Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
pb
pagenum
="
212
"/>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1477
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1478
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1479
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1480
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1481
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1482
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1483
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
head
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Nonnulla de indiuiduo
<
expan
abbr
="
terminiſq́ue
">terminiſque</
expan
>
tractantur quę lucem afferunt demonſtrationi
<
emph.end
type
="
italics
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1484
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1484
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
ſexti Phyſ. Cap. </
s
>
<
s
>XL
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>EA quæ præſens demonſtratio continet, multa ſanè de indiuiduo
<
expan
abbr
="
terminiſq́
">terminiſque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>attingunt quę ni
<
lb
/>
ſi tractentur diligentius, complureis ſcrupulos in animis noſtris relinquere poſsint, qui nos
<
lb
/>
non iniuria male habeant, neque motus ingenium plenè aſſequi permittant. </
s
>
<
s
>Siquidem poteſtas
<
lb
/>
ad omnem mutationem indiuiduo denegata ſit, & quæ'nam huius euenti cauſſa. </
s
>
<
s
>Tùm deinde
<
lb
/>
multæ ſunt indiuiduorum ſpecies, & enim termini ſunt in prædicamento quantitatis, ſunt etiam
<
lb
/>
formę quæ ſunt eſſentię termini. </
s
>
<
s
>Sunt quoque indiuiduę ſubſtantiæ ſeparatæ. </
s
>
<
s
>Num'ne omnis
<
lb
/>
indiuidui ſpecies hac demonſtratione excluditur? </
s
>
<
s
>Tertiò cùm terminus ad quem ita ſe habeat
<
lb
/>
ad motum, vt id quod mouetur, ſit in eo termino quadam ex parte quæritur, ſit'ne diuiduus, &
<
lb
/>
quemadmodum diuidatur, ſiquidem formam ſubſtantiæ ponamus in indiuiduo; nihilominus
<
lb
/>
illam tempore concludi velimus; quòd ſine aliqua partitionis ratione concipi nequit. </
s
>
<
s
>Sed certè
<
lb
/>
primi illius euenti cauſſa ducitur omnis à materia. </
s
>
<
s
>Hæc enim per ſe poteſtas eſt, & in ſeipſa con
<
lb
/>
tinet omnem occaſionem tranſmutationis; quandoquidem poteſtas reſpicit actum, & illum aſ
<
arrow.to.target
n
="
marg1485
"/>
<
lb
/>
ſequi vult, &, vt ita dicam, transformari in illum. </
s
>
<
s
>Itaque quod primò mutatur, aut eſt materia,
<
lb
/>
vt in generatione ſubſtantiæ, aut ita mutatur, quatenus conſtat è materia, quemadmodum fit in
<
lb
/>
accidente. </
s
>
<
s
>hoc verò eſt ipſa ſubſtantia compoſita. </
s
>
<
s
>Nunc materia per ſe ipſam eſt interuallum,
<
lb
/>
ſi nos audies; aut ſaltem habet intrinſecùs illam quantitatem quam interminatam vocant. </
s
>
<
s
>Proin
<
lb
/>
de quod per ſe mutatur, eſt neceſſariò per ſe quantum. </
s
>
<
s
>Igitur ab oppoſito. </
s
>
<
s
>Quod per ſe quan
<
lb
/>
tum non eſt, non poteſt per ſe mutari. </
s
>
<
s
>Tamen verò eſt indiuiduum. </
s
>
<
s
>Neque enim conſtat ex ma
<
lb
/>
teria in qua poteſtas omnis exiſtit quæ radix eſt omnis tranſmutationis per ſe. </
s
>
<
s
>eſt fortè aliquid
<
lb
/>
materiæ, vt terminus, aut forma, ſed non conſtant ex materia: quamobrem neque multatur ma
<
lb
/>
teriæ priuilegiis niſi per accidens; caret enim potentia & habilitate, ac ſi quo pacto motui ſubii
<
lb
/>
citur, non id aſſecutus eſt ex eo quòd ſit poteſtate per ſe, ſed ex eo ad quod adiunctum eſt, quod
<
lb
/>
per ſe mouetur, vt etiam, ſi fuerit prorſus à materia ſegregatum, nullo modo ſit obnoxium mo
<
lb
/>
tui, neque per ſe, neque per accidens. </
s
>
<
s
>Sed vtrum'ne omne indiuidui genus ex huiuſce demon
<
lb
/>
ſtrationis in motu prohibeatur, an certa
<
expan
abbr
="
ſolũ
">ſolum</
expan
>
indiuidui ſpecies, & quæ'nam, propter
<
foreign
lang
="
grc
">ἀχριβειαν</
foreign
>
<
lb
/>
methodi conſiderandum quoque cenſeo. </
s
>
<
s
>Nam mitto illud quòd non ſit abſoluta demonſtra
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1486
"/>
<
lb
/>
tio, ſed perſpicuitatis ergô requirat, vt oſtendatur
<
expan
abbr
="
indiuiduũ
">indiuiduum</
expan
>
non poſſe moueri, quod ſuis ipſius
<
lb
/>
propriis rationibus conficietur: quantum tamen patitur generalitas, & amplitudo cauſſæ quæ aſ
<
lb
/>
ſumitur in illa; ad omne indiuidui genus pertinere poteſt. </
s
>
<
s
>quodcunque enim illud ſit eo priua
<
lb
/>
tur, vt ſit partim in termino à quo, partim in termino ad quem. </
s
>
<
s
>Sed enim illa prius ſpectari pu
<
lb
/>
to quæ mouentur per accidens, & ex iis illud quod reſpicit quantum. </
s
>
<
s
>ſiquidem, etſi forma
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
<
lb
/>
per ſe immobilis eſt, ea tamen accipiatur, vt terminus ad quem. </
s
>
<
s
>cuius prima notio ſit, eſſe finem,
<
lb
/>
perfectionem, extremum motus, itaque certum ac firmum. </
s
>
<
s
>Si igitur eius notio talis eſt, cur ea
<
lb
/>
demonſtrationi committenda eſt? </
s
>
<
s
>idem enim de illo dicetur qui huius rei demonſtrationem ex
<
lb
/>
petat, ac de eo qui ſibi demonſtrari velit eſſe motum, aut eſſe naturam: nihil enim notius ſuccur
<
lb
/>
ret quo propoſitum conficere liceat. </
s
>
<
s
>alterum indiuiduorum genus, quod à materia, ſeparatum
<
lb
/>
eſt, ignoratur an ſit: & ea poſtulat quæ longo ſermone diſputata ſunt 8. Phyſ. quibus peractis,
<
lb
/>
tum denique conſtabit id quod mouetur eſſe neceſſariò corpus, & omne indiuidui genus abhor
<
lb
/>
rere à motu. </
s
>
<
s
>Quia verò id quod acceptum eſt in ea demonſtratione. </
s
>
<
s
>Quod mouetur, eſſe par
<
lb
/>
tim in termino à quo, partim in termino ad quem, potuit afferre ſuſpicionem de diuiſione for
<
lb
/>
mæ, vt melius omnia teneantur, vtile quoque duximus de diuiſione formarum aliquantò copio
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1487
"/>
<
lb
/>
ſius agere. </
s
>
<
s
>Generalis illa diuiſio perhibetur ſecundùm ſubiectum & ſecundùm gradus, ſeu
<
lb
/>
formæ parteis. </
s
>
<
s
>Attamen & vtraque variis modis exiſtit, & non eſt vniuſmodi in omni genere
<
lb
/>
motus. </
s
>
<
s
>Nam videmus eam quæ pro ſubiecti ratione adminiſtratur, ita accipi, vel quòd vna pars
<
lb
/>
priuſquàm altera mutetur: vel quòd forma cum ſubiecto ſimul extendatur. </
s
>
<
s
>ſic enim fit, vt qua
<
lb
/>
cunque ſenſili parte ex toto deſerta conſimilis planè forma cum ea ſegregetur. </
s
>
<
s
>Non diſsimili ra
<
lb
/>
tione quod per gradus ſecatur, aut ita ſecatur, vt ratio conſeruetur eadem in toto & partibus,
<
lb
/>
quod contingere diximus accidenti, aut etiam pars totius rationem non conſeruat, id quod ſub
<
lb
/>
ſtantiæ proprium eſt. </
s
>
<
s
>Tùm etiam quædam mutationes vtrique partitioni ſubiacent; aliæ vnam
<
lb
/>
tantum accipiunt, aut ſi vtranque non idem eſt vtriuſque proceſſus. </
s
>
<
s
>Rurſus aliquæ eas admit
<
lb
/>
tunt neceſſariò; in nonullis nulla neceſsitas obſeruatur. </
s
>
<
s
>Singulas nunc exploremus, & quid
<
lb
/>
commune ſecum, quidúe proprium habeant ediſſeramus. </
s
>
<
s
>Porrò partitio ſecundùm gradus,
<
lb
/>
cùm ſit eſſentia motus: eſt enim actus ille poteſtatis, quatenus huiuſmodi, pertinet ad omne ge
<
lb
/>
nus mutationis per ſe, atque id per ſe & neceſſariò. </
s
>
<
s
>ſed, vt ſæpe diximus, hoc accidente
<
expan
abbr
="
ſubſtan-tiaq́
">ſubſtan
<
lb
/>
tiaque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>intereſt, quòd accidentis gradus eiuſdem ſunt rationis cum termino ad quem; in ſubſtantia </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>