Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 525
>
171
(134)
172
(135)
173
(136)
174
(137)
175
(138)
176
(139)
177
(140)
178
(141)
179
(142)
180
(143)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 525
>
page
|<
<
(197)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div380
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
122
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7957
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
197
"
file
="
233
"
n
="
234
"
rhead
="
Ioan. de Sacro Boſco.
"/>
gimus enim in pſalmo 103. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7958
"
xml:space
="
preserve
">[Qui fundaſti terram ſuper ſtabilitatem ſuam, non in-
<
lb
/>
@linabitur in ſeculum ſeculi.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7959
"
xml:space
="
preserve
">] Item in Eccleſiaſte cap. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7960
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7961
"
xml:space
="
preserve
">[Terra in æternum ſtat,
<
lb
/>
@ritur Sol, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7962
"
xml:space
="
preserve
">occidit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7963
"
xml:space
="
preserve
">ad locum ſuum reuertitur, ibiq́ue renaſcens gyrat per me-
<
lb
/>
ridiem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7964
"
xml:space
="
preserve
">flectitur ad aquilonem.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7965
"
xml:space
="
preserve
">] Quid clarius dici poterat? </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7966
"
xml:space
="
preserve
">Clariſſimum quo-
<
lb
/>
que teſtimonium, quod Sol moueatur, perhibet nobis pſalmus 18. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7967
"
xml:space
="
preserve
">in quo ita
<
lb
/>
legitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7968
"
xml:space
="
preserve
">[In sole poſuit tabernaculum ſuum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7969
"
xml:space
="
preserve
">ipſe tanquam ſponſus procedens de
<
lb
/>
thalamo ſuo, exultauit ut Gigas ad currendam uiam, à ſummo cœlo egreſſio eius: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7970
"
xml:space
="
preserve
">Et
<
lb
/>
occurſus eius uſque ad ſummum eius, nec eſt qui ſe abſcondat à calore eius.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7971
"
xml:space
="
preserve
">] Rur-
<
lb
/>
ſus inter miracula refertur, quod Deus aliquando Solem aut retroduxit, aut
<
lb
/>
prorſus, ut confiſteret, effecit.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7972
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7973
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Hvivs</
emph
>
autem immobilitatis terræ in medio mundo diuerſi diuerſas aſſi
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-233-01
"
xlink:href
="
note-233-01a
"
xml:space
="
preserve
">Varlæ ſem-
<
lb
/>
tentiæ, cur
<
lb
/>
terra fit im
<
lb
/>
mobilia, &
<
lb
/>
carum con-
<
lb
/>
futatio.</
note
>
gnarunt cauſas. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7974
"
xml:space
="
preserve
">Quidam enim (inter quos eſt, teſte Ariſtotelein 2. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7975
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7976
"
xml:space
="
preserve
">de cæ-
<
lb
/>
lo, Xenophon Colophonius) dixerunt, terrã ex altera parte eſſe infinite pro-
<
lb
/>
fundam, atque ob id eam non cadere deorſum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7977
"
xml:space
="
preserve
">Sed hæc opinio falſaeſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7978
"
xml:space
="
preserve
">Pri-
<
lb
/>
mum, quia hoc modo terra non eſſet rotunda, ac ſphærica, cuius contrarium
<
lb
/>
ſupra demonſtrauimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7979
"
xml:space
="
preserve
">Deinde, quoniam ſecundum Ariſtotelẽ in 3. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7980
"
xml:space
="
preserve
">li. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7981
"
xml:space
="
preserve
">Phyſi.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7982
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7983
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7984
"
xml:space
="
preserve
">de cœlo, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7985
"
xml:space
="
preserve
">alios philoſophos, nullum datur actu infinitum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7986
"
xml:space
="
preserve
">Tertio, quòd
<
lb
/>
hac ratione cælum nullo modo circũuolui poſſet: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7987
"
xml:space
="
preserve
">impediretur enim ab infini
<
lb
/>
ta illa profunditate terræ: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7988
"
xml:space
="
preserve
">Neque enim cęlum infinito interuallo à nobis di-
<
lb
/>
ſtat, quod abſurdum eſt.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7989
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7990
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Alii</
emph
>
putarunt, ut Thales Mileſius, terram aquis ſupernatare, atque ab
<
lb
/>
illis ſuſtentari, ne decidat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7991
"
xml:space
="
preserve
">Verum hoc ridiculum eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7992
"
xml:space
="
preserve
">Nam cum aqua le@ior
<
lb
/>
ſit multo, quàm terra, qui fieri poteſt, ut grauius corpus ſuſtineat, præſertim
<
lb
/>
cum ubique uideamus partes terræ ſub aquam deſcendere? </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7993
"
xml:space
="
preserve
">Præterea in@erro
<
lb
/>
gandi ſunt huiuſmodi philoſophi, cui innitatur aqua, ne ſimul cum terra deci
<
lb
/>
dat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7994
"
xml:space
="
preserve
">Aqua etenim, cum ſit fluxibilis, conſiſtere nequit, ni ſolido alicui corpo-
<
lb
/>
ri ſit innixa.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7995
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7996
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Qvidam</
emph
>
affirmarunt, ut Anaxagoras, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7997
"
xml:space
="
preserve
">Democritus, terram prædi-
<
lb
/>
tam eſſe figura admodum ampla, atq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7998
"
xml:space
="
preserve
">lata, atque idcirco eam comprimere ae-
<
lb
/>
rem, ab eoq́ue ſuſtineri, ne decidat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7999
"
xml:space
="
preserve
">Cęterum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8000
"
xml:space
="
preserve
">hoc fictum eſt, ac fabulæ ani-
<
lb
/>
li perſimile. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8001
"
xml:space
="
preserve
">Terra enim figuram ſphæricam obtinet, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8002
"
xml:space
="
preserve
">non planam, uti ſupra
<
lb
/>
demonſtrauimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8003
"
xml:space
="
preserve
">Immo etiam ſi haberet talem formam, tamen contra expe-
<
lb
/>
rientiam eſt, corpora lata ita in aere ſuſtentari, ut tandem non decidant. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8004
"
xml:space
="
preserve
">Quã-
<
lb
/>
uis enim difficile huiuſmodi corpora propter latitudinem deſcendant,
<
lb
/>
quia nimirum uix aerem ſecare poſſunt, paulatim tamen deorſum tendere
<
lb
/>
cernuntur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8005
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8006
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Nonnvlli</
emph
>
denique, ut Anaximander Mileſius, propius ad uerita-
<
lb
/>
tem accedentes, ideo rerram in medio quieſcere teſtatiſunt, quia eſt in medio
<
lb
/>
mundi poſita. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8007
"
xml:space
="
preserve
">Hinc enim fit, aiunt, ut terra, uel inclinetur ad motum uerſus
<
lb
/>
omnem partem cœli, cum non ſit maior ratio, cur magis ad hanc, quàm ad il-
<
lb
/>
lam partem moueri debeat, uel certe attrahatur æqualiter ab omnibus par-
<
lb
/>
tibus cęli. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8008
"
xml:space
="
preserve
">Quocirca, quoniam non poteſt eodẽ temporis momento ad omnes
<
lb
/>
partes ferri, quieſcit in medio, ſeu centro mundi. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8009
"
xml:space
="
preserve
">Sed & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8010
"
xml:space
="
preserve
">hæc opinio erronea
<
lb
/>
eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8011
"
xml:space
="
preserve
">Primum, quia ſi propter hanc cauſam terra non moueretur, detineretur
<
lb
/>
violenter in medio Vniuerſi, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8012
"
xml:space
="
preserve
">non naturaliter. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8013
"
xml:space
="
preserve
">Deinde, quoniam falſum eſt,
<
lb
/>
terram inclinariad motũ uerſus partes cęli, cũ hac ratione ſurſum tenderet,
<
lb
/>
quod illius naturæ repugnat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8014
"
xml:space
="
preserve
">Videmus enim partes terræ naturaliter deſcende
<
lb
/>
re maximo impetu, niſi impediantur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8015
"
xml:space
="
preserve
">ſemper à cęlo uerſus centrum, </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>