Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of figures

< >
[Figure 151]
[Figure 152]
[Figure 153]
[Figure 154]
[Figure 155]
[Figure 156]
[Figure 157]
[Figure 158]
[Figure 159]
[Figure 160]
[Figure 161]
[Figure 162]
[Figure 163]
[Figure 164]
[Figure 165]
[Figure 166]
[Figure 167]
[Figure 168]
[Figure 169]
[Figure 170]
[Figure 171]
[Figure 172]
[Figure 173]
[Figure 174]
[Figure 175]
[Figure 176]
[Figure 177]
[Figure 178]
[Figure 179]
[Figure 180]
< >
page |< < (212) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div733" type="section" level="1" n="179">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s14533" xml:space="preserve">
              <pb o="212" file="0232" n="232" rhead="GNOMONICES"/>
            tis conſtructum ſit, vt in antecedenti ſcholio docuimus; </s>
            <s xml:id="echoid-s14534" xml:space="preserve">ſi tamen in alio illo Analemmate ex dia-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0232-01" xlink:href="note-0232-01a" xml:space="preserve">Quo pacto dia-
                <lb/>
              metri conicorũ
                <lb/>
              ſectionũ in quo
                <lb/>
              uis Analemma
                <lb/>
              te reperiantur.</note>
            metro Horizontis abſcindatur vtrinque à centro recta æqualis gnomoni D G, producta ipſa dia-
              <lb/>
            metro Horizontis, ſi longitudo gno-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0232-01" xlink:href="fig-0232-01a" number="160">
                <image file="0232-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0232-01"/>
              </figure>
            monis id poſtulet, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14535" xml:space="preserve">ex vtraque par-
              <lb/>
            te per extremum punctum recta duca
              <lb/>
            tur parallela diametro Verticalis, per
              <lb/>
            quam planum horologii ducitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s14536" xml:space="preserve">Hęc
              <lb/>
            enim recta in maiori, vel minori Ana
              <lb/>
            lemmate à diametris ſignorum oppo
              <lb/>
            ſitorum diuidetur in partes æquales
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0232-02" xlink:href="note-0232-02a" xml:space="preserve">10</note>
            partibus rectæ Q R, in noſtro hoc A-
              <lb/>
            nalemmate. </s>
            <s xml:id="echoid-s14537" xml:space="preserve">Quod ita demonſtrari
              <lb/>
            poteſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s14538" xml:space="preserve">Quoniam tam illa recta, quàm
              <lb/>
            hæc Q R, æqualiter à centro ſui Ana-
              <lb/>
            lemmatis diſtat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14539" xml:space="preserve">anguli, quos dia-
              <lb/>
            metri oppoſitorum ſignorum faciunt
              <lb/>
            cum diametro Aequatoris, in quoli-
              <lb/>
            bet Analemmate eiuſdem magnitudi
              <lb/>
            nis ſunt, cum ſemper eiſdem declina-
              <lb/>
            tionibus eorundem ſignorum inſiſtãt
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0232-03" xlink:href="note-0232-03a" xml:space="preserve">20</note>
            ad centra; </s>
            <s xml:id="echoid-s14540" xml:space="preserve">efficitur, vt & </s>
            <s xml:id="echoid-s14541" xml:space="preserve">anguli, quos
              <lb/>
            eædem diametri cum diametro Hori
              <lb/>
            zontis faciunt, (qui quidem vel com-
              <lb/>
            ponuntur ex illis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14542" xml:space="preserve">ex angulo cõple-
              <lb/>
            menti altitudinis poli contento ſub diametro Æquatoris, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14543" xml:space="preserve">diametro Horizontis, vel relinquun
              <lb/>
            tur poſt detractionem illorum ex eodem angulo complementi altitudinis poli) æquales inter ſe
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0232-04" xlink:href="note-0232-04a" xml:space="preserve">@7. tertij.</note>
            ſint, cum & </s>
            <s xml:id="echoid-s14544" xml:space="preserve">anguli contenti ſub diametro Horizontis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14545" xml:space="preserve">diametro Æquatoris æquales ſint. </s>
            <s xml:id="echoid-s14546" xml:space="preserve">Qua-
              <lb/>
            re cum anguli, quos rectæ per extremitatem gnomonis (nempe per punctum G, in noſtro Analem
              <lb/>
            mate, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14547" xml:space="preserve">per punctum huic reſpondens in alio Analemmate) ductæ diametro Verticalis æquidi-
              <lb/>
            ſtantes cum diametro Horizontis faciunt, recti ſint, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14548" xml:space="preserve">anguli, quos in vtroque Analemmate ra-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0232-05" xlink:href="note-0232-05a" xml:space="preserve">30</note>
            dius cuiusuis ſigni cum eadem diametro Horizontis conſtituit, æquales quoque, vt diximus; </s>
            <s xml:id="echoid-s14549" xml:space="preserve">re-
              <lb/>
            perientur ſemper bina triangula in vtroque Analemmate, nempe vnum in vno, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14550" xml:space="preserve">alterum in al-
              <lb/>
            tero, habentia binos angulos æquales, vtrumque vtrique. </s>
            <s xml:id="echoid-s14551" xml:space="preserve">Cum igitur & </s>
            <s xml:id="echoid-s14552" xml:space="preserve">latus habeant æquale,
              <lb/>
            quod dictis angulis adiacet, nempe magnitudinem ſtyli; </s>
            <s xml:id="echoid-s14553" xml:space="preserve">habebunt quoque reliqua latera æqua-
              <lb/>
            lia, nimirum illa, quæ inter extremitatem ſtyli, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14554" xml:space="preserve">radium cuiuſque ſigni in vtroque Analemma-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0232-06" xlink:href="note-0232-06a" xml:space="preserve">26. primi.</note>
            te interijciuntur, &</s>
            <s xml:id="echoid-s14555" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s14556" xml:space="preserve">Quod etiam inde patere poteſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s14557" xml:space="preserve">quòd ſi Analemma illud maius aut minus
              <lb/>
            ſuperponi intelligatur huic noſtro, ita vt centra, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14558" xml:space="preserve">diametri Horizontis, Verticalis, atque Æqua-
              <lb/>
            toris inter ſe congruant, recta per extremitatem ſtyli in illo ducta congruat rectæ Q R, in noſtro
              <lb/>
            Analemmate, propter æqualitatem gnomonum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14559" xml:space="preserve">angulorum rectorum, quos gnomones cum
              <lb/>
            dictis rectis conſtituunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s14560" xml:space="preserve">Cum ergo & </s>
            <s xml:id="echoid-s14561" xml:space="preserve">diametri Eclipticæ oppoſita ſigna connectentes inter ſe
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0232-07" xlink:href="note-0232-07a" xml:space="preserve">40</note>
            congruant, (quod eoſdem angulos in vtroque Analemmate cum diametro Æquatoris efficiant,
              <lb/>
            propter eaſdem declinationes in vtroque, vt ex conſtructione Analemmatis conſtat) liquido con-
              <lb/>
            ſtat, rectas inter extremitatem ſtyli G, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14562" xml:space="preserve">radios ſignorum in noſtro Analemmate æquales eſſe eiſ-
              <lb/>
            dem rectis in alio Analemmate; </s>
            <s xml:id="echoid-s14563" xml:space="preserve">propterea quòd illę his congruant.</s>
            <s xml:id="echoid-s14564" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s14565" xml:space="preserve">ITAQVE ſi in lineam meridianam horologii deſcripti, ſiue ex centro H, ſiue ex puncto I,
              <lb/>
            vbi Æquatoris planum plano horologii occurrit, transferantur puncta G, K, L, M, I, P, O, N, eo
              <lb/>
            ordine, quo in figura poſita ſunt, accepta beneficio circini ex puncto, vbi in Analemmate axis mun
              <lb/>
            di, vel diameter Aequatoris rectam, quæ per extremitatem gnomonis ducta eſt diametro Vertica-
              <lb/>
            lis æquidiſtans, interſecat; </s>
            <s xml:id="echoid-s14566" xml:space="preserve">erit G, locus ſtyli D G; </s>
            <s xml:id="echoid-s14567" xml:space="preserve">reliqua verò puncta erunt illa, in quæ vmbra ſty-
              <lb/>
            li proiicitur, Sole exiſtente in Meridiano circulo, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14568" xml:space="preserve">initiis ſignorum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14569" xml:space="preserve">per quæ duci debent coni-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0232-08" xlink:href="note-0232-08a" xml:space="preserve">50</note>
            cæ ſectiones ſignorum, quæ ſunt vel circuli, vel parabolæ, vel hyperbolæ, vel Ellipſes, vt in præce-
              <lb/>
            denti lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s14570" xml:space="preserve">demonſtratum eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s14571" xml:space="preserve">Si igitur per I, ad meridianam lineam linea perpendicularis duca-
              <lb/>
            tur, erit hæc æquinoctialis linea: </s>
            <s xml:id="echoid-s14572" xml:space="preserve">Si vero circa diametros K R, L R, M R, N Q, O Q, P Q, de-
              <lb/>
            ſcribantur ex propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s14573" xml:space="preserve">8. </s>
            <s xml:id="echoid-s14574" xml:space="preserve">ſuperioris lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s14575" xml:space="preserve">conicæ ſectiones in aliqua materia dura, vt in charta craſſio
              <lb/>
            re, vel etiam in tabella quadam exili & </s>
            <s xml:id="echoid-s14576" xml:space="preserve">plana, vel certè in chartis conglutinatis, excindanturq́ue
              <lb/>
            vt fiant quædam quaſi regulæ curuæ, per quas eædem ſectiones in horologio deſcribantur, ita vt
              <lb/>
            per puncta K, L, M, N, O, P, tranſeant, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14577" xml:space="preserve">axes earum lineæ meridianæ cõgruant, deſcripti erunt
              <lb/>
            paralleli ſignorum Zodiaci. </s>
            <s xml:id="echoid-s14578" xml:space="preserve">Satis eſt autem, ſi deſcribantur ſectiones conicæ ſignorum Borealiũ,
              <lb/>
            vel Auſtralium, quando Verticalis omnes parallelos ſecat; </s>
            <s xml:id="echoid-s14579" xml:space="preserve">quia hæ æquales ſunt ſectionibus ſigno-
              <lb/>
            rum oppoſitorum. </s>
            <s xml:id="echoid-s14580" xml:space="preserve">Vnde eiſdem regulis, quas hunc in finem excindi iuſſimus, facile in oppoſita
              <lb/>
            parte horologii (Appello nunc partes horologii oppoſitas illas, quas linea æquinoctialis </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>