Cardano, Girolamo, De subtilitate, 1663

List of thumbnails

< >
121
121
122
122
123
123
124
124
125
125
126
126
127
127
128
128
129
129
130
130
< >
page |< < of 403 > >|
1cum ſua ſubtilitate, niſi vt reſpondentem ſo­
phiſtica quæſtione inuoluat & fatiget.
Sed
in omni alimento excrementum: nec vbi ex­
crementum ſine alimento.
Tertium genus inutilis ſubtilitatis in Ray­
mundi Lullij libris ſpectare licet.
Res pror­
ſus riſu digna, omnem velle tradere doctri­
nam, nullam noſſe.
Sed tamen vt diligentiùs conſiderauimus,
non prorſus contemnenda inuentio viſa eſt:
ſiquidem totam vnam artem, vtpote Medi­
cinam, duodecim ad ſummum chartis tra­
dere licet.
Sic nos non ſolùm Medicinam,
totam chirurgiam, ac pharmaceutriam
cum ſignis naturalibúſque principiis, tum
exemplis, viginti ſex chartis complexi hac
ratione ſumus, additis authoritatibus de­
monſtrationibus, vbi opus illis eſſe exiſti­
maui.
Edetur autem hic liber. Sed modum
nunc docere præſtat ex Arithmeticis arcanis
deſumptum.
Quælibet ars quæ rebus non
placitis conſtat, viginti ſimplicibus regulis
contineri poteſt.
Nam viginti propoſitis ter­
minis conſtituuntur coniugationes 1048375.
Cuius numeri ratio abſolutiſſima hæc eſt:
ſingulares viginti.
Pro 19. totidem. Pro
18. & 2. duc 40. in 19. fit 760. diuide per
2. exit 380. Pro 17. & 3. duc 18. per 380.
& diuide per 3. exit 2280. Pro 16. & 4.
duc 2280. per 17. & diuide per 4. exit
9690. Pro 15. & 5. duc 9690. per 16. &
diuide per 5. atque ita ſemper ducendo ag­
gregatum, procedens per numerum maio­
rem præcedentem, & diuidendo produ­
ctum per minorem numerum, ordine de­
uenies ad 10. qui eſt in medio: qui cùm
ſit abſque compari, duces præcedens ag­
gregatum, quòd eſt 325920. per 11. gene­
rali ratione fit 3695120. diuide per 10. fit
369512, Sed quia hic numerus componi­
tur ex ſimilibus, accipiemus ſolùm medie­
tatem, ſcilicet 184756. Omnibus igitur
ſimul iunctis, additáque vnitate pro regu­
la, quæ ex omnibus ſimplicibus conſtat,
fient ( vt dixi ) regulæ omnes, 1048575.
Cùm igitur libri omnes artis, Græci, Ara­
bes, atque Latini, ne vigeſimam quidem
partem contineant, conſtat ſimpliciſſimas
regulas, aut non tot eſſe, aut non expleri
omnes coniugationes.
Igitur cùm duabus
chartis, viginti regulæ tum modi coniuga­
tionum contineri poſſint, tota etiam ars
continebitur.
Ita libri tres de Difficultate
ſpirandi, duabus regulis continentur: cùm
tertiam Galenus omiſerit.
Excipiuntur quæ­
cunque placitis hominum conſtant: Iu­
riſprudentia, Grammatica, Geographia,
Theologia, Rhetorica, Poëſis, Hiſtoria,
nam hæ pluribus ſimplicibus regulis con­
ſtant.
Eiuſdem argumenti, id eſt, fruſtrà per­
ditæ operæ eſt libros componere: in qui­
bus, ſi quod oſtendere non poteſt, totius
argumenti fundamenti neges, omnia pror­
ſus corruant.
Velut qui rerum natura­
lium originem, principiáque ex oraculis
Sibyllæ, & Poëtarum ambiguis & fabu­
loſis authoritatibus venatur, oſtenderéque
nititur.
Videntur enim mortalium chariſ­
ſimam docere ſuppellectilem, tempus ( in­
quam) effundere.
Itaque meritò genus hoc
ſcribendi à Galeno in libris de Decretis Hip­
pocratis, & Platonis damnatur, improba­
tur, reiicitur.
Quid enim abſurdius, ne
ſtultius dicam: quàm in ſeriis rebus, &
quæ firmiſſima indigerent demonſtratione,
teſtimonium ab oraculis, & Poëtis petere,
quorum mens nihil minus cogitabat, quàm
quod ſcriberent?
Id ſolùm quærentibus illis,
vt numerus impleretur, carménque ſona­
ret.
In eodem genere collocantur Theolo­
li naturalibus rationibus contra Philoſo­
phos diſputantes, & hæreſium omnium in­
uentores, & qui de ſigillis ſub certis cœ­
lorum conſtitutionibus faciendis loquuntur,
& qui de magia naturali à numerorum ra­
tione ſumpta, vt Agrippa infelix: nam nu­
meri ( vt rectè Ariſtoteles dixit ) actionum,
& mutationum non poſſunt eſſe principia.

Ea enim quæ ſcribuntur, tria habere de­
bent, vtilitatem præſentem, certum finem,
inexpugnabile fundamentum.
Quapropter
& Rhabani ſubtilitas inter inutiles cenſeri
debet, laboris immenſi, & admodum curio­
ſa.
Hic ſimul carminis & numerorum legem
ſeruat primò, tum imaginem figurarum ſitu
literarum explicat, literis in figura incluſis:
rurſus ſenſum, & hiſtoriam continet figu­
ræ, atque his etiam carmina conſtruit.
To­
ta verò ſerie carminum, omnem explicat
denuò ſenſum figuræ contentæ.
Sic cru­
ces, arbores, aueſque, aliáque innumera,
hac arte depingit: cuius hoc vnum ſit exem­
plum.
Arbor odore potens, frondoſo vertice nata,
Qua ſumma verè ſacro, u fluit ordine bertas,
Hortus ditatus, & par cui nullus in orbe eſt.
Floribus, & foliis, milleno germine diues,
Omnes excedens altas rauitudine ſyluas,
Cum totam piè magnus ueſtit honóſque, decúſque,
Ambit verus honor, laetvs loquitur ea voto,
Stans homo liuor hoc nationi denegat atræ.
Dæmonis horrendus rem ſciri laude moueri,
Arbor ſola tenens uarios virtute colores:
Purpureo regis ſub tactu roſcida fulgens,
Æterno es radio, ſtant in te nam piè vincta,
Ædes turritæ, ex hoc dudum es nomine berta.
Quæ ſcribun­
tur tria ha­
bere debent.
Rhabani
ſubtilitas
mira.
Si animaduertas, deſcendendo legitur
carmen hoc:
Forma ſacrata crucis, venerando fulget amictu.

Text layer

  • Dictionary
  • Places

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index