Alvarus, Thomas
,
Liber de triplici motu
,
1509
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 14
[out of range]
>
<
1 - 14
[out of range]
>
page
|<
<
of 290
>
>|
<
echo
version
="
1.0
">
<
text
xml:lang
="
la
">
<
div
xml:id
="
N10132
"
level
="
1
"
n
="
1
"
type
="
body
">
<
div
xml:id
="
N15C17
"
level
="
2
"
n
="
3
"
type
="
other
"
type-free
="
pars
">
<
div
xml:id
="
N25905
"
level
="
3
"
n
="
4
"
type
="
other
"
type-free
="
tractatus
">
<
div
xml:id
="
N25911
"
level
="
4
"
n
="
1
"
type
="
chapter
"
type-free
="
capitulum
">
<
p
xml:id
="
N274EA
">
<
s
xml:id
="
N274EE
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
chead
="
De motu alterationis quo ad cauam
"
file
="
0235
"
n
="
235
"/>
tatis cū luminoſo agente. </
s
>
<
s
xml:id
="
N274FE
"
xml:space
="
preserve
">Probat̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N27501
"
xml:space
="
preserve
">Sit a. lumino
<
lb
/>
ſum gradu c. agēs latitudinem luminis a .c. gradu
<
lb
/>
vſ ad non gradū: ſit .d. gradus in f. ꝓportione
<
lb
/>
remiſſior c. et ſit b. luminoſum equale ipſi a. quãtita
<
lb
/>
tiue in f. tamē ꝓportiõe remiſſius. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2750C
"
xml:space
="
preserve
">Tūc dico / ſi b.
<
lb
/>
ponatur in puncto in quo eſt d. gradus: cõſeruabit̄̄
<
lb
/>
idem gradus q̇ cõſeruat̄̄ ab a. extenſiue et intenſiue
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N27514
"
xml:space
="
preserve
">QꝪ ſic oſtēditur / q2 d. eſt in f. ꝓportiõe remiſſior ip̄o
<
lb
/>
c. et latitudo luminis eſt vniformiter difformis: igr̄
<
lb
/>
d. in f. ꝓportõe minus diſtat a nõ gradu / c. pꝫ hec
<
lb
/>
cõſequētia aſpicienti naturã qualitatis vniformiṫ
<
lb
/>
difformis ad nõ gradum terminate. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2751F
"
xml:space
="
preserve
">Et ex ↄ̨ſequēti
<
lb
/>
ſeq̇tur / diſtãtia ꝑ quam agit a. eſt in f. ꝓportione
<
lb
/>
maior ꝙ̄ diſtantia inter d. et nõ gradū totius lumi
<
lb
/>
nis ꝓducti ab a. </
s
>
<
s
xml:id
="
N27528
"
xml:space
="
preserve
">Et b. eſt equalis quãtitatis cū ip̄o
<
lb
/>
a. et in f. ꝓportiõe remiſſius: g̊ ſi ponatur b. ad pun-
<
lb
/>
ctum ī quo eſt d. gradus luminis ↄ̨ſeruabit̄̄ idē gra
<
lb
/>
dus luminis q̇ ↄ̨ſeruatur ab a. intenſiue et extenſiue
<
lb
/>
patet ↄ̨ña / q2 aget latitudinē a .d. vſ ad nõ gradū
<
lb
/>
per diſtantiã in f. ꝓportiõe minorē ꝙ̄ a. / vt ptꝫ ex .4.
<
lb
/>
fuppõne: et talis eſt diſtautia inter d. et nõ gradū lu
<
lb
/>
minis: igr̄ etc̈. </
s
>
<
s
xml:id
="
N27539
"
xml:space
="
preserve
">Ptꝫ g̊ cõcluſio. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2753C
"
xml:space
="
preserve
">plura in hac materia
<
lb
/>
dicerē niſi tota ip̄a in īteret̄̄ illis ſuppõnibꝰ q̈rū i-
<
lb
/>
tas ē ſuſpecta. </
s
>
<
s
xml:id
="
N27543
"
xml:space
="
preserve
">vt ptꝫ ex dictis. </
s
>
<
s
xml:id
="
N27546
"
xml:space
="
preserve
">Et ꝑ hoc pꝫ rḋſio ad
<
lb
/>
dubiū eſt em̄ prīa ꝓpõ cõcluſio reſponſiua.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0235-01a
"
xlink:label
="
note-0235-01
"
xml:id
="
N27560
"
xml:space
="
preserve
">Soluit̄̄
<
lb
/>
2. dubiū.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N27550
"
xml:space
="
preserve
">¶ Ad ra
<
lb
/>
tiones ante oppoſitum patet reſpõſio ex dictis ſūt
<
lb
/>
enim pro ꝑte dubii quã ſuſtineo. </
s
>
<
s
xml:id
="
N27557
"
xml:space
="
preserve
">¶ Ad rationem in
<
lb
/>
oppoſitū pꝫ ſolutio ex dictis.</
s
>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:id
="
N27568
"
xml:space
="
preserve
">Quid eſt
<
lb
/>
difficul-
<
lb
/>
tas actio
<
lb
/>
nis.</
note
>
<
p
xml:id
="
N27572
">
<
s
xml:id
="
N27573
"
xml:space
="
preserve
">Ad ſecundū dubiū ſoluenduꝫ </
s
>
<
s
xml:id
="
N27576
"
xml:space
="
preserve
">Aduer-
<
lb
/>
tēdū eſt nõ eſt difficultas actiõis aliſi ꝙ̄ agēs vel
<
lb
/>
effectꝰ ſiue actio ipſiꝰ agētis. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2757D
"
xml:space
="
preserve
">p̄t aūt ſic diffiniri diffi
<
lb
/>
cultas actõis eſt actio q̄ ꝓducit̄̄ cū reſiſtētia ab agē
<
lb
/>
te a finita ꝓportiõe.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0235-02a
"
xlink:label
="
note-0235-02
"
xml:id
="
N2762A
"
xml:space
="
preserve
">1. correĺ.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N27589
"
xml:space
="
preserve
">¶ Ex hoc ſeq̇t̄̄ / deꝰ nõ ꝓducit
<
lb
/>
difficultatē actionis niſi vt forte cõcurrit cū creatu
<
lb
/>
ris q2 nichil duo reſiſtit.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0235-03a
"
xlink:label
="
note-0235-03
"
xml:id
="
N27630
"
xml:space
="
preserve
">2. correĺ.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N27595
"
xml:space
="
preserve
">¶ Sequit̄̄ ſcḋo luminoſum
<
lb
/>
nõ facere difficultatē actiõis / q2 nõ agit cū reſiſtētia
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N2759B
"
xml:space
="
preserve
">Itē nec aīa intelligēdo ꝓpter eandē rõnem.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0235-04a
"
xlink:label
="
note-0235-04
"
xml:id
="
N27636
"
xml:space
="
preserve
">3. correĺ.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N275A3
"
xml:space
="
preserve
">¶ Seq̇-
<
lb
/>
tur tertio difficultatē actiõis nõ ꝓuenire a ꝓportio
<
lb
/>
ne equalitatis: nec minoris equalitatis. </
s
>
<
s
xml:id
="
N275AA
"
xml:space
="
preserve
">nulla em̄
<
lb
/>
actio ꝓducit̄̄ mediãte ꝓportiõe equalitatis aut mi
<
lb
/>
noris ineq̈litatis: igit̄̄ nec difficultas actõis cū dif
<
lb
/>
ficultas actõis ſit actio.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0235-05a
"
xlink:label
="
note-0235-05
"
xml:id
="
N2763C
"
xml:space
="
preserve
">4. correĺ.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N275B8
"
xml:space
="
preserve
">¶ Siq̇tur .4. / difficultas
<
lb
/>
actionis nõ eſt attēdenda penes potentiã agētis ſe
<
lb
/>
cundū vltimū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N275BF
"
xml:space
="
preserve
">q2 tunc ſeq̄retur deū agentē in inſtã
<
lb
/>
ti facultatē in agendo: īmo maximã poſſibilē / quod
<
lb
/>
eſt abſurdū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N275C6
"
xml:space
="
preserve
">Et miror de cal. quomõ nolluit cõcede
<
lb
/>
re difficultatē actionis intēdi cū diminuit̄̄ ꝓportio
<
lb
/>
cū vocabulū illud videat̄̄ importare: nec vn̄ vidi
<
lb
/>
aliquē in tali ſignificantia vtētē illo vocabulo: pau
<
lb
/>
lū venetū et ip̄m excipio. </
s
>
<
s
xml:id
="
N275D1
"
xml:space
="
preserve
">Itē dicit facilitatē defectū
<
lb
/>
poñe cõſignificare. </
s
>
<
s
xml:id
="
N275D6
"
xml:space
="
preserve
">Sꝫ ꝓfecto plurimū abuſus ē ter
<
lb
/>
mino.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0235-06a
"
xlink:label
="
note-0235-06
"
xml:id
="
N27642
"
xml:space
="
preserve
">Marcus
<
lb
/>
īperator</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N275E0
"
xml:space
="
preserve
">Nã facilitas ſiue facultas qḋ idem eſt facili-
<
lb
/>
tatē ſiue poteſtatē agendi ſignificat vnde 2.11. q. vi.
<
lb
/>
c. biduū et eſt verbū Marci imperatoris .ff. quando
<
lb
/>
appellandū ſit. </
s
>
<
s
xml:id
="
N275E9
"
xml:space
="
preserve
">Si q̇s ipſius a quo appelauit ad-
<
lb
/>
eundi facultatē nõ habuit etc. capitur facultas ꝓ co
<
lb
/>
pia et poteſtate aliq̇d faciēdi hinc diuitie facultates
<
lb
/>
dicuntur et ſimiliter poſſeſſiões:
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0235-07a
"
xlink:label
="
note-0235-07
"
xml:id
="
N2764A
"
xml:space
="
preserve
">phūs pri
<
lb
/>
mo ethi.</
note
>
q2 illis mediãtibꝰ
<
lb
/>
magna facile poſſumus et ꝑ clara pḣs .1. ethi. impo
<
lb
/>
ſibile eī eſt vtis res ꝑ claras agat cui facultates de
<
lb
/>
ſunt inde facultates eccĺe. xiti. q. ii. huic cõtrariū eſt
<
lb
/>
verbū difficultas quaſi nõ facultas ſiue labore ope
<
lb
/>
randi.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0235-08a
"
xlink:label
="
note-0235-08
"
xml:id
="
N27652
"
xml:space
="
preserve
">baptiſta
<
lb
/>
1. per the.
<
lb
/>
mari.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N27606
"
xml:space
="
preserve
">inde difficile quod nõ ſiue labore fieri poteſt
<
lb
/>
Mantuanꝰ omne qḋ excellens etc. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2760B
"
xml:space
="
preserve
">Difficiles ortus
<
lb
/>
incremēta tarda hꝫ.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0235-09a
"
xlink:label
="
note-0235-09
"
xml:id
="
N2765C
"
xml:space
="
preserve
">Uirgiliꝰ</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N27615
"
xml:space
="
preserve
">Et virgiliꝰ difficiles primuꝫ
<
lb
/>
terre colleſ maligni.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0235-10a
"
xlink:label
="
note-0235-10
"
xml:id
="
N27662
"
xml:space
="
preserve
">2. geor.
<
lb
/>
Eccle. 1.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N2761F
"
xml:space
="
preserve
">hinc difficile quod aliqñ ca-
<
lb
/>
pitur pro nõ vt in calce. d.c. biduū: nõnū̄ vero pro
<
lb
/>
vix eccle. primo preuerſi difficile corriguntur etc.</
s
>
</
p
>
<
cb
chead
="
De motu alterationis quo ad cauam
"/>
<
p
xml:id
="
N2766C
">
<
s
xml:id
="
N2766D
"
xml:space
="
preserve
">Sed q2 diſputatio de ſignificãtis dictionum ad
<
lb
/>
grãmaticū ſpectat non ad pḣm: ſuperſedeo.</
s
>
</
p
>
<
note
position
="
right
"
xml:id
="
N27672
"
xml:space
="
preserve
">Soluit̄̄
<
lb
/>
2. dubiū</
note
>
<
p
xml:id
="
N27678
">
<
s
xml:id
="
N27679
"
xml:space
="
preserve
">Sit igitur cõcluſio reſponſiua ad du
<
lb
/>
bium. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2767E
"
xml:space
="
preserve
">Difficultas actionis menſuranda eſt penes
<
lb
/>
paruitaten proportionis maioris inequalitatis:
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N27684
"
xml:space
="
preserve
">Ita quanto proportio agētis ad paſſum eſt mi-
<
lb
/>
nor tanto difficultas actionis eſt maior. </
s
>
<
s
xml:id
="
N27689
"
xml:space
="
preserve
">Nec ob-
<
lb
/>
ſtat argumentum calculataoris: et pauli ve. inferen-
<
lb
/>
tium / tunc ſeq̄retur / tãte difficultatis eſſet ꝓta-
<
lb
/>
re vnū granū milli ſicut vnum magnuꝫ molare: qm̄
<
lb
/>
illud nõ eſt incõueniēs: imo verum reſpectu potētie
<
lb
/>
maioris et minoris. </
s
>
<
s
xml:id
="
N27696
"
xml:space
="
preserve
">Hec concluſio ex īprobationi-
<
lb
/>
bus aliorum modorum cõmēſurande difficultatis
<
lb
/>
actionis patet. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2769D
"
xml:space
="
preserve
">illis em̄ īpugnatis ſolus hic relin-
<
lb
/>
quitur poſſibilis. </
s
>
<
s
xml:id
="
N276A2
"
xml:space
="
preserve
">Et ꝑ hoc patet ad dubium.</
s
>
</
p
>
<
note
position
="
right
"
xml:id
="
N276A5
"
xml:space
="
preserve
">Soluit̄̄
<
lb
/>
3. dubiū.</
note
>
<
p
xml:id
="
N276AB
">
<
s
xml:id
="
N276AC
"
xml:space
="
preserve
">Ad tertium dubium. </
s
>
<
s
xml:id
="
N276AF
"
xml:space
="
preserve
">Reſpondetur ꝑ
<
lb
/>
talem concluſionem </
s
>
<
s
xml:id
="
N276B4
"
xml:space
="
preserve
">Agens naturale poteſt equeu
<
lb
/>
lociter agere in remotum et ꝓpinquum. </
s
>
<
s
xml:id
="
N276B9
"
xml:space
="
preserve
">hec conclu
<
lb
/>
ſio patet ex deductione tertii argumenti principa-
<
lb
/>
lis ante oppoſitum.
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0235-11a
"
xlink:label
="
note-0235-11
"
xml:id
="
N2774D
"
xml:space
="
preserve
">Cõtra pe
<
lb
/>
trū ḋ mã
<
lb
/>
tua: et Iõ
<
lb
/>
hannē de
<
lb
/>
caſali.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N276C5
"
xml:space
="
preserve
">Et hec cõcluſio eſt cõtra petruꝫ
<
lb
/>
mantuanū: et iohãnem de caſali. </
s
>
<
s
xml:id
="
N276CA
"
xml:space
="
preserve
">Sed contra / eã ſic
<
lb
/>
arguitur ioannes de caſali. </
s
>
<
s
xml:id
="
N276CF
"
xml:space
="
preserve
">Sit paſſum ita diſpoſi
<
lb
/>
tum vt per te agens d. equeuelociter agat in pun-
<
lb
/>
ctum eius a. propinquiorem et b. remotiorem. </
s
>
<
s
xml:id
="
N276D6
"
xml:space
="
preserve
">Et ſit
<
lb
/>
c. agens minus cuius actio in idem paſſū ṫminetur
<
lb
/>
ad a. punctū ita ꝓpinquiū ipſi c. ſicut d. </
s
>
<
s
xml:id
="
N276DD
"
xml:space
="
preserve
">Et augeat̄̄
<
lb
/>
ↄ̨tinuo c. quouſ ſit equale ipſi d. ita tñ ſemꝑ eiꝰ
<
lb
/>
actio terminet̄̄ ad nõ gradū quouſ deueniat eiꝰ
<
lb
/>
actio ad b. punctū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N276E6
"
xml:space
="
preserve
">quo poſito argr̄ ſic / c. ↄ̨tinuo a-
<
lb
/>
get velociꝰ in ꝓpinquū ꝙ̄ in remotū quouſ actio
<
lb
/>
eiꝰ deueniat ad b. </
s
>
<
s
xml:id
="
N276ED
"
xml:space
="
preserve
">Et deinde ↄ̨tinuo aget in a. ꝓpī-
<
lb
/>
quū velociꝰ ꝙ̄ in b. remotū, et erit equale aliquãdo
<
lb
/>
ipſi d. agens ↄ̨tinuo in equalē reſiſtētiã oīno cete-
<
lb
/>
ris paribꝰ: igr̄ d. ↄ̨tinuo agit velociꝰ in a. ꝙ̄ in b. / qḋ
<
lb
/>
eſt oppoſitū dati: ↄ̨ña ptꝫ cū maiore ex hypotheſi.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N276F9
"
xml:space
="
preserve
">Et minor ꝓbat̄̄ / q2 ↄ̨tinuo erit c. ꝓpinquiꝰ a. quã b.
<
lb
/>
et ↄ̨tinuo habebit maiꝰ iuuamē ex ꝑte effectꝰ ꝓducti
<
lb
/>
ad a. ꝙ̄ ad b. / igr̄ ↄ̨tinuo velociꝰ agit c. ad a. ꝙ̄ ad b. /
<
lb
/>
qḋ fuit ꝓbandū: hec eſt ferme vtriꝰ rationis ioãnis
<
lb
/>
de caſali. </
s
>
<
s
xml:id
="
N27704
"
xml:space
="
preserve
">Ad hanc rationē rñdeo admiſſo caſu cõ-
<
lb
/>
cedēdo maiorem: et negando c. ↄ̨tinuo agat in eq̈
<
lb
/>
lem reſiſtentiam reſiſtentie in quã agit d. q2 cū c. in
<
lb
/>
cipit agere in tale paſſum: cū incipiat fortius age-
<
lb
/>
re in ꝓpinquū ꝙ̄ ī remotū ex hypotheſi: iã illud pa
<
lb
/>
ſum in quod agit c. incipit eſſe diſſimile illi in quod
<
lb
/>
d. natū eſt eque velociter agere reſpectu propinqui
<
lb
/>
et remoti. </
s
>
<
s
xml:id
="
N27715
"
xml:space
="
preserve
">Et ſi dicas volo / iuuamime extrinſeco fi
<
lb
/>
at continuo tm̄ reſiſtat adequate paſſum ī quod
<
lb
/>
agit c. ſicut paſſum in qod agit d. admitto illud: et
<
lb
/>
tunc dico ad argumentū negando minorē vcꝫ cū
<
lb
/>
actio c. deuenerit ad b. continuo aget c. velociꝰ in a.
<
lb
/>
̄ in b. ymo cuꝫ c. fuerit equale ipſi d. incipiet agere
<
lb
/>
q̈liter ad a. et b. eſto aliqñ tardiꝰ cõtinuo egerit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N27725
"
xml:space
="
preserve
">Nã cū primo eſt eq̈le ipſi d. incipit habere equalem
<
lb
/>
proportionē ad quolꝫ punctū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2772A
"
xml:space
="
preserve
">Stat eī platonē cõ-
<
lb
/>
tinuo per horã velociꝰ ſorte moueri: et tñ in fine eq̈li
<
lb
/>
ter moueri et ad ꝓbationeꝫ nego iſtã ↄ̨ñam cõtinuo
<
lb
/>
erit c. ꝓpinquiꝰ a. ꝙ̄ b. et ↄ̨tinuo habebit maius iu-
<
lb
/>
uamen ex parte effectus ꝓducti ad a. ꝙ̄ ad b. / igit̄̄ cõ
<
lb
/>
tinuo velocius agit c. ad a ꝙ̄ ad b. q2 ſicut iuuameu
<
lb
/>
tum eſt maius ad a. ꝙ̄ ad b. ita reſiſtentia eſt minor
<
lb
/>
ad b. ꝙ̄ ad a. / nec obſtat / cõtinuo equaliter corrum
<
lb
/>
pitur de reſiſtētia in ꝓpinquū et remotū: reſiſtentia
<
lb
/>
eſt minoris in remotū ꝙ̄ in ꝓpinquū: et qñ idem exceſ-
<
lb
/>
ſus demptꝰ ē a maiori et minori etc. q2 totalis reſi-
<
lb
/>
ſtentia intrinſeca videlicet et extrinſeca ad quodli-
<
lb
/>
bet pūctū eſt equalis: eſto intrīſeca ſit inequalis
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N27746
"
xml:space
="
preserve
">Et ꝑ hoc pꝫ rñſio ad tertium dubium.</
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>