23412ARIST. DE COELO
Si igitur æqualia eſſent, motus ipſorum nõ eſſet.
Si alterum
ſuperaret, alter profectò non eſſet. Quare ſiutraq; eſſent,
frustra ſanè corpus alterum eſſet, ſuum nõ ſubiens motum:
frustra enim calceum eum dicimus eſſe, cuius uſus non eſt.
At Deus & Natura nibil prorſus faciunt frustra.
ſuperaret, alter profectò non eſſet. Quare ſiutraq; eſſent,
frustra ſanè corpus alterum eſſet, ſuum nõ ſubiens motum:
frustra enim calceum eum dicimus eſſe, cuius uſus non eſt.
At Deus & Natura nibil prorſus faciunt frustra.
Diſſerendum eſſe, an corpus ſit infinitũ quoddam:
quod nullum
ſit ſtatuendum infinitũ ne{que} ſimplex, ne{que} cõpoſitum: quodq́;
corpus nullum circulo motum infinitum poſsit eſſe.
ſit ſtatuendum infinitũ ne{que} ſimplex, ne{que} cõpoſitum: quodq́;
corpus nullum circulo motum infinitum poſsit eſſe.
CAP. V.
_V_Erùm ubi hæc ſatis emerſerunt, de reliquis conſidere
11Hîc determi_
nat Āriſt. de ſi_
nitate vniuer ſi,
ſecundum ma_
gnitudinem. mus oportet. Atq; primò cõſider andum eſt, utrum
ſit corpus quippiam infinitũ ut cõplures antiquorum pu-
tarunt, an idipſum unum quid ſit eorum, quæ fieri nequeũt:
hoc enim, an illo modo res ſeſe habeat, non parũ, ſed totum
ad ueritatis cõtemplationem utrique refert: etenim hoc ferè
contrarietatũ omnium hiſce qui de natura tota aliquid di-
xerunt, principium, & fuit, & fieri ſanè poteſt: ſiquidem
& paruus exitus à ueritate, fit hiſce qui exorbitauerunt, ſi
longè progrediantur, decies millies maior, ueluti ſi quiſpiã
magnitudinem aliquam minimam dixerit eſſe: hic enim mi-
nima magnitudine introducta, maximas rerum mathema-
ticarum utiq; dimouebit. Atq; huius cauſa eſt, principium
ui maius, quàm magnitudine eſſe. Idcirco quod in princi-
pio paruum eſt, id in fine ualde magnum emergit. Infinitũ
autem, & principij uim, & quantitatis maximam habet.
Quare non eſt abſur dum, neque egreditur rationẽ, admira
bilem differentiã eſſe ex infiniti poſitione, ſi quiſpiam ſum-
pſerit infinitum corpus in ratione rerum quippiin eſſe.
Quamobrem à principio repetentes, de ipſo dicamus opor
tet. Omne itaque corpus, aut ſimplex, aut compoſitum
eſſe neceſſe eſt. Quare & infinitum ipſum, aut ſimplex,
11Hîc determi_
nat Āriſt. de ſi_
nitate vniuer ſi,
ſecundum ma_
gnitudinem. mus oportet. Atq; primò cõſider andum eſt, utrum
ſit corpus quippiam infinitũ ut cõplures antiquorum pu-
tarunt, an idipſum unum quid ſit eorum, quæ fieri nequeũt:
hoc enim, an illo modo res ſeſe habeat, non parũ, ſed totum
ad ueritatis cõtemplationem utrique refert: etenim hoc ferè
contrarietatũ omnium hiſce qui de natura tota aliquid di-
xerunt, principium, & fuit, & fieri ſanè poteſt: ſiquidem
& paruus exitus à ueritate, fit hiſce qui exorbitauerunt, ſi
longè progrediantur, decies millies maior, ueluti ſi quiſpiã
magnitudinem aliquam minimam dixerit eſſe: hic enim mi-
nima magnitudine introducta, maximas rerum mathema-
ticarum utiq; dimouebit. Atq; huius cauſa eſt, principium
ui maius, quàm magnitudine eſſe. Idcirco quod in princi-
pio paruum eſt, id in fine ualde magnum emergit. Infinitũ
autem, & principij uim, & quantitatis maximam habet.
Quare non eſt abſur dum, neque egreditur rationẽ, admira
bilem differentiã eſſe ex infiniti poſitione, ſi quiſpiam ſum-
pſerit infinitum corpus in ratione rerum quippiin eſſe.
Quamobrem à principio repetentes, de ipſo dicamus opor
tet. Omne itaque corpus, aut ſimplex, aut compoſitum
eſſe neceſſe eſt. Quare & infinitum ipſum, aut ſimplex,