Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
217
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1507
"/>
<
lb
/>
eſt tendere ad centrum; ſubintelligere quoque oportet, à quo, eſt verò locus ſuperior & circun
<
lb
/>
ferentia. </
s
>
<
s
>Ac ſi aſcenſum & deſcenſum ad ſuum locum in aëre ſignificare voluëro; liquidò con
<
lb
/>
ſtat deſcenſum illò eſſe loco ſuperiore, ab inferiore verò eſſe aſcenſum. </
s
>
<
s
>alia prætereo, de quibus
<
lb
/>
olim, dum terminum à quo etiam motus eſſentiam complere docui. </
s
>
<
s
>Si ergo terminus à quo
<
lb
/>
neceſſariò requiritur, quo determinantur aſcenſus, atque deſcenſus, & per ipſum vnum motum
<
lb
/>
eſſe oportebit, & à cęteris ſpecie diſtingui. </
s
>
<
s
>Poſtremò qui ſeparat à mobili conſequentia motum,
<
lb
/>
is profectò periclitatur, ne phyſicas rationeis abſtrahat à ſubiecto; deinde ne poſsit ex differentii:
<
lb
/>
motuum ſimplicium, corporum ſimplicium numerum inuenire, ſi vnus ad ſpeciem motus non
<
lb
/>
flagitaret vnam ſpeciem ſubiecti. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Multoq́
">Multoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>magis id nobis concedent, opinor, qui certorum acci
<
lb
/>
dentium non per accidens certum quoque ſubiectum ponunt. </
s
>
<
s
>Nam cùm motus ſit forma, ſed
<
lb
/>
illa quidem imperfecta; ſicut forma perfecta certum ſubiectum poſtulat, & certam habilitatem
<
lb
/>
requirit; ſic & motus qui eſt actus eius habilitatis, deſiderabit certum ſubiectum. </
s
>
<
s
>Dices fortè
<
lb
/>
pro ipſis de eſſentia quidem motus eſſe, quòd certum habeat ſubiectum, ſed de eo quòd ad
<
expan
abbr
="
ſpe-ciẽ
">ſpe
<
lb
/>
ciem</
expan
>
ſit vnus, haud quaquam. </
s
>
<
s
>quaſi verò non fit eadem origo eſſentię & attributorum. </
s
>
<
s
>Sed miſſa
<
lb
/>
hęc faciamus. </
s
>
<
s
>quid de graui & leui ſimpliciter, vbi vna
<
expan
abbr
="
terminorũ
">terminorum</
expan
>
ratio, & de graui & leui
<
expan
abbr
="
quo-dãmodo
">quo
<
lb
/>
dammodo</
expan
>
, vbi duę rationes? </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
qũo
">quomodo</
expan
>
vnus motus in illis, in his verò duplex, niſi
<
expan
abbr
="
rõ
">ratio</
expan
>
mobilis habeatur?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg1508
"/>
<
lb
/>
Idcirco ſi motus ſpecie diuerſos aſſequi velimus, altius aliquantò ſpeciei conſtituendæ ratio repe
<
lb
/>
tenda eſt. </
s
>
<
s
>Etenim ſpecies nonnunquam ab aliquo principio ducitur quod ſimpliciter in natura
<
lb
/>
non eſt neceſſarium, ſed tamen ineſt perpetuò in illo quod ſpeciei ſubiicitur, vt .ſ. </
s
>
<
s
>ex eo mens no
<
lb
/>
ſtra ſeſe applicet ad eam rem concipiendam, vt ſublimium ſpecies, quæ nihil ordinatum habent
<
lb
/>
in natura, cometes, inquam, & ignes in ſublimi, quorum ſpecies à figuris petuntur, vt criniti, bar
<
lb
/>
bati, caudari vocentur, & illi capræ, ſtellæ diſcurrentes, vrcei, trabes, & denique illæ ſpecies ha
<
lb
/>
beantur ad quæ ſignificanda nomen proprium excogitatum eſt. </
s
>
<
s
>Secundò ſpecies etiam ab ad
<
lb
/>
uentitio quodam & extrinſecus adiuncto ſumitur, ſine quo ſanè materia conſeruaretur, ſed ta
<
lb
/>
men ſine illo non faceret officium, quod facit cum adiuncto, vbi .ſ. </
s
>
<
s
>ſubſtantia maneant, ſed offi
<
lb
/>
cium ſine adiuncto non faciat. </
s
>
<
s
>talis ordinis ſunt ſanguis & ſpiritus, quibus ſi calorem adimas,
<
lb
/>
ſubſtantia, quæ eſt materia, & mixtum conſeruatur, ſed munus eorum nullum exiſtit ſine calore;
<
lb
/>
calor ille aliunde influit; nihilominus, quia vim fungendi officio materiæ præbet, ex eo ratio ſpe
<
lb
/>
ciei ſumitur. </
s
>
<
s
>Tertiò ſpecies verè ex internis principiis ducitur quibus nihil extrinſecus accedat,
<
lb
/>
ſed ipſa per ſeſe ſufficiant ad omne munus naturale præſtandum, & in ſeipſis habeant omne ſui
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1509
"/>
<
lb
/>
præſidium. </
s
>
<
s
>tales ſunt ſpecies perfectæ quæ ordinem neceſſarium in natura conſecutæ ſunt; ſine
<
lb
/>
quibus vniuerſum mancum & imperfectum foret. </
s
>
<
s
>Et ſpecies motus etiam non vniuſmodi ſunt,
<
lb
/>
quandò aliquæ, neque ſunt omninò neceſſariæ, & id habent ſolùm, quòd ex quodam acceſſorio
<
lb
/>
nunc noſtra certum quid concipiat. </
s
>
<
s
>Inde ſaltatio & ambulatio diſtinguuntur: etiam ſi ſuper
<
lb
/>
eodem ſpatio fiant: neque enim ſaltatio, aut rotatio neceſſaria: ſed certa conditione actio illa
<
lb
/>
terminatur, cui proprium nomen impoſitum eſt, & ita ſpecies effecta. </
s
>
<
s
>Sic ſi ab eodem ad idem
<
lb
/>
punctum rectà aut circulo mobile reuertatur, diuerſa ſpecies & motus, & ille progreſſus eſt, alter
<
lb
/>
verò conuerſio. </
s
>
<
s
>Sed vt vides, externum hoc eſt, neque certum ordinem habet, neceſsitatemúe
<
lb
/>
in natura. </
s
>
<
s
>Ex hoc ſi ſpecies motus diſtinguantur, nihil eſt incommodi: verum, non hoc ſolum
<
lb
/>
ſpeciem motus hoc modo variabit, ſed quodcunque aliud præſentia cuius ipſa res immutabitur,
<
lb
/>
vt ſiquis celeri ſaltationi pyrrhichij, tardę verò ſpondęi nomen aſsignauerit, variam ſpeciem ſal
<
lb
/>
tationis effecerit; & tamen velox & tardum in motu ſunt accidentia, non ob aliud niſi quam mo
<
lb
/>
tum certa illa conditione reſtrinxit, & illi nomen dedit. </
s
>
<
s
>Hoc igitur modo multiplicantur ſpe
<
lb
/>
cies motus; neque illę ſolum cauſſæ quas interpretes credunt ſpeciem immutabunt; ſed ſi po
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1510
"/>
<
lb
/>
pulo placebit, innumeræ fingi poterunt, vt etiam certa fortio fuſi à quaque muliercula facta ſpe
<
lb
/>
ciem innouatura ſit, veluti, ſi digitis contractis fiat. </
s
>
<
s
>Cęterùm hæc ſpeciei ratio mittatur: eam
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
attẽdamus
">attendamus</
expan
>
quæ à natura inſtituta eſt, & ſine qua labefactari poſsit ordo vniuerſi, quæ item ab in
<
lb
/>
ternis principiis ſolummodò pendet, & in ſe ipſa, vt ſic dicam, omnem ſpem reponit ſui. </
s
>
<
s
>Quæ
<
lb
/>
igitur ad vnum ad ſpeciem motum conſtituendum afferri ſolent, ex duobus ordinibus accipiun
<
lb
/>
tur; aut enim complent eſſentiam motus, aut ea conſequuntur. </
s
>
<
s
>Nos de vtroque ordine diſſere
<
lb
/>
mus; primùm verò de iis, vnde motus eſſentia deriuatur. </
s
>
<
s
>Igitur ea quę motum conſtituunt; tria
<
lb
/>
ſunt (vt optimè noſti) vterque terminus & ſubiectum. </
s
>
<
s
>Verùm, ſicut ex iis exiſtit motus, ita quo
<
lb
/>
que aſſecutus eſt quòd ſit vnus. </
s
>
<
s
>Eadem enim principia ſunt ex quibus & res exiſtit, atque item
<
lb
/>
eſt vna. </
s
>
<
s
>Horum verò primæ ſunt partes termini ad quem, vltimi & perfecti; cùm hic præcipuè
<
lb
/>
ſit vnus, & forma, & finis quibus omnia præfiniuntur. </
s
>
<
s
>Secundæ dantur termino à quo; cùm
<
lb
/>
vtrique termini inter ſe reſpiciant; vt, neque etiam cogitatione alter ab altero diuelli poſsit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Atque hic vnus eſt primus & adæquatus; nempe contrarius. </
s
>
<
s
>Nam quanuis ſit contrarius termi
<
lb
/>
no ad quem, nec è duobus contrariis vna ſpecies exiſtere poſſe videatur. </
s
>
<
s
>At eſt contrarius, vt
<
lb
/>
album nigro: vt terminus à quo præſefert habitudinem ad terminum ad quem. </
s
>
<
s
>Neque enim </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>