Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N1C940">
            <p id="N1D27F" type="main">
              <s id="N1D292">
                <pb pagenum="206" xlink:href="026/01/238.jpg"/>
              AC; </s>
              <s id="N1D29B">tùm erigatur perpendicularis DX parallela AB; </s>
              <s id="N1D29F">connectantur R
                <lb/>
              M: dico FX eſſe maximam altitudinem, vt conſtat ex dictis. </s>
            </p>
            <p id="N1D2A5" type="main">
              <s id="N1D2A7">Secundò, quotieſcunque rectangulum, ita eſt ſitum, vt eius
                <lb/>
              diagonalis ſit perpendicularis; </s>
              <s id="N1D2AD">dico eſſe in perfecto æquilibrio; </s>
              <s id="N1D2B1">
                <lb/>
              ſit enim rectangulum BE, cuius diagonalis BE perpendicula­
                <lb/>
              riter cadit in horizontalem AC; </s>
              <s id="N1D2B8">certè erit in æqualibrio; </s>
              <s id="N1D2BC">ſit enim
                <lb/>
              diuiſum per lineam BE ita vt FH vel KI ſit libra quæ ſuſtineatur in ful­
                <lb/>
              cro BG; ſitque totum pondus trianguli BED appenſum brachio GH,
                <lb/>
              & aliud BET appenſum brachio æquali GF, erit perfectum æquili­
                <lb/>
              brium per regulas libræ, ſed duo triangula eodem modo ſe habent
                <lb/>
              conjuncta, quo ſe haberent ſeparata & appenſa, vt patet. </s>
            </p>
            <p id="N1D2CA" type="main">
              <s id="N1D2CC">Tertiò, omnia rectangula proportionalia in eodem æquilibrio rema­
                <lb/>
              nerent v.g. rectangulum BG cum rectangulo BE, idem dico de Rhom­
                <lb/>
              bo, Rhomboide, &c. </s>
            </p>
            <p id="N1D2D5" type="main">
              <s id="N1D2D7">Quartò, inde etiam cognoſcitur in qua proportione minuatur pondus. </s>
              <s id="N1D2DA">
                <lb/>
              v. g. ſit enim cylindrus AE horizontalis, ſuſtineaturque in A immo­
                <lb/>
              biliter, itemque in E; </s>
              <s id="N1D2E5">certè qui ſuſtinet in E æqualiter ſuſtinet; </s>
              <s id="N1D2E9">at verò
                <lb/>
              ſi attollatur in AD; </s>
              <s id="N1D2EF">certè potentia quæ in D ſuſtinet, eſt ad potentiam
                <lb/>
              quæ ſuſtinet in E, vt AF ad AE, quia pondus grauitaret in D & in E in
                <lb/>
              eadem ratione per Th. 16. ſed potentia ſuſtinens adæquat ponderis ra­
                <lb/>
              tionem, ſuſtinens inquam, per DH; </s>
              <s id="N1D2F9">nam reuerà ſuſtinens per DF æqua­
                <lb/>
              lis eſſe debet potentiæ in E: </s>
              <s id="N1D2FF">idem dico ſi attollatur in AP, nam potentia
                <lb/>
              trahens in P, per CP, eſt ad potentiam in E, vt QA ad AP, vel AE;
                <lb/>
              igitur pondus in D eſt ad pondus in P vt FA ad QA. </s>
            </p>
            <p id="N1D307" type="main">
              <s id="N1D309">Quintò, hinc ſi duo ferant parallelipedum in ſitu inclinato v.g.vt AD,
                <lb/>
              ferunt inæqualiter, ſcilicet in ratione AD FA, itemque ſi ferant in ſitu
                <lb/>
              inclinato AP, vel AC, donec tandem AE attollatur in B, nihil amplius
                <lb/>
              ſuſtinet potentia in B, & potentia in A totum ſuſtinet. </s>
            </p>
            <p id="N1D312" type="main">
              <s id="N1D314">Sextò, hinc cùm attollitur cylindrus continuò minùs ſentitur pondus
                <lb/>
              & faciliùs attollitur; ſic qui attollunt pontes illos verſatiles, initio maxi­
                <lb/>
              mo niſu, & modico ſub finem trahunt. </s>
            </p>
            <p id="N1D31C" type="main">
              <s id="N1D31E">Septimò obſeruabis, ſi circa centrum immobile A attollatur cylindrus
                <lb/>
              AE fune BE, potentia poſita in B, vel fune EO, potentia poſita in O; </s>
              <s id="N1D324">
                <lb/>
              hæc deber eſſe minor quàm poſita in B, vt autem cognoſcatur propor­
                <lb/>
              tio, fiat angulus PAE æqualis angulo OEB; </s>
              <s id="N1D32B">ducatur PQ; </s>
              <s id="N1D32F">dico poten­
                <lb/>
              tiam in O eſſe ad potentiam B, vt AQ ad AP, quia ſi anguli OEB &
                <lb/>
              PAQ ſunt æquales etiam anguli APQ & AEB ſunt æquales; igitur
                <lb/>
              perinde eſt ſiue trahatur PA circa A per lineam PQ, ſiue trahatur EA
                <lb/>
              circa A per lineam EB. </s>
              <s id="N1D33C">Idem dictum ſit de aliis lincis. </s>
            </p>
            <p id="N1D33F" type="main">
              <s id="N1D341">Octauò ſi attollendum ſit rectangulum non quidem circa axem; </s>
              <s id="N1D345">ſed
                <lb/>
              circa angulum immobilem, etiam decreſcit proportio ponderis, ſit enim
                <lb/>
              v.g.
                <expan abbr="quadratũ">quadratum</expan>
              ACFD, ſitque AD horizontalis, AI perpendicularis, duca­
                <lb/>
              tur diagonalis AF, attollatur circa punctum A, ita vt transferatur in AG,
                <lb/>
              ducatur GB perpendicularis: </s>
              <s id="N1D355">dico potentiam in G eſſe ad potentiam in
                <lb/>
              in A, vt AB ad AD; quippe res eodem modo ſe habet, ac ſi AF aſcenderet </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>