Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Table of figures

< >
[Figure 131]
[Figure 132]
[Figure 133]
[Figure 134]
[Figure 135]
[Figure 136]
[Figure 137]
[Figure 138]
[Figure 139]
[Figure 140]
[Figure 141]
[Figure 142]
[Figure 143]
[Figure 144]
[Figure 145]
[Figure 146]
[Figure 147]
[Figure 148]
[Figure 149]
[Figure 150]
[Figure 151]
[Figure 152]
[Figure 153]
[Figure 154]
[Figure 155]
[Figure 156]
[Figure 157]
[Figure 158]
[Figure 159]
[Figure 160]
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.003969">
                <pb pagenum="232" xlink:href="009/01/232.jpg"/>
              no ſatis ab illo foramine remoto, vt in pariete, vel pauimento, non recipi­
                <lb/>
              tur in eadem figura, per quam ingreſſum eſt; quamuis. </s>
              <s id="s.003970">n. </s>
              <s id="s.003971">foramen ſit angulo­
                <lb/>
              ſum, illuminatio tamen in oppoſito plano facta eſt ſemper circularis, ſi pla­
                <lb/>
              num ſit ſatis remotum, & radio Solis directè, ſeu perpendiculariter obie­
                <lb/>
              ctum: ſi enim non ſit perpendiculariter, ſed obliquè, tunc illuminationes
                <lb/>
              apparent non omnino circulares, ſed ouales; quemadmodum quotidie ac­
                <lb/>
              cidere videmus in pauimentis, vbi omnes ferè huiuſmodi illuminationes
                <lb/>
              ellipſes ſunt, quamuis Sol per anguloſa foramina ingrediatur. </s>
              <s id="s.003972">quæ ellipſes ſi
                <lb/>
              in plano Solis radio
                <expan abbr="perpẽdiculariter">perpendiculariter</expan>
              obiecto recipiantur, perfecti euadunt
                <lb/>
              orbes. </s>
              <s id="s.003973">hoc etiam, inquit Ariſt, in cratibus patet; crates enim illæ habebant
                <lb/>
              foramina anguloſa, atque oblonga, fiunt enim crates ex virgis decuſſatis,
                <lb/>
              quorum foramina ſunt quadrilatera, per quæ Sol ingrediens, non tamen
                <lb/>
              recipit anguloſam figuram, ſed in debita remotione rotundatur. </s>
              <s id="s.003974">Reſpon­
                <lb/>
              det propoſitæ quæſtioni dicens; radijs Solis fortè illud accidere, quod & ra­
                <lb/>
              dijs viſualibus, qui ab oculo ad rem conſpectam producuntur: ij enim in
                <lb/>
              turbinis, ſeu coni figuram aguntur, cuius apex eſt in oculo, baſis autem eſt
                <lb/>
              in re viſa: & quamuis res viſa ſit anguloſa, vt triangula, vel quadrangula,
                <lb/>
              tamen ſi à longè conſpiciatur, circularis apparet; vnde & figura viſualium
                <lb/>
              radiorum, quæ in proximum obiectum incidens baſim anguloſam, remoto,
                <lb/>
              quantum ſatis eſt, obiecto, baſim habebit orbicularem. </s>
              <s id="s.003975">eodem igitur modo
                <lb/>
              de Solis radijs exiſtimare debemus: qui quamuis per anguloſa foramina in­
                <lb/>
              trent, tamen, ſi in remoto obiecto recipiantur, figuram circularem ſortien­
                <lb/>
              tur: quod ſi non ſatis remoto plano occurrant, anguloſam etiam figuram
                <lb/>
              pro foraminis qualitate efficient: & quidem eo foramini ſimiliorem, quo ei
                <lb/>
              propior erit coni luminoſi baſis. </s>
              <s id="s.003976">vel aliter etiam
                <expan abbr="reſpondẽdum">reſpondendum</expan>
              eſt, hoc mo­
                <lb/>
              do; figura Solis, quæ orbicularis eſt, vndique lineis rectis, ſeu radijs, quos
                <lb/>
              emittit, circundata eſt, qui radij cum intrent per foramina lineis
                <expan abbr="quoq;">quoque</expan>
              re­
                <lb/>
              ctis contenta, accidunt lateribus figuræ foraminis, & propterea cum rectæ
                <lb/>
              lineæ lineis rectis applicentur, deberent hi radij in figuram rectilineam con­
                <lb/>
              formari; quod & faciunt, vt patet in cratium feneſtellis, vbi ſi radij poſt in­
                <lb/>
              greſſum ſtatim in plano quopiam recipiantur, figuram efficiunt feneſtellæ ſi­
                <lb/>
              milem. </s>
              <s id="s.003977">quod ſi in plano, ſatis remoto, deſinant, non amplius anguloſam,
                <lb/>
              ſed circularem illuminationem efficient. </s>
              <s id="s.003978">Cuius cauſa eſt, quia, vt initio di­
                <lb/>
              xi, eodem modo lumen, ſeu radij Solis producuntur, quo etiam radij vi­
                <lb/>
              ſuales, quod inde patere poteſt, quia perſpectiui eadem de
                <expan abbr="vtriſq;">vtriſque</expan>
              & ſuppo­
                <lb/>
              nunt, & oſtendunt. </s>
              <s id="s.003979">quemadmodum igitur quando oculi noſtri aſpectus ad
                <lb/>
              figuram rectilineam, & anguloſam, quæ propinqua ſit directus, eam angu­
                <lb/>
              loſam iudicat, vt re vera eſt, quam deinde longè ſemotam oualem, aut cir­
                <lb/>
              cularem exiſtimat; propterea quod radij viſuales ad extremitates laterum
                <lb/>
              figuræ, ſiue angulos ipſius protenſi euaneſcunt, quia imbecilli admodum
                <lb/>
              ſunt; ſunt autem imbecilli, quia,
                <expan abbr="">cum</expan>
              tendant ad angulos, quæ minimæ partes
                <lb/>
              ſunt obiecti, & quidem longè ſemoti, fit, vt ij anguli ſub angulo adeò paruo
                <lb/>
              ad oculum veniant, vt ſub eo viſio fieri nequeat; idcircò cùm anguli cerni
                <lb/>
              nequeant, obiectum ſub circulari figura apparebit. </s>
              <s id="s.003980">ſed quantum lateris re­
                <lb/>
              cti viſi in turbine viſuali continetur, ac ſub angulo viſioni idoneo ad ocu­
                <lb/>
              lum defertur, id tantum in viſum agere poteſt. </s>
              <s id="s.003981">Reliquum, quod eſt in an­</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>