Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N1C940">
            <p id="N1D1BD" type="main">
              <s id="N1D1BF">
                <pb pagenum="205" xlink:href="026/01/237.jpg"/>
              tria nihil deſiderare poteſt; </s>
              <s id="N1D1CA">licèt phyſica fortè aliquid deſiderare poſſit;
                <lb/>
              adde quod implicatior illa figura infinitis ferè contexta lineis, quam ha­
                <lb/>
              bet, equidem erudito Geometræ faciet ſatis, non tamen rudiori Tyroni,
                <lb/>
              qui vix in hoc labyrintho tutum ſe eſſe putabit. </s>
            </p>
            <p id="N1D1D4" type="main">
              <s id="N1D1D6">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              17.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N1D1E2" type="main">
              <s id="N1D1E4">
                <emph type="italics"/>
              Si globus incumbat
                <emph.end type="italics"/>
                <emph type="italics"/>
              plano inclinato rotatur neceſſariò deorſum
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N1D1F3">ſit enim
                <lb/>
              globus F in plano ED; </s>
              <s id="N1D1F9">ducatur FH perpendicularis deorſum; </s>
              <s id="N1D1FD">hæc eſt
                <lb/>
              linea directionis centri grauitatis, vt conſtat; </s>
              <s id="N1D203">igitur cùm non ſuſtinea­
                <lb/>
              tur in prædicta linea, nec enim terminatur ad punctum contactus G, cer­
                <lb/>
              tè debet rotari; </s>
              <s id="N1D20B">adde quod non eſt in æquilibrio, vt patet, ratio autem
                <lb/>
              inæqualitatis eſt vt GF ad FN, nec vlla eſt difficultas; igitur duplici
                <lb/>
              quaſi motu deſcendet in prædicto plano ille globus, ſcilicet motu centri
                <lb/>
              propter inclinationem plani, & motu orbis, tùm quia non eſt in æqui­
                <lb/>
              librio, tùm quia in linea directionis FH non ſuſtinetur à plano. </s>
            </p>
            <p id="N1D217" type="main">
              <s id="N1D219">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              18.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N1D225" type="main">
              <s id="N1D227">
                <emph type="italics"/>
              Si corpus aliquod incumbat
                <emph.end type="italics"/>
                <emph type="italics"/>
              plano inclinato, ſique linea directionis
                <lb/>
              centri grauitatis ſecet ipſum planum intra baſim corpus repit quidem in
                <lb/>
              prædicto plano ſed non rotatur, ſi verò cadat extra baſim rotatur, non repit
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N1D23A">
                <lb/>
              ſit enim planum inclinatum BC, cui incubet cubus DL, cuius cen­
                <lb/>
              trum grauitatis ſit I; </s>
              <s id="N1D241">ducatur RG perpendicularis deorſum per cen­
                <lb/>
              trum grauitatis I cadit in punctum G intra baſim BG; </s>
              <s id="N1D247">igitur non ro­
                <lb/>
              tabitur, ſed repet; </s>
              <s id="N1D24D">quia ſi ſuſtinetur in G remoto ſenſim plano BC;
                <lb/>
              haud dubiè portio GD non præponderat portioni GL, vt patet ex
                <lb/>
              libra. </s>
            </p>
            <p id="N1D255" type="main">
              <s id="N1D257">Sit quoque parallelipedum EK, centrum grauitatis N, perpendicu­
                <lb/>
              laris ducta per centrum HNM cadit intra baſim; </s>
              <s id="N1D25D">igitur non rotabi­
                <lb/>
              tur, quia ſubmoto plano BC non ſuſtinetur quidem in M, ſed minimè
                <lb/>
              inclinabitur dextrorſum; igitur non rotabitur. </s>
              <s id="N1D265">Si verò cadat extra ba­
                <lb/>
              ſim haud dubiè rotabitur, ſit enim planum inclinatum AC, cui in­
                <lb/>
              cumbat parallelipedum FN, cuius centrum grauitatis ſit L; </s>
              <s id="N1D26D">ducatur L
                <lb/>
              perpendicularis, cadit in E extra baſim FD; </s>
              <s id="N1D273">certè latus DN inclinabi­
                <lb/>
              tur deorſum; igitur rotabitur, quia eodem modo ſe habet, quo ſe ha­
                <lb/>
              beret, ſi ſubmoto plano ſuſtineretur in linea DX, ſed trapezus DX
                <lb/>
              PN triangulo FXD præponderat per regulas libræ, de quibus ſuo
                <lb/>
              loco. </s>
            </p>
            <p id="N1D27F" type="main">
              <s id="N1D281">Obſeruabis autem primò ſciri poſſe data plani inclinatione & baſi
                <lb/>
              parallelipedi maximam illius altitudinem, qua poſita non rotetur; </s>
              <s id="N1D287">
                <lb/>
              ſecus verò poſita quacunque alia maiore; </s>
              <s id="N1D28C">ſit enim planum AC, ba­
                <lb/>
              ſis parallelipedi FD; </s>
              <s id="N1D292">erigantur FO, DN perpendiculares in </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>