1b a igitur quod fit ex d h in d g eſt ęquale quadratis d b, b a quę ſunt
ęqualia quadrato a d, igitur quadratum a d eſt ęquale ei quod fit ex
h d in d g, quare proportio h d ad d a ut d a ad a g. Quia ergo pro
portio d e ad d a ut d a ad d f, & d h ad d a ut d a ad d g, erit d e ad d h
ut d g ad d f.
ęqualia quadrato a d, igitur quadratum a d eſt ęquale ei quod fit ex
h d in d g, quare proportio h d ad d a ut d a ad a g. Quia ergo pro
portio d e ad d a ut d a ad d f, & d h ad d a ut d a ad d g, erit d e ad d h
ut d g ad d f.
Co^{m}.
Per 36. ter
tij Elem.
tij Elem.
Per 6. ſecun
di Elem.
di Elem.
Per 47. pri
mi Elem.
mi Elem.
Per tandem.
Per 2. ſecun
di Elem.
di Elem.
Per 17. ſex
ti Elem.
ti Elem.
Per 2. ſecun
di Elem.
di Elem.
Per 35. ter
tij Elem.
tij Elem.
Per 47. pri
mi Elem.
mi Elem.
Per 5. ſecun
di Elem.
di Elem.
Per 17. ſex
ti Elem.
ti Elem.
Per 16. &
17. ſexti
Element.
17. ſexti
Element.
Vnde manifeſtum eſt omnes has lineas in ſuam interiorem par
tem ductas rectangulum conſtituere ęquale quadrato quod circu
lo eidem inſcribitur.
tem ductas rectangulum conſtituere ęquale quadrato quod circu
lo eidem inſcribitur.
Cor^{m}.
Propoſitio centeſima nonageſima tertia.
Rationem ponderis triplicem explicare.
Co^{m}.
Superius declaratum eſt quòd id quod quieſcit, habet motum
occultum. Quærit autem Ariſtoteles cur ſecuris pondere preſſa non
diuidit lignum, minore uerò ſed moto ſed modo diuidit? Diximus
motum ineſſe qui perpetuo augetur, indicium eſt, quod ſi ex a de
ſcendat, maiorem facit ictum, quoniam plurimus aër coadiuuat, ex d
autem occultum ſolum, et eum qui fit ratione grauitatis, me
230[Figure 230]
dium ex medijs locis. Omitto modo de motu aucto per
uim humanam, de quo uidetur quærere Ariſtoteles, quili
bet enim aër addit ſuper motum iam acquiſitum & fit hoc
argumentum centies ac millies maius, quoniam m eſt qui
diuidit, pondus autem non ponetrat. Sicut ergo cuneus
magis diuidit lignum quam claua, ita quod mouetur ſine
proportione (ut ita dicam) non ſolum ob impetum neceſſe
eſt ut uehementer diuidat lignum aut lapidem ſubiectum,
& non in proportione diſtantię. Sicut ſi pondus in forma
ſecuris, & ipſa ſecuris diuidit longe magis ligna quam cla
uis maioris ponderis & maiore ui deſcendens: ita pondus motum
quam immotum. Hoc adeò perſpicuam habet cauſſam, ut quanto
plura uerba adderentur, eo redderetur res difficilior. Habet ergo
propriam ſolum grauitatem & motum occultum. Cęterum eſt ter
tium, genus medium, cum idem pondus appenſum eſt, ue
231[Figure 231]
lut f quod dico eſſe maius & minus occultum quam ſi ia
ceret in plano, quoniam ſicut tuber & cauitas in qua iacet
ſimul tempore ſunt, natura tamen tuber eſt prius cauitate,
ita pondus appenſum prius eſt, contrà nixum uinculi na
tura & quodammodo tempore, ſemper enim grauat, & illud ſem
per reſiſtit ſupra illius grauitatem: Sed pondus quod eſt in plano
occultam omnino habet actionem bifariamque diſtinguitur a pon
dere ſuſpenſo: Primum quòd pondus quod quieſcit & contra in
tendi principium ſimul non ſolum ſunt tempore ſed etiam natu
ra. Sed in appenſo, ut dixi, pondus prius grauat quam