Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

List of thumbnails

< >
231
231
232
232
233
233
234
234
235
235
236
236
237
237
238
238
239
239
240
240
< >
page |< < of 290 > >|
232 miter ītēſa vt 4. ſigno / igr̄ primū pedale eius: et ar-
guo ſic /vel in illo pedali adeq̈te eſt aliq̇d de forma,
vel īfinite modica nõ primū, q2 tūc ſequeret̄̄ /  ī quo­
libet pedali eēt tm̄ de forma: et ſic illud lūioſū ꝓdu­
ceret infinitã multitudinē forme / quod eſt negatum
Relinquit̄̄ igr̄ /  in quolibet tali pedali intenſa vt
4. ſit adeq̈ta in īfinitū parū de for̄a / qḋ fuit ꝓbãdū.
Secūdo ad idē arguit̄̄ ſic / q2 ſi dubiū
eſſet verū ſeq̄ret̄̄ quodlibet luminoſū īfinitū lumen
poſſe ꝓducere in quãtūcū paruo tꝑe: ſed ↄ̨ñs eſt
flm̄ igr̄ illud ex quo ſequit̄̄.
Seq̄la ꝓbat̄̄ et pono ca­
ſum /  lumīoſum vt .8. ſubito approximetur alicui
medio, qḋ etiã p̄t fieri naturalr̄ ponēdo mīmū na-
turale, et ſit hec approximatio in īſtanti a. / quo po-
ſito argr̄ ſic / luīoſum vt .8. in inſtanti a. ꝓducit totã
latitudinē ſui luīs: et in quolibet inſtãti ſequēti ꝓ-
ducit tantã latitudinē luīs ſicut in a. / igr̄ in quãtūcū­
 paruo tꝑe īfinitã latitudinē luīs ꝓducit intēſiue /
qḋ fuit probandū.
Ptꝫ ↄ̨ña: et ꝓbat̄̄ minor / q2 in q̊lꝫ
inſtãti ſeq̄nti a. luīoſum eſt eq̄ approxīatū medio et
eq̄ potēs ad agendū ſicut in a. et nõ īpedit̄̄: igr̄ ī q̊lꝫ
tali ꝓducit tantã latitudinē luīs ſicut in a.
¶ Dices
et bñ negãdo ſeq̄lã: et ad ꝓbationē admiſſo caſu ne­
gãdo mīorē: et ad ꝓbationē negãdo  illud luīoſū
nõ ſit īpeditū īmo / vt bñ dicit Gregoriꝰ de arimīo in
ṗmo ſnīaꝝ diſ. 17.  ilḋ luīoſū īpedit̄̄ in q̊lꝫ īſtãti ſe-
q̄nti a. ↄ̨uãdo lumē ꝓductū ab eo in ipſo īſtanti a.
Nã tãta t req̇rit̄̄ ad ↄ̨uãdū aliq̇d ſiċ ad ꝓducēdū
illḋ.
Et ꝓpṫea luīoſū vlṫiꝰ nõ v3 ꝓducē aliqḋ lumen
Sed ↄ̨̨tra / q2 in caſu luminoſū vt octo
ꝓducens certã latitudinē luīs in aliqḋ mediū valet
ꝓducere maiorē luīs latitudinē nõ aucta eiꝰ poña /
igr̄ ſolutio nulla.
Probat̄̄ ſeq̄la, et pono caſū /  cã­
dela a. illumīet totū vnū ↄ̨claue clauſū in qḋ ꝓdu-
cat lumē b. deīde īuariata cãdela et medio, aꝑīat̄̄ fe­
neſtra, et manifeſtū eſt /  aget vltra ꝑ feneſtrã.
(Uo­
lo em̄ /  ſit prīa fedeſtre) / igr̄ in tali caſu candela a.
vltra lumē b. ꝓductū in ↄ̨claue adhuc ꝓducit aliqḋ
lumen et ſic maius lumen ꝙ̄ b. ipſa et medio inua-
riatis: quod fuit probandum.
Tertio ad idē argr̄ ſic / q2 ſi ꝑs affirma­
tiua dubii eſſet a ſeq̄ret̄̄ /  nullū luīoſū poſſet ꝓ-
ducere latitudinē ſui lumīs vniformiṫ difformiṫ in
medio difformi: ſꝫ ↄ̨ñs eſt flm̄ cū ad hoc nullū īcõue-
niēs ſeq̇ videat̄̄: igr̄ etc̈.
Seq̄la ꝓbat̄̄ / q2 ſi aliqḋ lu-
mīoſū poſſet ꝓducere latitudinē ſue luīs vniformiṫ
difformiṫ in medio difformi: ſeq̄ret̄̄ /  ip̄m nõ poſſꝫ
ꝓducere latitudinē ſui luīs vniformiṫ difformiṫ in
medio vniformi: ſꝫ ↄ̨ñs eſt falſum: igr̄ .etc̈.
Falſitas huiꝰ
ↄ̨ñtis ptꝫ / q2 tūc nullū luīoſum poſſet latitudinē ſui
luīs ꝓducere vniformiṫ difformiṫ in medio vnifor­
mi, cū nõ ſit maior rõ de vno ꝙ̄ de alio.
Probat̄̄ tñ
ſeq̄la / q2 ſi ſic ſit a luminoſum quod producit lati-
tudinē ſui luīs vniformiter difformiter in c. mediuꝫ
difforme, et eandē latitudinē ſui lumīs ꝓducat vni­
formiter difformiter in b. mediū vniforme, et arguo
ſic / vel b. mediū eſt maiꝰ ipſo c. vel minus vel equale:
ſi maiꝰ: ↄ̨dēſet̄̄ q̊uſ ſit eq̈le ip̄i c. ſi minꝰ rarefiat q̊-
uſ ſit eq̈le ip̄i c. ſꝑ b. manēte vniformi in dēſitate
Quo poſito iã ſequit̄̄ /  idē luīoſū eq̈lē latitudinē
luīs intenſiue et extēſiue agit ꝑ mediū minus raꝝ et
magis raꝝ: ↄ̨ñs eſt manifeſte flm̄: igr̄ .etc̈.
Seq̄la ꝓ-
bat̄̄: et ſig̊ vnã ꝑtē in c. medio difformi ṫmīatū ad a.
luīoſū: et arguo ſic, vel illa ꝑs eſt eq̄ rara oīno ſicut
eq̈lis ꝑs ei corrñdens in b. medio, vel magis rara,
vĺ miuꝰ rara: ſi magis.
iã ſequit̄̄ ꝓpoſitū, vcꝫ  idē
luīoſū eq̈lē latitudinē luīs intēſiue et extēſiue agit ꝑ
mediū minꝰ raꝝ et magis raꝝ.
In corrñdentibꝰ em̄
ꝑtibꝰ illoꝝ duoꝝ medioꝝ b. et c. eq̈les latitudīes luīs
ſūt extēſiue et ītēſiue.
Sūt .n. ille latitudīes totales
luīs vniformiṫ difformes eq̈les extēſiue et intēſue.
Sꝫ minꝰ: idē ſeq̇tur: vt ↄ̨ſtat. ſi eq̄ rara oīno: vĺ igr̄
q̈lꝫ ꝑs illiꝰ ṫmīata ad luīoſū ē rara ſicut pars ſibi
corrñdēs ī b. vel nõ.
Si m iã ſequit̄̄ idē qḋ priꝰ. Si
ṗmū iã ſeq̇tur illã ꝑtē eē vniformē ꝑ totū, capio igr̄
ex reſiduo aliquã ꝑtē difformē īmediatã ip̄i ꝑti vni­
formi
(Nõ .n. totū eſt vniforme ꝑ te) et manifeſtū ē /
 ꝑs aggregata ex illa vniformi et difformi nõ ē eq̄
rara m ſe et quãlꝫ eiꝰ ꝑtē ṫmīatã ad luīoſū ſicut ꝑs
corrñdēs ī b. q2 tūc illa ꝑs aggregata eēt vniformis
ſicut ꝑs ſibi corrñs in b. et a. ꝑ illã ꝑtē et ꝑ quãlꝫ eius
ꝑtē tantã latitudinē luīs intēſiue et extenſiue ꝓducit
ſicut ꝑ ↄ̨ſimilē partē corrñdēte in b. / igr̄ ꝓpoſitum.
In oppoſitū argr̄ ſic. Q2 ſi luīoſū nõ
in qḋcū mediū in qḋ agit ꝓduceret totã latitudi-
nē ſui luīs ad ſenſū datū: ſeq̄ret̄̄ /  in nullum medi­
um illã introducere valeret vel  tantã latitudineꝫ
adeq̈te intēſiue ꝓduceret in mediū meliꝰ diſpoſitū
quantã in minꝰ bene diſpoſitū: ſed ↄ̨ñs eſt flm̄: igit̄̄
illud ex quo ſequit̄̄.
Falſitas ↄ̨ñtis ſatis ptꝫ ꝓ ṗma
parte, et ꝓ ſcḋa ꝓbat, q2 tūc ſeq̈ret̄̄ /  in diſpoſitio
medii nichil cõduceret ad maiorē vel minorē inten­
ſionē latitudinis lumīs, et ex ↄ̨ñti tã qḋlꝫ lūioſum ī
qḋcū mediū in qḋ agit totã latitudinē ſui luīs ꝓ-
duceret, qḋ eſt oppoſitū añtis.
Seq̄la tñ ꝓbat̄̄ / q2 ſi
ſit aliqḋ luīoſum in aliqḋ mediū ꝓducēs totã lati-
tudinē ſui luīs: ſignet̄̄ illud et ſit a. / et arguo ſic / a. ꝓ-
ducit totã latitudinē ſui luīs in aliqḋ mediū diſpo­
nat̄̄ / igr̄ in duplo meliꝰ mediū ꝑ rarefactionē: et tūc
ſequit̄̄ /  a. tantã latitudinē luīs adeq̈te intēſiue ꝓ-
ducit in illud mediū qñ eſt meliꝰ diſpoſitū quantaꝫ
ꝓducit in illud qñ eſt minꝰ bñ diſpoſitū: qḋ erat al-
tera pars ↄ̨ñtis.
Patꝫ tñ hec ↄ̨ña / q2 nõ põt ꝓducere
maioreꝫ ꝙ̄ ſit tota latitudo ſui luminis / vt conſtat.
Pro deciſiõe huiꝰ dubitatiõis:  ītro-
ductiõe aliquaꝝ ↄ̨cluſionū ſupponenduꝫ eſt.
Quid
eſt lux, quid lumē, quid q̈litas vniformiṫ difformis
vt cognofcitt̄̄ quid lumen vniformiter difforme.
Eſt
aūt lux forma accidentalis corꝑis luīoſi qua aliq̇d
lucidū ſiue luīoſū dr̄.
Perſpectiui aūt ita diffiniūt
lucē.
Lux eſt lucidoꝝ corpoꝝ ſpecies. Uel lux eſt oīm
viſibiliū primū q̄ ꝑ ſe ceteroꝝ viſibiliū ſpecies viſui
ꝓfert.
Lumē vero eſt actus dyaphani, ſcḋm  dya-
phanū.
ſcḋo de aīa Tex. cõme. 69. q̄ autē differētia
ſit īter lumen et lucē, et an lumen ſit ſpecies lucis: vi-
deas Paulū vene. libro de aīa capĺo .13.
Qualitas
vero vniformiter difformis eſt illa q̄ ſic ſe hꝫ  in ea
ꝓportione in qua q̄uis pūcta eiꝰ intrinſeca magis
diſtant quãtitatie a g̈du eiꝰ ſūmo: in ea ꝑ maiorē la­
titudinē diſtãt intenſiue ab eodē g̈du ſūmo.
Ex quo
īmediate ſequit̄̄ q̇d ſit lumen vniformiter difforme
Hiis adde q̈tuor / q̄ calcu. ſupponit in capĺo de acti­
one lumīoſi.
Primū qḋlꝫ luīoſum in qḋlꝫ mediū in
qḋ ſufficit agere totã latitudinē ſui luīs ꝓducit: ita
 nõ intēſius lumen ꝓducit in vno medio ꝙ̄ in alio.
114. ſuppo­
ſita q̇bꝰ ī­
itit̄̄ tota
deductio
cal. ī c. de
ac. lu.
Hoc ipſe ꝓbat ꝑ argumētum in oppoſitū huiꝰ du-
bii.
Scḋm qḋlꝫ luīoſū ꝓduces lumē in medium vni-
forme ꝓducit ipſum vniformiter difforme.
Tertiuꝫ
in ea ꝓportiõe in q̈ mediū efficit̄̄ rariꝰ: in eo luīoſuꝫ
ꝑ maiorē diſtãtiã lumē ꝓducit q̈rtū ꝓportiõabilr̄ ſi­
cut luīoſū fiet maiorꝪ poñe, ita ꝑ maiorē diſtãtiã lu­
men ꝓducit.
Utrū autē hee .3. ſuppoſitiones ſint e:
et q̄ ſint rõnes ad eas: ſeq̄ntes ꝓpoſitiões oſtēdunt.
Expedito notabili pono aliquas pro-
poſitiones ad dubium reſponſiuas.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index