Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 7
[out of range]
>
<
1 - 7
[out of range]
>
page
|<
<
(201)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div393
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
126
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8165
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
201
"
file
="
237
"
n
="
238
"
rhead
="
Ioan. de Sacro Boſco.
"/>
Singulis enim horis correſpondent 15. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8166
"
xml:space
="
preserve
">grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8167
"
xml:space
="
preserve
">Aequinoctialis circuli, vt alibi di-
<
lb
/>
ctum eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8168
"
xml:space
="
preserve
">Emenſo igitur ſpatio illorum graduum, facile in notitiam totius am-
<
lb
/>
bitus per proportionum regulam veniemus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8169
"
xml:space
="
preserve
">EXEMPLVM. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8170
"
xml:space
="
preserve
">Sit initium
<
lb
/>
vnius eiuſdemq́ue eclipſis Lunaris factum in ciuitate orientaliori, decima
<
lb
/>
hora cum tertia parte poſt meridiem; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8171
"
xml:space
="
preserve
">In ciuitate vero magis occidentali,
<
lb
/>
nona hora poſt meridiem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8172
"
xml:space
="
preserve
">Igitur una hora integra, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8173
"
xml:space
="
preserve
">tertia horæ parte citius
<
lb
/>
habuit meridiem ciuitas orientalior, quàm magis occidentalis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8174
"
xml:space
="
preserve
">Quare ſpatiũ
<
lb
/>
interiectum inter vtramque continet grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8175
"
xml:space
="
preserve
">20. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8176
"
xml:space
="
preserve
">Quod ſi quis metiretur, depre-
<
lb
/>
henderet ſecundum præfatos auctores continere ſtadia 14000. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8177
"
xml:space
="
preserve
">atque adeo in
<
lb
/>
toto ambitu terræ contineri diceret ſtadia 252000.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8178
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8179
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Possvmvs</
emph
>
quoque facillime ambitum terræ inueſtigare ex aliqua ſtella
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-237-01
"
xlink:href
="
note-237-01a
"
xml:space
="
preserve
">Ratio Poſſi-
<
lb
/>
donij facilli
<
lb
/>
ma, qua am
<
lb
/>
bitus terræ
<
lb
/>
inueſtige-
<
lb
/>
tur.</
note
>
fixa, ut ex ſpica ♍, vel quauis alia. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8180
"
xml:space
="
preserve
">Si enim in terra ſumantur ſub eodem Meri-
<
lb
/>
diano duo loca, quorum interuallum itinerarium exploratum habeatur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8181
"
xml:space
="
preserve
">in
<
lb
/>
vtroque loco altitudo meridiana ſtellæ propoſitæ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8182
"
xml:space
="
preserve
">cognitæ obſeruetur, erit
<
lb
/>
differentia altitudinum, numerus graduum Meridiani inter duo loca interie-
<
lb
/>
ctorum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8183
"
xml:space
="
preserve
">Quare cum notum ſit, quotnam ſtadia dictis gradibus conueniant,
<
lb
/>
ignorari nequaquam poterunt ſtadia, quæ toti ambitui terrenis orbis deben-
<
lb
/>
tur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8184
"
xml:space
="
preserve
">Atque hęc ratio inueſtigandi ambitus terreni mihi magis probatur; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8185
"
xml:space
="
preserve
">quo-
<
lb
/>
niam non requirit in ullo loco cognitionem altitudinis poli, ſiue longitudi-
<
lb
/>
nis, quæ haberi non poteſt, niſi diuturna obſeruatione: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8186
"
xml:space
="
preserve
">neque uero hac in re
<
lb
/>
nimium fidendum eſt tabulis, quę ciuitatum latitudines, longitudineſque cõ-
<
lb
/>
tinen@. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8187
"
xml:space
="
preserve
">Qua quidem ratione menſurandi terram uſum fuiſſe Poſſidonium re-
<
lb
/>
fert Franciſcus Maurolycus in ſuis Dialogis coſmographicis, ex quibus etiam
<
lb
/>
ſubſequentes duos modos accepimus, quorum primus fuit Eratoſtheni fami-
<
lb
/>
liaris; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8188
"
xml:space
="
preserve
">Alter vero ab ipſo Maurolyco excogitatus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8189
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8190
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Erathostenes</
emph
>
hanc ferme inibat rationem in indagando terræ ambi-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-237-02
"
xlink:href
="
note-237-02a
"
xml:space
="
preserve
">Ratio E@a-
<
lb
/>
thoſtenis in
<
lb
/>
ambitu ter
<
lb
/>
rę inquiren
<
lb
/>
do.</
note
>
tu. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8191
"
xml:space
="
preserve
">Erexit Alexandriæ gnomonem in Horizonte ad angulos rectos; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8192
"
xml:space
="
preserve
">Dein-
<
lb
/>
de a Sole, dum in principio ♋, exiſtebat, intellexit duos radios tempore me-
<
lb
/>
ridiei proijci, vnum per ciuitatem Syenen, (quæ Auſtralior eſt, quàm Alexan-
<
lb
/>
dria, in eodemq́ue fere Meridiano, in quo Alexandria) qui recte tendebatin
<
lb
/>
centrum mundi, cum Syene ſub ip-
<
lb
/>
<
figure
xlink:label
="
fig-237-01
"
xlink:href
="
fig-237-01a
"
number
="
68
">
<
image
file
="
237-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/237-01
"/>
</
figure
>
ſo tropico ♋, ſita ſit: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8193
"
xml:space
="
preserve
">alterum per
<
lb
/>
gnomonis dicti uerticem, atque ita
<
lb
/>
ex proportione gnomonis ad ſuam
<
lb
/>
vmbram uia Geometrica ſpatiũ in-
<
lb
/>
ter Alexãdriam, ac Syenen inuenit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8194
"
xml:space
="
preserve
">Quod ut planius fiat, Sit circulus
<
lb
/>
in terra deſcriptus per Alexãdriam
<
lb
/>
ac Syenen, in quo A, ſit locus Ale-
<
lb
/>
xandrię; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8195
"
xml:space
="
preserve
">B, locus Syenes; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8196
"
xml:space
="
preserve
">Stylus Ale
<
lb
/>
xandriæ erectus A D; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8197
"
xml:space
="
preserve
">Radius Solis
<
lb
/>
per Syenen ad centrum mundi ten
<
lb
/>
dens FBC; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8198
"
xml:space
="
preserve
">Radius per uerticem
<
lb
/>
gnomonis incedens E D G, pro-
<
lb
/>
ijciensq́ue vmbram A G, ſepten-
<
lb
/>
trionem uerſus; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8199
"
xml:space
="
preserve
">Intelligaturq́ue
<
lb
/>
gnomon A D, pro duci uſque ad cẽ-
<
lb
/>
tr@m C. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s8200
"
xml:space
="
preserve
">Quoniam igitur in </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>