Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
pb
pagenum
="
587
"
xlink:href
="
016/01/234.jpg
"/>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.010660
">
<
margin.target
id
="
marg1499
"/>
Odij.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.010661
">
<
margin.target
id
="
marg1500
"/>
Inuidiæ.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010662
">Amoris.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.010663
">
<
margin.target
id
="
marg1501
"/>
Suſpicionis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010664
">Audaciæ.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.010665
">
<
margin.target
id
="
marg1502
"/>
Lib.7.Apho
<
lb
/>
riſ.40.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.010666
">
<
margin.target
id
="
marg1503
"/>
Clamor ini
<
lb
/>
tio pugnæ.</
s
>
</
p
>
<
figure
id
="
id.016.01.234.1.jpg
"
xlink:href
="
016/01/234/1.jpg
"
number
="
89
"/>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.010667
">
<
emph
type
="
center
"/>
LIBER DECIMVSQVINTVS,
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.010668
">
<
emph
type
="
center
"/>
De inutilibus ſubtilitatibus.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.010669
">EIVSMODI ſunt hæc, cur ſi
<
lb
/>
ſuper tabulam aliam ictus in
<
lb
/>
cidat, non adeò frangitur ſup
<
lb
/>
poſita tabula, vt in cuneis fi
<
lb
/>
gendis: certè quia ictus per
<
lb
/>
totam ſuppoſitam tabulam diſtribuitur, vn
<
lb
/>
de minor euadit in ſingulis partibus: nec
<
lb
/>
cogitur pars deſcendere alia relicta, quod
<
lb
/>
maximè fracturæ initium eſt: eo etiam inter
<
lb
/>
medio temperatur ictus: âër quoque cùm im
<
lb
/>
pulſu careat, violenter ingredi non poteſt
<
lb
/>
ſecundum tabulam ſubiectam, quare nec di
<
lb
/>
uidere. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.010670
">Simile illud, cur vaſa vitrea igni expo
<
lb
/>
ſita ſuperimpoſito ſurculo non rumpantur:
<
lb
/>
quoniam lignum non incaleſcit, cogitque
<
lb
/>
vt vitri partes miſceantur: frangitur au
<
lb
/>
tem, quia aqueum humidum prius infla
<
lb
/>
tum conuertitur. </
s
>
<
s
id
="
s.010671
">Verùm nullius vſus eſt
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1504
"/>
<
lb
/>
inſtrumentum ex ſeptem annulis. </
s
>
<
s
id
="
s.010672
">Bractea
<
lb
/>
ferrea digitum lata, palmi longitudine, te
<
lb
/>
nuis, in qua ſeptem foramina, rotunda, an
<
lb
/>
guſta, æquíſque ſpatiis, ſecundum longi
<
lb
/>
tudinem diſpoſita, ſeptem excipiunt virgu
<
lb
/>
las tenues, altitudine vnciæ fermè, mobi
<
lb
/>
les in imo, & in ſuprema parte circumfle
<
lb
/>
xas, vt annulos digiti magnitudine inclu
<
lb
/>
ſos retineant, ipſe verò virgæ à ſequenti
<
lb
/>
annulo infra flexuram continentur. </
s
>
<
s
id
="
s.010673
">Ob id
<
lb
/>
que omnes annuli præter primum, ab ante
<
lb
/>
cedente, ne exiliant liberè extra
<
lb
/>
anteriorem virgam prohibentur:
<
lb
/>
ferrea omnia & ferrea etiam na
<
lb
/>
uicula, cuius ſpeciem ad vnguem
<
lb
/>
in margine reddimus, longa la
<
lb
/>
táque pro magnitudine ſubiectæ
<
lb
/>
laminæ. </
s
>
<
s
id
="
s.010674
">Hoc inſtrumento ludus
<
lb
/>
excogitatus miræ ſubtilitatis. </
s
>
<
s
id
="
s.010675
">Pri
<
lb
/>
mus, ſecundúſque annulus per
<
lb
/>
inane A, ſpatium immittitur, in
<
lb
/>
de nauicula per eoſdem annulos,
<
lb
/>
pòſt illorum primus per inane A,
<
lb
/>
demittitur, poſt quem tertius an
<
lb
/>
nulus per nauiculæ vacuam me
<
lb
/>
diam partem, vt primi duo ſur
<
lb
/>
ſum trahitur, illique nauicula in
<
lb
/>
truditur: tum etiam primò ſur
<
lb
/>
ſum deducto, iam tres circumam
<
lb
/>
<
figure
id
="
id.016.01.234.2.jpg
"
xlink:href
="
016/01/234/2.jpg
"
number
="
90
"/>
<
lb
/>
biunt nauiculam ipſam: demittes igitur duos
<
lb
/>
primos exempta prius nauicula, ita illa ſo
<
lb
/>
li tertio incluſa manebit, inde quartum ſu
<
lb
/>
perinducere licebit, vt omnis hæc induſtria
<
lb
/>
tribus præceptis contineatur. </
s
>
<
s
id
="
s.010676
">Primùm,
<
lb
/>
quòd annulus ſurſum trahendus, dimitten
<
lb
/>
dúſve, vnum tantùm habeat ante ſe, cui
<
lb
/>
nauicula includatur. </
s
>
<
s
id
="
s.010677
">Secundùm, vt dùm de
<
lb
/>
mittis, vnà ſemper primos duos demittat,
<
lb
/>
& vnum trahat, vel vnum demittendo duos
<
lb
/>
primos trahat. </
s
>
<
s
id
="
s.010678
">Tertiùm, vt quocunque ſur
<
lb
/>
ſum tracto, vel demiſſo, omnes qui antè
<
lb
/>
ſunt ſurſum trahere neceſſe eſt, ac rurſus
<
lb
/>
demittere. </
s
>
<
s
id
="
s.010679
">Primi itaque duo à nullo alio
<
lb
/>
impediuntur, ne intercurrant: primum vo
<
lb
/>
co eum annulum, qui liber eſt in ſexagin
<
lb
/>
taquatuor vicibus (ſi ſine errore agatur) na
<
lb
/>
uicula in omnibus includitur annulis, vir
<
lb
/>
gáſque omnes incluſas continet in triginta
<
lb
/>
vna, aliis vt nonaginta quinque ſint ab ab
<
lb
/>
ſolutione ad primi tranſitum ſeu vltimi,
<
lb
/>
redeat verò totidem. </
s
>
<
s
id
="
s.010680
">Igitur circulus per
<
lb
/>
ficietur totus in centum nonaginta vici
<
lb
/>
bus. </
s
>
<
s
id
="
s.010681
">Inutile eſt hoc per ſe, ſed tamen ad
<
lb
/>
ſeras artificioſas arcarum transferri poteſt. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.010682
">
<
margin.target
id
="
marg1504
"/>
<
expan
abbr
="
Inſtrumẽtum
">Inſtrumentum</
expan
>
<
lb
/>
ludricum.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.010683
">Similis ſubtilitas eſt in latrunculorum
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1505
"/>
<
lb
/>
ludo, ſed delectabilior, ob varietatem, &
<
lb
/>
contentionem: vt enim nauicula in genere
<
lb
/>
illo eſt ſubtiliſſimæ inuentionis, ita latrun
<
lb
/>
culi inter ludos omnes. </
s
>
<
s
id
="
s.010684
">Scripſimus autem de
<
lb
/>
Ludis, quatuor libros olim. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.010685
">
<
margin.target
id
="
marg1505
"/>
Latrunculo
<
lb
/>
rum ludus
<
lb
/>
ſubtiliſſimus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.010686
">In eodem genere eſt modus cognoſcendi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1506
"/>
<
lb
/>
chartam excogitatam. </
s
>
<
s
id
="
s.010687
">Fac vt mente illam
<
lb
/>
concipiat, inde oſtende per ſingulas: vbi
<
lb
/>
annuerit, digito illam clàm ſignabis, illi
<
lb
/>
cóque miſcebis, inde inuentam oſtendes.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010688
">Alij eam notæ anteponunt, miſcéntque &
<
lb
/>
antequam ſeparetur vident, inde ſeparant,
<
lb
/>
aut arbitrio ſocij relinquunt. </
s
>
<
s
id
="
s.010689
">Alij numeris
<
lb
/>
ſæpiùs diuidentes venantur. </
s
>
<
s
id
="
s.010690
">Inutilis etiam
<
lb
/>
eſt illa ſubtilitas, quæ docet omnia commer
<
lb
/>
cia pretio quadrantis dirimi poſſe, etiam
<
lb
/>
ſi rei æſtimatio ſit decies centena millia.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010691
">Sit equus eius gratia exempli, pretij ſci
<
lb
/>
licet decies centenùm millium, quem mi
<
lb
/>
hi venditurus ſis ea pecunia: oſtendere
<
lb
/>
volo quadrante poſſe dirimi venditionem. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.010692
">
<
margin.target
id
="
marg1506
"/>
Charta exco
<
lb
/>
gitata quo
<
lb
/>
modo cogno
<
lb
/>
ſcatur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.010693
">Nam ſi offeram quinquies centena mil
<
lb
/>
lia, & renuas, offeram nouies centena mil
<
lb
/>
lia: quæ ſi non recipis, offero nouies cente
<
lb
/>
na, & quinquaginta millia: quæ ſi renuis,
<
lb
/>
iterum offero nouies centena octuaginta
<
lb
/>
millia: quòd ſi his aſſentiris, offero no
<
lb
/>
uies centena ſeptuaginta millia: quæ ſi non
<
lb
/>
recipis, offero nouies centena ſeptuaginta
<
lb
/>
quinque millia: quæ ſi non recipis, recipias
<
lb
/>
autem gratia exempli nouies centena ſe
<
lb
/>
ptuaginta octo millia, quæro an recipias
<
lb
/>
mille minus? </
s
>
<
s
id
="
s.010694
">inde quingenta? </
s
>
<
s
id
="
s.010695
">tandem ad
<
lb
/>
centum, & quinquaginta, inde ad decem,
<
lb
/>
deinde per ſingulos denarios, inde num
<
lb
/>
mos, pòſt quadrantes, imò etiam obolos
<
lb
/>
progredieris, donec eò veniat, vt obolo
<
lb
/>
venditio dirimatur. </
s
>
<
s
id
="
s.010696
">Id facilius oſtendes ſi
<
lb
/>
obolis ſingulis auctis interroges: nam in al
<
lb
/>
terum duorum abſurdorum incidere coge
<
lb
/>
tur, vel vt oboli additione vendat: quod priùs
<
lb
/>
nolebat ante oboli additionem, vel vt nul
<
lb
/>
lo pretio vendere velit. </
s
>
<
s
id
="
s.010697
">Hæc itaque noſtra
<
lb
/>
arguta inuentio ad nihil vtilis eſt, egregia </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>