotiore. </s>
                <s id="id.002850">Et cur ita potius, cauſam adfert, quia vectis pars ma­
                  <lb/>
                ior facilius mouetur, id eſt vt interpretor ſuſtinetur, vel eleuatur: ſic­
                  <lb/>
                que pars minor magis deprimetur, depreſſa
                  <expan abbr="ferentẽ">ferentem</expan>
                vel
                  <expan abbr="ſuſtinentẽ">ſuſtinentem</expan>
                ma­
                  <lb/>
                gis premet, vt hîc moueri
                  <expan abbr="">non</expan>
                ſit aliud:
                  <expan abbr="quã">quam</expan>
                deorſum premi: & mouere
                  <lb/>
                ſuſtinere, vel attollere. </s>
                <s id="id.002851">Alioqui ſi mouere aliter ſumatur, ratio qua
                  <lb/>
                vectis longior facilius mouet, eſt in motione circa
                  <expan abbr="hypomochliũ">hypomochlium</expan>
                am­
                  <lb/>
                bitus magnitudo, ob
                  <expan abbr="quã">quam</expan>
                quia motio redditur tardior, & ideò leuior
                  <lb/>
                  <expan abbr="etiã">etiam</expan>
                eſt, hîc conuenire
                  <expan abbr="">non</expan>
                poteſt. </s>
                <s id="id.002852">Neque enim in hac vectis
                  <expan abbr="circũduci­tur">circumduci­
                    <lb/>
                  tur</expan>
                : ſed premit
                  <expan abbr="tantũ">tantum</expan>
                ſuſtinentes, vt quid graue. </s>
                <s id="id.002853">Sed & aliter quam
                  <lb/>
                Ariſtoteles reſponderi poteſt, ita accepto motu, ſi dicamus
                  <expan abbr="alterutrũ">alterutrum</expan>
                  <lb/>
                e ſuſtinentibus eſſe
                  <expan abbr="fulcimentũ">fulcimentum</expan>
                , & alterum eſſe
                  <expan abbr="potentiã">potentiam</expan>
                : mobile
                  <expan abbr="autẽ">autem</expan>
                  <lb/>
                eſſe id, quod inter
                  <expan abbr="vtrumq;">vtrumque</expan>
                appendet. </s>
                <s id="id.002854">Nam
                  <expan abbr="verũ">verum</expan>
                eſt quod è tertio co­
                  <lb/>
                roll. prop. 2. tractatus de vecte apud
                  <expan abbr="Gvidũ">Gvidum</expan>
                Vbaldum demonſtrate
                  <lb/>
                deducitur. </s>
                <s id="id.002856">Nempe ſi in extremis vectis duæ ſint potentiæ, inter quas
                  <lb/>
                pondus ſit ſuſpenſum. </s>
                <s id="id.002857">Erit vna ad alteram vt interualla inter po­
                  <lb/>
                tentias, & pondus reciprocè. </s>
                <s id="id.002858">Vt ſi ſit vectis A B, poten­
                  <lb/>
                tiæ A & B, pondus ſuſtentum C E, erit A ad B. vt B C
                  <lb/>
                ad A C. </s>
                <s id="id.002859">Sit igitur vt B C ſit minor: quam A C. </s>
                <s id="id.002860">Ergo A
                  <emph.end type="italics"/>
                </s>
              </p>
            </subchap1>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>