235215LIBER SECVNDVS.
In ♓, denique &
♏, eundẽ oriri paulò ante ſeptimam horá à media nocte, &
occidere paulo poſt
horam 5. à meridie. Sic quoque vides in boreali horologio, Solem in principio ♋, exiſtentem
oriri circam horam 4 {1/2}. à media nocte, & occidere circa horam 7 {1/2}. à meridie, & c. Idem officiũ
habet linea horizontalis in omnibus alijs horologijs, excepto horizontali, in quo linea horizonta-
lis duci non poteſt, vt conſtat ex ſcholio propoſ. 11. ſuperioris lib.
horam 5. à meridie. Sic quoque vides in boreali horologio, Solem in principio ♋, exiſtentem
oriri circam horam 4 {1/2}. à media nocte, & occidere circa horam 7 {1/2}. à meridie, & c. Idem officiũ
habet linea horizontalis in omnibus alijs horologijs, excepto horizontali, in quo linea horizonta-
lis duci non poteſt, vt conſtat ex ſcholio propoſ. 11. ſuperioris lib.
HIC autem, &
in omnibus alijs ſequentibus horologijs, in quibus horizontalis linea ducitur,
11Horizontalis li
nea diſtribuit
totum horolo-
gium in portio
nem diurnam,
& nocturnam. animaduertendum eſt, lineam horizontalem diſtribuere etiam totum horologium in duas par-
tes, quarum ea, quæ infra ipſam eſt, interdiu horas commonſtrat, quamdiu à Sole illuſtratur; illa
verò, quæ ſupra horizontalem lineã eſt poſita, noctu, hoc eſt, mane ante aſcenſum Solis ſupra Ho-
rizontem, vel veſperi poſt deſcenſum Solis ſub Horizontem horas indicaret, ſi, ablato impedimen
221033Portio horolo-
gii infra lineã
horizontalem
dicitur horolo-
gium diurnũ,
& arcus ſigno-
rum, ac dierum
appellantur ar-
cus diurni. Por
tio vero eiuſdẽ
ſupra lineã ho-
rizontalem di-
citur horologiũ
nocturnum, &
arcus ſignorũ
ac dierũ uocan
tur arcus no-
cturni. to terræ, Sol eam poſſet illuminare. Quemadmodum enim, Sole ſupra Horizontem exiſtente, in-
terdiu vmbra ſtyli proiicitur infra horizontalem lineam, in ipſam verò lineam horizontalem, cũ
in ipſo Horizonte fuerit conſtitutus ſiue mane, ſiue veſperi; ita eodem exiſtente ſub Horizonte,
vmbra gnomonis ſupra lineam horizontalem caderet tam mane, quàm veſperi, ſi planum horolo
gii tunc temporis à Sole illuminaretur. Itaque nõ ineptè priorem partem horologii auſtralis, quæ
nimirũ infra horizontalẽ lineam exiſtit, horologiũ diurnũ appellabimus, omnesq́, arcus ſignorũ,
& dierũ in co contentos dicemus arcus diurnos; poſteriorem autem partem ſupra lineam hori-
zontalẽ contentam, horologiũ nocturnũ, omnesq́; arcus, quos horizontalis linea abſcindit, no-
cturnos dicere licebit: ita vt arcus nocturni ſint cõplementa arcuum diurnorum vſque ad 24. &
contra, hoc eſt, ſi v. g. arcus diurnus comprehendit horas 10. nocturnus complectatur 14. & c.
442011Horizontalis li
nea diſtribuit
totum horolo-
gium in portio
nem diurnam,
& nocturnam. animaduertendum eſt, lineam horizontalem diſtribuere etiam totum horologium in duas par-
tes, quarum ea, quæ infra ipſam eſt, interdiu horas commonſtrat, quamdiu à Sole illuſtratur; illa
verò, quæ ſupra horizontalem lineã eſt poſita, noctu, hoc eſt, mane ante aſcenſum Solis ſupra Ho-
rizontem, vel veſperi poſt deſcenſum Solis ſub Horizontem horas indicaret, ſi, ablato impedimen
221033Portio horolo-
gii infra lineã
horizontalem
dicitur horolo-
gium diurnũ,
& arcus ſigno-
rum, ac dierum
appellantur ar-
cus diurni. Por
tio vero eiuſdẽ
ſupra lineã ho-
rizontalem di-
citur horologiũ
nocturnum, &
arcus ſignorũ
ac dierũ uocan
tur arcus no-
cturni. to terræ, Sol eam poſſet illuminare. Quemadmodum enim, Sole ſupra Horizontem exiſtente, in-
terdiu vmbra ſtyli proiicitur infra horizontalem lineam, in ipſam verò lineam horizontalem, cũ
in ipſo Horizonte fuerit conſtitutus ſiue mane, ſiue veſperi; ita eodem exiſtente ſub Horizonte,
vmbra gnomonis ſupra lineam horizontalem caderet tam mane, quàm veſperi, ſi planum horolo
gii tunc temporis à Sole illuminaretur. Itaque nõ ineptè priorem partem horologii auſtralis, quæ
nimirũ infra horizontalẽ lineam exiſtit, horologiũ diurnũ appellabimus, omnesq́, arcus ſignorũ,
& dierũ in co contentos dicemus arcus diurnos; poſteriorem autem partem ſupra lineam hori-
zontalẽ contentam, horologiũ nocturnũ, omnesq́; arcus, quos horizontalis linea abſcindit, no-
cturnos dicere licebit: ita vt arcus nocturni ſint cõplementa arcuum diurnorum vſque ad 24. &
contra, hoc eſt, ſi v. g. arcus diurnus comprehendit horas 10. nocturnus complectatur 14. & c.
EADEM ratione in horologio boreali, quod diximus eſſe illam portionem, quæ à linea ho-
rizontali abſcinditur, ſi tamen inuertatur, vt ſupra diximus, arcus, qui ſunt in eo, diurni; qui ve-
55Arcus nocturni
ſunt complemẽ
ta arcuum diur
norũ vſque ad
24. & contra. rò ſupra lineam horizontalem, quales ſunt omnes illi, qui in auſtrali horologio includuntur, no-
cturni dicendi erunt: ita vt linea æquinoctialis, quæ in horologio boreali ſupra lineam horizon-
talem exiſtit, ſit arcus nocturnus horarum 12. cum in auſtrali horologio eadem ſit arcus diurnus
horarum 12. & ſic de cæteris. Quæ res mirificum vſum habebit in deſcriptione horarum ab or-
tu, vel occaſu, vt ſuo loco docebimus.
66Qua ratione ex rizontali abſcinditur, ſi tamen inuertatur, vt ſupra diximus, arcus, qui ſunt in eo, diurni; qui ve-
55Arcus nocturni
ſunt complemẽ
ta arcuum diur
norũ vſque ad
24. & contra. rò ſupra lineam horizontalem, quales ſunt omnes illi, qui in auſtrali horologio includuntur, no-
cturni dicendi erunt: ita vt linea æquinoctialis, quæ in horologio boreali ſupra lineam horizon-
talem exiſtit, ſit arcus nocturnus horarum 12. cum in auſtrali horologio eadem ſit arcus diurnus
horarum 12. & ſic de cæteris. Quæ res mirificum vſum habebit in deſcriptione horarum ab or-
tu, vel occaſu, vt ſuo loco docebimus.
Anal ẽmate hu
ius ꝓpoſ. in ho-
rologio deſcri-
bantur arcus ſi
gnorum ad ma
@orẽ, minorẽve
longitudinem
gnomonis.
QVOD ſi maius, vel minus horologium deſcribendum fuerit, ſumendus erit longior, aut
breuior ſtylus D M, in Analemmate huius propoſ. & per M, parallela ducenda ipſi A D. Ita enim
inuenientur maiores, minoresve diametri conicarum ſectionũ, circa quas eodem modo ſectiones
7730 ipſæ conicæ deſcribi poſſunt. Sed ęquinoctialis linea in meridiana linea tãto interuallo debet diſta
re à cẽtro H, quãta eſt portio parallelæ per M, ductæ inter puncta, vbi ab axe DE, & radio Æ quato-
ris F D, ſecatur. Lineæ autem horariæ non mutantur, ſed eædẽ permanent, in eadẽ altitudine poli.
breuior ſtylus D M, in Analemmate huius propoſ. & per M, parallela ducenda ipſi A D. Ita enim
inuenientur maiores, minoresve diametri conicarum ſectionũ, circa quas eodem modo ſectiones
7730 ipſæ conicæ deſcribi poſſunt. Sed ęquinoctialis linea in meridiana linea tãto interuallo debet diſta
re à cẽtro H, quãta eſt portio parallelæ per M, ductæ inter puncta, vbi ab axe DE, & radio Æ quato-
ris F D, ſecatur. Lineæ autem horariæ non mutantur, ſed eædẽ permanent, in eadẽ altitudine poli.
DESCRIBI quoque
163[Figure 163]88Alia deſcriptio
arcuũ ſignorũ
Zodiaci in ho-
sologi@ Ver@@-
. poſſunt arcus ſignorũ hac ra-
tione. Circa rectam D H, vt-
cunque ductam, quæ mundi
axem referat, ex quolibet pun
cto D, vt centro ſemicirculus
deſcribatur cuiuſcunque ma-
9940 gnitudinis, ſitq́ue D H, ex par-
te dextra ipſius D, æqualis aſ-
ſumpto axi D H, in portione
Analẽmatis præcedentis pro-
poſ. vel in triangulo H D I, ex
quo ad ſinem ſcholij eiuſdem
propoſ. horologium ſine por-
tione Analemmatis deſcripſi-
mus; ductaq́; D C, pro radio
Æquatoris perpendiculari ad
101050 axem D H, ſumatur D I, æqui
noctiali lineæ D I, eiuſdẽ por-
tionis Analemmatis, vel dicti
trianguli H D I, æqualis, duca
turq́ue recta H I, ad partes I,
quantumlibet, vel certè (ne
error committatur in ducen-
da recta H I, ob propinquita-
tem punctorum H, & I,) ex
puncto H, deſcribatur arcus
ad partes D, in quo
arcuũ ſignorũ
Zodiaci in ho-
sologi@ Ver@@-
. poſſunt arcus ſignorũ hac ra-
tione. Circa rectam D H, vt-
cunque ductam, quæ mundi
axem referat, ex quolibet pun
cto D, vt centro ſemicirculus
deſcribatur cuiuſcunque ma-
9940 gnitudinis, ſitq́ue D H, ex par-
te dextra ipſius D, æqualis aſ-
ſumpto axi D H, in portione
Analẽmatis præcedentis pro-
poſ. vel in triangulo H D I, ex
quo ad ſinem ſcholij eiuſdem
propoſ. horologium ſine por-
tione Analemmatis deſcripſi-
mus; ductaq́; D C, pro radio
Æquatoris perpendiculari ad
101050 axem D H, ſumatur D I, æqui
noctiali lineæ D I, eiuſdẽ por-
tionis Analemmatis, vel dicti
trianguli H D I, æqualis, duca
turq́ue recta H I, ad partes I,
quantumlibet, vel certè (ne
error committatur in ducen-
da recta H I, ob propinquita-
tem punctorum H, & I,) ex
puncto H, deſcribatur arcus
ad partes D, in quo
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib