Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 525
>
211
(174)
212
(175)
213
(176)
214
(177)
215
(178)
216
(179)
217
(180)
218
(181)
219
(182)
220
(183)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 525
>
page
|<
<
(200)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div390
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
125
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8104
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
200
"
file
="
236
"
n
="
237
"
rhead
="
Comment. in I. Cap. Sphæræ
"/>
tractationem uſus Aſtrolabij, uel Quadrantis; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8105
"
xml:space
="
preserve
">de quo tamen re nonnihil etiã
<
lb
/>
dicemus, cum de Meridiano circulo diſpu@abimus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8106
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8107
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Neqve</
emph
>
uero neceſſe eſt, integrum gradum perambulare, ſeu dimetiri,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-236-01
"
xlink:href
="
note-236-01a
"
xml:space
="
preserve
">Satis eſt, ſi
<
lb
/>
ſpatium di
<
lb
/>
midiati gra
<
lb
/>
dus in ter-
<
lb
/>
ra, vel ter-
<
lb
/>
@@æ partis
<
lb
/>
@nius gra-
<
lb
/>
dus menſu
<
lb
/>
retur, ut to-
<
lb
/>
tus mbi@
<
lb
/>
cognoſca-
<
lb
/>
t
<
unsure
/>
ur.</
note
>
ut habeamus totum terræ ambitum, ſed ſatis @rit mẽſurare ſpatium dimidiati
<
lb
/>
gradus, uel tertiæ partis unius gradus, uel deniq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8108
"
xml:space
="
preserve
">quamcunque particulã, cu-
<
lb
/>
@us proportio ad totum terrę circulum cognita ſit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8109
"
xml:space
="
preserve
">Ex hac etenim particula
<
lb
/>
cog@ita, beneficio regulæ proportionum, totum ambitum facile eliciemus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8110
"
xml:space
="
preserve
">Vt
<
lb
/>
quoniam uerbi gratia quartæ parti unius grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8111
"
xml:space
="
preserve
">reſpondere inueniuntur ſtadia
<
lb
/>
175. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8112
"
xml:space
="
preserve
">continebunt huiuſmodi partes quartæ 1440. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8113
"
xml:space
="
preserve
">nempe totus terræ ambitus,
<
lb
/>
ſtadia 252000. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8114
"
xml:space
="
preserve
">uti prius. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8115
"
xml:space
="
preserve
">Pari ratione, ſi dimidiato gradui reſpondent ſtadia
<
lb
/>
350. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8116
"
xml:space
="
preserve
">reſpondebunt toti ambitui, qui conſtat ex dimidiatis partibus 720. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8117
"
xml:space
="
preserve
">iterum
<
lb
/>
ſtadia 252000. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8118
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8119
"
xml:space
="
preserve
">ſic de cęteris.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8120
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div393
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
126
">
<
head
xml:id
="
echoid-head131
"
xml:space
="
preserve
">VIÆ AD INVESTIGANDVM AMBITVM TERRÆ
<
lb
/>
commodiores, quàm ea, quæ ab auctore tradita eſt.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8121
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Vervm</
emph
>
quia laborioſum opus eſt, ac difficile, ita directe ſub Meridiano
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-236-02
"
xlink:href
="
note-236-02a
"
xml:space
="
preserve
">Var@æ viæ,
<
lb
/>
quibus ter-
<
lb
/>
ræ ambitus
<
lb
/>
@xplor@tur.</
note
>
circulo in Septentrionẽ, uel Auſtrum incedere, donec reperiatur altitudo po-
<
lb
/>
li maioruno gradu; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8122
"
xml:space
="
preserve
">ideo commodius fortaſſe eadem menſura ambitus terreni
<
lb
/>
obtinebitur hac ratione. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8123
"
xml:space
="
preserve
">Notentur duę ciuitates ſub eodem Meridiano poſi-
<
lb
/>
tæ, quarum eleuationibus poli diligẽter percognitis, detrahatur minor eleua-
<
lb
/>
tio, quã ſcilicet ciuitas magis Auſtralis obtinet, ex maiori, quam habet ciuitas
<
lb
/>
Borealior: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8124
"
xml:space
="
preserve
">Id enim quod ſupererit, oſtendet ſpatium inter utramq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8125
"
xml:space
="
preserve
">ciuitatem
<
lb
/>
interiectum quo ad gradus: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8126
"
xml:space
="
preserve
">Quo menſurato per ſtadia, uel aliam menſuram, fa
<
lb
/>
cile per proportionum regulam in cognitionem ambitus terreſtris deduceris.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8127
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8128
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Exemplvm</
emph
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8129
"
xml:space
="
preserve
">Notentur ſub uno eodemque Meridiano duæ ciuitates, qua-
<
lb
/>
rum ea, quæ Auſtralior eſt, habeat v.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8130
"
xml:space
="
preserve
">g. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8131
"
xml:space
="
preserve
">altitudinem poli gr. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8132
"
xml:space
="
preserve
">10. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8133
"
xml:space
="
preserve
">Illius uero, quæ
<
lb
/>
eſt Septentrionalior, eiuſdem poli altitudo ſit gr. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8134
"
xml:space
="
preserve
">12. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8135
"
xml:space
="
preserve
">min. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8136
"
xml:space
="
preserve
">30. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8137
"
xml:space
="
preserve
">Si igitur minor
<
lb
/>
altitudo à maiori ſubtrahatur, erit ſpatiũ inter duas ciuitates poſitũ gr. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8138
"
xml:space
="
preserve
">2. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8139
"
xml:space
="
preserve
">min.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8140
"
xml:space
="
preserve
">30. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8141
"
xml:space
="
preserve
">Quod ſpatium ex auctoris ſententia, ſi Eratoſthenes, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8142
"
xml:space
="
preserve
">Macrobius emenſi
<
lb
/>
fuiſſent, contineret ſtadia 1750. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8143
"
xml:space
="
preserve
">Quare grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8144
"
xml:space
="
preserve
">360. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8145
"
xml:space
="
preserve
">totius ambitus complectẽtur
<
lb
/>
ſtadia 252000. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8146
"
xml:space
="
preserve
">Pariratione, ſi ſpatium itineris inter duas quaſcunq: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8147
"
xml:space
="
preserve
">ciuitates,
<
lb
/>
etiamſi non iaceant ſub eodem Meridiano, cognitum fuerit; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8148
"
xml:space
="
preserve
">cognoſci poterit
<
lb
/>
per doctrinam ſphæricorũ triangulornm totius ambitus terreſtris magnitudo,
<
lb
/>
dummodo utriuſque ciuitatis altitudo poli, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8149
"
xml:space
="
preserve
">longitudo, quę ab occidente
<
lb
/>
ſumitur, perſpecta fuerit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8150
"
xml:space
="
preserve
">Ex altitudine enim poli, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8151
"
xml:space
="
preserve
">longitudine utriſq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8152
"
xml:space
="
preserve
">loci
<
lb
/>
cognoſcentur gradus circuli maximi ſpatium itinerariũ metientis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8153
"
xml:space
="
preserve
">Igitur quot
<
lb
/>
ſtadia, aut milliaria uni gradui tribuenda ſint, ignotũ non erit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8154
"
xml:space
="
preserve
">Ex quo totus
<
lb
/>
ambitus explorabitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8155
"
xml:space
="
preserve
">Sed quia hęc ratio dimetiendi ambitũ terrę obſcurior
<
lb
/>
eſt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8156
"
xml:space
="
preserve
">ad Coſmographiam pertinet, conſulto à
<
unsure
/>
nobis prætermittitur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8157
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8158
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Qvod</
emph
>
ſi quis cupiat, explorare, quantus ſit ambitus terrę ab ortu in oc-
<
lb
/>
caſum, uel contra; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8159
"
xml:space
="
preserve
">Auctor enim ſolum id docuit obſeruare ab uno polo ad al-
<
lb
/>
terum polum, nempe à Septentrione in Auſtrum, uel contra; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8160
"
xml:space
="
preserve
">quamuis hinc
<
lb
/>
qu
<
unsure
/>
oque cõſtet ambitus terrę ab ortu, uel occaſu, cum ſit, ob rotunditatem ter-
<
lb
/>
rę, omnino æqualis ambitui terræ à polo ad polum: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8161
"
xml:space
="
preserve
">id hac arte conſequipote
<
lb
/>
rit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8162
"
xml:space
="
preserve
">Notentur duæ ciuitates ſub Æquinoctiali circulo poſitæ, obſeruet
<
unsure
/>
urq́ue
<
lb
/>
diligenter in utraque ciuitate hora, qua eclipſis aliqua Lunæ initium habuit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8163
"
xml:space
="
preserve
">Cognito enim, quot horis prius eclipſis Lunæ in una ciuitate initiũ habuit,
<
lb
/>
quam in alte@a, cognoſcẽtur & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8164
"
xml:space
="
preserve
">gradus Aequatoris inter utramque interiecti:</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8165
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>