Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509
page |< < of 290 > >|
234 tum eſt nõ gradus luminis: vt pꝫ ex diffinitione q̈li­
tatis vniformiter difformis: et excedit nõ gradū ip­
ſe gradꝰ ſūmus per totã ſuam latitudinem: vt con-
ſtat: g̊ excedit lumen ad c. punctum ꝑ latitudineꝫ in
f. minorē ꝙ̄ ſit tota latitudo ipſius gradꝰ ſummi ꝓ-
ducti prope luminoſum: et gradus ſummꝰ luminis
ante crementū eſt in f. proportione minor ꝙ̄ pꝰ cre­
mentū: ex hypotheſi et prima ſuppoſitione: g̊ per to­
tam illam latitudinem ſummi gradꝰ añ intenſionē
gradꝰ ſummꝰ poſt intēſionem excedit lumen ad pun­
ctū c. et per illã ēt ille gradꝰ ſummꝰ poſt intēſionē ex­
cedit lumē productū in pūcto proximo luminoſo cū
ex ea latitudine et illo lumine producto adequate il­
le gradus ſummꝰ ↄ̨ponat̄̄: igr̄ lumē productū ad c.
punctum eſt equale lumini producto ī punctū proxi­
mū luminoſo.
pꝫ ↄ̨ña ꝑ hoc /  ea que eq̈liter ab eo­
dē 3° excedunt̄̄ ſunt eq̈lia:
Et luminoſū producit d.
gradū luminis in punctū ſibi proximū: vt pꝫ ex hy-
potheſi et prima ſuppoſitione: ergo d. gradū lumi-
nis producit adeq̈te in punctū c. in quo erat nõ gra­
dus luminis ante cremētū: qḋ fuit probandū: ptꝫ g̊
cõcluſio.
¶ Ex hac ↄ̨cluſione ſequit̄̄ /  cū luminoſuꝫ
auget̄̄ in gradu: ſtante quãtitate: medio vniformi ce­
teris paribꝰ: ꝑ totū mediū ꝑ qḋ añ cremētū agebat
ꝓducit lumē vniforme, tm̄ vcꝫ in pūctū remotū ſicut
in quodlꝫ propinquiꝰ.
Probat̄̄ ſupponēdo /  nun̄
ex qualitate difformiṫ difformi et vniformiter dif-
formi fit q̈litas vniformiṫ difformis adequate.
quo
poſito arguit̄̄ ſic: in caſu correlarii tm̄ lumē ꝓducit
luminoſū in punctum vbi ante crementuꝫ luminoſi
erat non gradꝰ ſicut in punctū ſibi ꝓximū / vt patet
ex precedenti concluſione: igit̄̄ totalis qualitas pro­
ducta ꝑ cremētū luminoſi eſt vniformis: et ꝑ ↄ̨ñs tm̄
lumē ꝓducit luminoſuꝫ in remotū ſicut in quolib3 ꝓ-
pinquum: pꝫ tñ ↄ̨ña.
q2 totalis qualitas producta ꝑ
crementū luminoſi nõ ē vniformiṫ difformis cū ex-
trema eiꝰ ſint eque intenſa:
Nec etiã ē difformiṫ dif­
formis: q2 ex ſuppoſito ex qualitate difformiṫ dif­
formi et vniformtter difformi nõ fit qualitas vnifor­
mis: igr̄ eſt vniformis: quod fuit probandum.
Pa-
tet igitur correlarium.
Tertia ↄ̨̨cluſio Luminoſiori ageres ī
medſū vniforme deductis īpedimētis ꝑ ſui cremētū
in quãtitate: et nõ ī gradu: aut ꝑ vniformē medii ra­
refactionem: maiorē latitudinē luminis ꝓducit ī re­
motū ꝙ̄ in ꝓpinquū.
Patet hec cõcluſio ex dedutio­
ne tertii argumenti ṗncipalis añ oppoſitū queſtio­
nis. 111. correĺ.
Ex hac cõcluſione ſequit̄̄ /  luminoſū creſcēs
in gradu et in quãtitate ſimul: velociꝰ agit in remo-
tum ꝙ̄ in ꝓpinquū.
Patet: q2 ratione cremēti ī gra­
du eq̄uelociṫ agit in ꝓpinquuꝫ ſicut in remotū.
et ra­
tione cremēti in quãtitate velociꝰ in remotū ꝙ̄ in ꝓ-
pinquum: igr̄ rõe cremēti in gradu et in quãtitate ſi­
mul: velociꝰ agit in remotū ꝙ̄ ī ꝓpinquum / ptꝫ er-
go correlarium. 222. correĺ.
¶ Sequit̄̄ ſcḋo /  decreſcente lumi-
noſo ī quãtitate: vel medio vniformi vniformiter ſe
condenſante: velociꝰ corrūpit̄̄ lumē in remotu ꝙ̄ in
ꝓpinquum.
patet / quia ſemper lumen eſt equale pro­
pe luminoſum.
vt patet ex prima ſuppoſitione poſi­
ta in notabili: et continuo agit luminoſū ꝑ minoreꝫ
diſtantiã / vt pꝫ ex tertia ſuppoſitione: et lumē conti-
nuo manet vniformiter difforme pꝫ ex ſecūda ſup­
poſitione: igr̄ velocius lumē corrūpitur in remotum
̄ in propinquum.
Patet ergo correlarium.
Quarta concluſio. Stat luminoſum
inuariatuꝫ in quãtate in īfinitū creſcere in gradu
et tñ continuo agere ꝑ equalē diſtantiam.
Probat̄̄ /
ponēdo  eque velociter ꝓportionabiliter ſicut lu-
minoſuꝫ auget̄̄ in gradu ita mediū ↄ̨denſetur.
quo
poſito cõtinuo aget per equalē diſtantiã / vt ptꝫ ex .3. et
4. ſuppõnibꝰ: igit̄̄ cõcluſio vera.
¶ Ex quo ſequitur /
 vbicū luminoſum agit in mediū vniforme cuiꝰ
vna medietas īmediata agenti rarefit: reliqua ma­
nēte inuariata, et luminoſuꝫ minorat̄̄ in ̄titate ita
 ad extremū partis rarefacte idem gradus lumi-
nis ↄ̨̨ſeruet̄̄: ad oēm pūctū citra talē ↄ̨tinuo idē gra­
dus luminis conſeruabit̄̄: et ad oēm vltra remittet̄̄.
Probatur / q2 ad extremū partis rarefacte equali­
ter facit rarefactio ad ꝓductionē luminis ſiue con-
ſeruationē ſicut remiſſio quãtitatis ad luminis di­
minutionē et pari ratione ad quodlibet pūctū citra
cū lumē ↄ̨tinuo maneat vniformiṫ difforme / vt pꝫ ex
ſcḋa ſuppõne / q2 mediū continuo maneat vniforme
vt ſuppono: ergo ad oēm punctū citra idē gradus
luminis conſeruatur.
Et ad puncta remotiora plꝰ
facit minoratio quãtitatꝪ ad remiſſionē luminis ̄
ad ꝓpīq̇ora / vt pꝫ ex .3. correlario .3. ↄ̨cluſiõis: igr̄ ad
pūcta remotiora remittitt̄̄ lumē: et ſic pꝫ correlariū.
Quinto concluſio. agētibus lumino-
ſis equalibus ītenſiue et quantitatiue in media vni-
formis inequalia in raritate: et rarefientibꝰ datis
mediis vniformiter īuariata quãtitate taliter ꝙ̄ cõ­
tinuo quilꝫ gradus luminis in vno medio moueat̄̄
ita velociter ſicut gradus correſpõdēs ī altero me-
dio.
Tunc cõtinuo velociꝰ fiet intenſio ad puncta ī
medio denſiori in quod lumē ꝑ minorē diſtantiam
ꝓducitur ꝙ̄ ad puncta correspõdentia in medio ra­
riori.
Probat̄̄ / q2 ſignatis in vtro medio duobꝰ
punctis ineq̈lis intēſionis: correſpõdentibꝰ tamen
quorū remiſſior aliqñ erit ita intenſus ſicut inten-
ſior: manifeſtū eſt  citius gradus q̇ eſt in intenſio­
ri puncto deueniet ad pūctū remiſſiorē in medio dē­
ſiori ꝙ̄ ↄ̨ſimilis punctꝰ intēſior deueniet ad ↄ̨ſimilē
punctū remiſſiorē in medio rariori.
cū in medio dē-
ſiori illa puncta ſint ꝓximiora: et gradus luminis
exiſtens in illis eque velociter in vtro medio mo­
uentur.
g̊ velocius fiet intenſio luminis ad puncta ī
medio denſiori ꝙ̄ ad cõſiĺia puncta in medio rario­
ri.
¶ Ex quo ſequit̄̄ / ꝙ̄ luminoſo agente ī mediū vni­
forme creſcente continuo in quãtitate: ita  ↄ̨tinuo
gradus luminis moueant̄̄ vniformiter: ad omnem
punctū medii ad quē lumē intēdet̄̄ cõtinuo tardius
et tardiꝰ intendet̄̄.
Probat̄̄ ex cõcluſione / q2 cõtinuo
illa latitudo luminis eſt maior et cõtinuo gradus
eius eque velociter mouētur: igit̄̄ cõtinuo tardius et
tardius lumē intendet̄̄: cõtinuo em̄ equalis latitu-
do luminis magis diſtabit ab eodē puncto ꝙ̄ ante /
vt pꝫ aſpicienti: et ↄ̨tinuo mouet̄̄ talis latitudo ver­
ſus idē punctū tardiꝰ et tardius.
Nã tardius mo-
uent̄̄ in tali latitudine lumīs pūcta ſiue gradꝰ ma-
gis intenſi ꝙ̄ minꝰ intenſi / vt ↄ̨ſtat pꝫ igr̄ correlari­
um.
¶ Seq̇tur ſcḋo /  ſi cõtinuo aliq̈s hõ eſſet ad pū­
ctū mediū latitudinis talis luminis ↄ̨tinuo minus
minus calefieret a tali lumine dūmodo tale lumen
natum ſit calefacere et cõtinuo minus et minus vide­
ret ceteris īpedimentis et iuuameētis deductis.
patꝫ /
q2 continuo infinita puncta iuuãtia ad productio-
nē caliditatis et viſionis magis diſtãt a tali homi-
ne.
igit̄̄ cõtinuo minuus iuuant. ſeq̇tur g̊ correlariū
Sexte concluſio. luminoſo agente in
mediū vniforme: ad omnē punctū intrinſecū medii
cõſeruatur idē gradus luminis intenſiue et extenſi-
ue ſicut ſi ad illum punctū eēt luminoſum vniforme
gradu tali puncto correſpõdente et equalis quãti-

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index