236212M. VITRUVII P. DE ARCHITECTURA
rotae peraget, etiamſi aeque celeriter ambulet, propter magnitudinem
circinationis, multo tardius perſicere curſum. Similiter aſtra nitentia
contra mundi curſum ſuis itineribus perſiciunt circuitum; ſed coeli ver-
ſatione redundationibus referuntur quotidiana temporis circulatione. Eſſe
autem alias ſtellas temperatas, alias ferventes, etiamque frigidas, haec eſſe
cauſa videtur: quod omnis ignis in ſuperiora loca habet ſcandentem ſlam-
mam. Ergo Sol aethera, qui eſt ſupra ſe, radiis exurens eſſicit canden-
tem, in quibus locis habet curſum Martis ſtella, itaque fervens ab ardore
ſolis eſſicitur. Saturni autem, quod eſt proxima extremo mundo tangit-
que congelatas coeli regiones, vehementer eſt frigida. Ex eo Jovis, cum
inter utriusque circuitiones habeat curſum, a reſrigeratione caloreque eo-
rum medio, convenientes temperatiſſimosque habere videtur eſſectus. De
zona XII ſignorum et ſeptem aſtrorum, contrarioque eorum opere ac
curſu, quibus rationibus et numeris tranſeant ex ſignis in ſigna et circui-
tum ſuum perſiciant, uti a praeceptoribus accepi, expoſui: nunc de creſ-
centi lumine Lunae diminutioneque, uti traditum eſt nobis a majoribus,
dicam. Beroſus, qui a Chaldaeorum civitate ſive natione progreſſus in
Aſiam, et diſciplinam patecfecit, ita eſt profeſſus: pilam eſſe ex dimidia
parte candentem, reliqua habere caeruleo colore. Cum autem curſum
itineris ſui peragens ſubiret orbem Solis, tunc eam radiis et impetu ca-
loris corripi convertique candentem, propter ejus proprietatem luminis
ad lumen. Cum autem ea evocata ad ſolis orbes ſuperiora ſpectet, tunc
inſeriorem partem ejus, quod candens non ſit, propter aeris ſimilitudinem
obſcuram videri; cum ad perpendiculum extet ad ejus radios, totum lu-
men ad ſuperiorem ſpeciem retineri, et tunc eam vocari primam. Cum
praeteriens vadit ad orientis coeli partes, relaxari ab impetu ſolis, extre-
mamque ejus partem candentiae oppido quam tenui linea ad terram mit-
tere ſplendorem; et ita ex eo eam ſecundam vocari. Quotidiana autem
verſationis remiſſone, tertiam, quartam, in dies numerari: ſeptimo
circinationis, multo tardius perſicere curſum. Similiter aſtra nitentia
contra mundi curſum ſuis itineribus perſiciunt circuitum; ſed coeli ver-
ſatione redundationibus referuntur quotidiana temporis circulatione. Eſſe
autem alias ſtellas temperatas, alias ferventes, etiamque frigidas, haec eſſe
cauſa videtur: quod omnis ignis in ſuperiora loca habet ſcandentem ſlam-
mam. Ergo Sol aethera, qui eſt ſupra ſe, radiis exurens eſſicit canden-
tem, in quibus locis habet curſum Martis ſtella, itaque fervens ab ardore
ſolis eſſicitur. Saturni autem, quod eſt proxima extremo mundo tangit-
que congelatas coeli regiones, vehementer eſt frigida. Ex eo Jovis, cum
inter utriusque circuitiones habeat curſum, a reſrigeratione caloreque eo-
rum medio, convenientes temperatiſſimosque habere videtur eſſectus. De
zona XII ſignorum et ſeptem aſtrorum, contrarioque eorum opere ac
curſu, quibus rationibus et numeris tranſeant ex ſignis in ſigna et circui-
tum ſuum perſiciant, uti a praeceptoribus accepi, expoſui: nunc de creſ-
centi lumine Lunae diminutioneque, uti traditum eſt nobis a majoribus,
dicam. Beroſus, qui a Chaldaeorum civitate ſive natione progreſſus in
Aſiam, et diſciplinam patecfecit, ita eſt profeſſus: pilam eſſe ex dimidia
parte candentem, reliqua habere caeruleo colore. Cum autem curſum
itineris ſui peragens ſubiret orbem Solis, tunc eam radiis et impetu ca-
loris corripi convertique candentem, propter ejus proprietatem luminis
ad lumen. Cum autem ea evocata ad ſolis orbes ſuperiora ſpectet, tunc
inſeriorem partem ejus, quod candens non ſit, propter aeris ſimilitudinem
obſcuram videri; cum ad perpendiculum extet ad ejus radios, totum lu-
men ad ſuperiorem ſpeciem retineri, et tunc eam vocari primam. Cum
praeteriens vadit ad orientis coeli partes, relaxari ab impetu ſolis, extre-
mamque ejus partem candentiae oppido quam tenui linea ad terram mit-
tere ſplendorem; et ita ex eo eam ſecundam vocari. Quotidiana autem
verſationis remiſſone, tertiam, quartam, in dies numerari: ſeptimo
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib