Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

List of thumbnails

< >
231
231 (179)
232
232 (180)
233
233 (181)
234
234 (182)
235
235 (183)
236
236 (184)
237
237 (185)
238
238 (186)
239
239 (187)
240
240 (188)
< >
page |< < (183) of 389 > >|
235183PARS TERTIA. non poſſe per ullius fluidi preſſionem; nam ut alia prætermit-
tam ſane multa, id fluidum, quod ſola ſua preſſione tantum
poſſit in ejuſmodi globos, multo plus utique poſſet occurſu ſuo
contra illorum tangentialem velocitatem, quæ omnino deberet
imminui per ejuſmodi reſiſtentiam, cum ingenti perturbatione
arearum, &
totius Aſtronomiæ Mechanicæ perverſione; adeo-
que id fluidum vel reſiſtentiam ingentem deberet parere pla-
netæ, aut cometæ progredienti, vel ne preſſione quidem ullum
ipſi ſenſibilem imprimit motum.
401. Ejus autem præcipuæ leges ſunt, ut directe reſpondeat
11Eam ex ipſa
Theoria reſpon
dere maſſæ di-
recte, & qua-
drato diſtantiæ
reciproce.
maſſæ, &
reciproce quadratis diſtantiarum a ſingulis punctis
maſſæ ipſius, quod in mea Theoria eſt admodum maniſeſtum
ita eſſe debere;
nam ubi ventum eſt ad arcum illum meæ cur-
væ, qui gravitatem refert, vires omnes jam ſunt attractivæ,
&
eandem illam ad ſenſum ſequuntur legem, adeoque aliæ alias
non elidunt contrariis directionibus, ſed ſumma earum reſpon-
det ad ſenſum ſummæ punctorum;
niſi quatenus ob inæqua-
lem punctorum diſtantiam, &
poſitionem, ad habendam accu-
rate ipſam ſummam, ubi moles ſunt aliquanto majores, opus
erit illa reductione, qua Mechanici utuntur paſſim, &
cujus ope
inveniuntur leges, ſecundum quas punctum in data diſtantia, &

poſitione ſitum reſpectu maſſæ habentis datam figuram, ab i-
pſa attrahitur;
ubi, quemadmodum indicavimus num. 347,
globus in globum ita gravitat, ut gravitaret;
ſi totæ eorum
maſſæ eſſent compenetratæ in eorum centris:
at in aliis figu-
ris longe aliæ leges obveniunt.
402. Verum hic illud maxime Theoriam commendat meam,
22Commendatio
Theoriæ ex
conformitate o-
mnium corpo-
rum in ea. &
diſcrimine in
tot aliis.
quod num.
212 notandum dixi, quod videamus tantam hanc
conformitatem in vi gravitatis in omnibus maſſis;
licet eæ-
dem in ordine ad alia phænomena, quæ a minoribus diſtan-
tiis pendent, tantum diſcrimen habeant, quantum habent di-
verſa corpora in duritie, colore, ſapore, odore, ſono.
Nam
diverſa combinatio punctorum materiæ inducit ſummas virium
admodum diverſas pro iis diſtantiis, in quibus adhuc curva
virium contorquetur circa axem;
& proinde exigua mutatio
di
ſtantiæ vires attractivas mutat in repulſivas, ac vice verſa
ſummis differentias ſubſtituit;
dum in diſtantiis illis, in qui-
bus gravitas ſervat quamproxime leges, quas diximus, curva
ordinatas omnes ejuſdem directionis habet, &
vero etiam di-
ſtantia parum mutata, fere eaſdem;
quod neceſſario inducit tan-
ta priorum caſuum diſcrimina, &
tantam in hoc poſtremo
conformitatem.
403. Diſtinctio gravitatis (quæ eſt ut maſſa, in quam ten-
33Omnia fere a
gravitate pen-
dentia ſint com-
munia huic
Theoriæ cum
communi: non-
nullorum in ea
ſacilior dedu-
ctio.
ditur, directe, &
quadratum diſtantiæ reciproce) a pondere
(quod eſt præterea ut maſſa, quæ gravitat) eſt mihi eadem,
ac Newtonianis, &
omnibus Mechanicis; & illa vim acce-
leratricem exhibet, hoc vim motricem, cum illa determinet
vim puncti gravitantis cujuſvis, a qua pendet celeritas maſſæ;

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index