Agricola, Georg
,
De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ...
,
1556
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 599
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
id
="
N10018
">
<
pb
pagenum
="
219
"
xlink:href
="
001/01/229.jpg
"/>
<
p
id
="
N1698A
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1698C
">At uenæ pilis præferratis iccirco tunduntur, ut metallum à lapidibus &
<
lb
/>
tecti ſaxis diſcerni poſſit. </
s
>
<
s
id
="
N16991
">Machinæ, qua id ipſum perficitur, ſpecies, quarto
<
lb
/>
machinarum, quibus metallici utuntur, generi ſubiecta, hoc modo fabrica
<
lb
/>
tur: truncus quernus longus pedes ſex, latus & altus duos & palmum humi
<
lb
/>
locatur: in cuius medio capſa eſt longa pedes duos & digitos ſex, alta
<
expan
abbr
="
pedẽ
">pedem</
expan
>
<
lb
/>
& ſex digitos: eius frons patet, quæ oſtium appellari poteſt: eiuſdem
<
expan
abbr
="
fundũ
">fundum</
expan
>
<
lb
/>
tegitur ſolea ferrea, craſſa palmum, lata palmos duos & totidem digitos: cu
<
lb
/>
ius utrunque latus cuneatum in truncum adigitur. </
s
>
<
s
id
="
N169A8
">Prior uerò & poſterior ei
<
lb
/>
us pars eidem trunco affiguntur clauis ferreis: ad latera capſæ ſuper
<
expan
abbr
="
truncũ
">truncum</
expan
>
<
lb
/>
ſtatuuntur duo tigna, quorum ſuperiora capita aliquantum reciſa in formis
<
lb
/>
trabium domicilij includuntur: à capſa pedibus duobus & dimidio duo ti
<
lb
/>
gna tranſuerſa continenter coniunguntur: quorum capita intrinſecus
<
expan
abbr
="
parũ
">parum</
expan
>
<
lb
/>
reciſa iacent in formis exterioribus iſtorum tignorum ſtatutorum: atque ibi
<
lb
/>
cum ipſis terebrantur, perque foramen hoc
<
expan
abbr
="
rotundũ
">rotundum</
expan
>
penetrat clauus ferreus:
<
lb
/>
cuius alterum caput duo habet cornua: alterum
<
expan
abbr
="
perforatũ
">perforatum</
expan
>
eſt, quod cuneo
<
lb
/>
traiecto ſic coercetur, ut tigna arctius conſtringat: quinetiam ex cornibus al
<
lb
/>
terum uerſus uergit, alterum deorſum: at ſuper ea tigna tranſuerſa ad
<
expan
abbr
="
ſpaciũ
">ſpacium</
expan
>
<
lb
/>
pedum trium & dimidij iterum duo eiuſmodi tigna tranſuerſa ſimili modo
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
coniungũtur
">coniunguntur</
expan
>
. </
s
>
<
s
id
="
N169D8
">Tignis autem tranſuerſis ſunt foramina quadrangula, in quæ
<
lb
/>
pila præferrata immittuntur: ea longe inter ſe non diſtant, & arctius in illis
<
lb
/>
continentur. </
s
>
<
s
id
="
N169DF
">Habet uerò quodque pilum retro dentem, quem inferius ſeuo li
<
lb
/>
nire oportet, ut eò facilius attolli poſſit: eum autem axis angulati bini den
<
lb
/>
tes longi & ſuperiore parte in rotundo lati uiciſſim attollunt, ut pilum deci
<
lb
/>
dens in capſam capite ferreo ſaxa in eam coniecta contundat & comminu
<
lb
/>
at. </
s
>
<
s
id
="
N169EA
">Sed axis rotam habet pinnatam, quam aquæ impetus impellit: uerùm ca
<
lb
/>
pſæ oſtio pro foribus aſſer eſt: qui in antis trunci excauatis & leuari poteſt,
<
lb
/>
ut oſtio reſerato operarius arenam, in quam ſaxa contrita ſunt, itemque ſabu
<
lb
/>
lum & glareas batillo eximat: & demitti, ut oſtio clauſo alia ſaxa iniecta rur
<
lb
/>
ſus pilis præferratis tundantur: ſed, ſi truncus quernus in promptu non fue
<
lb
/>
rit, duo tigna humi locantur, & inter ſe fibulis ferreis coniungantur:
<
expan
abbr
="
quorũ
">quorum</
expan
>
<
lb
/>
utrunque longum ſit pedes ſex, latum pedem, altum ſeſquipedem: quæ altitu
<
lb
/>
do capſæ eſſe debet: ea fit priore tigno latitudine dodrantis, & longitudine
<
lb
/>
duorum pedum & trientis ac ſemunciæ prorſus exciſo: in cuius ſolo effoſſo
<
lb
/>
locetur ſaxum duriſſimum, craſſum pedem, latum
<
expan
abbr
="
dodrãtem
">dodrantem</
expan
>
: ad id, ſi quod
<
lb
/>
cauum remanet, ipſum terra uel arenula
<
expan
abbr
="
cõpleatur
">compleatur</
expan
>
, eaque tundatur:
<
expan
abbr
="
ſolũ
">ſolum</
expan
>
quod
<
lb
/>
eſt ante capſam aſſeribus tegatur: ſaxum perfractum auferatur, & in eius lo
<
lb
/>
cum aliud reponatur: licet etiam capſam minorem &
<
expan
abbr
="
triũ
">trium</
expan
>
tantummodo pi
<
lb
/>
lorum facere capacem.</
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N16A1B
"
type
="
caption
">
<
s
id
="
N16A1D
">C
<
emph
type
="
italics
"/>
apſa
<
emph.end
type
="
italics
"/>
A. T
<
emph
type
="
italics
"/>
igna ſtatuta
<
emph.end
type
="
italics
"/>
B. T
<
emph
type
="
italics
"/>
igna tranſuerſa
<
emph.end
type
="
italics
"/>
C.
<
lb
/>
P
<
emph
type
="
italics
"/>
ila
<
emph.end
type
="
italics
"/>
D. E
<
emph
type
="
italics
"/>
orum capita
<
emph.end
type
="
italics
"/>
E. A
<
emph
type
="
italics
"/>
xis
<
emph.end
type
="
italics
"/>
F.
<
lb
/>
D
<
emph
type
="
italics
"/>
ens pili
<
emph.end
type
="
italics
"/>
G. D
<
emph
type
="
italics
"/>
entes axis
<
emph.end
type
="
italics
"/>
H.</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>