Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
Scan
Original
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.010807
">
<
pb
pagenum
="
591
"
xlink:href
="
016/01/238.jpg
"/>
torum: ideóque ex decimaquarta eiuſdem,
<
lb
/>
ſi KC eſt maior AC, vel æqualis, vel minor,
<
lb
/>
ita CG maior, æqualis, aut minor CB. </
s
>
<
s
id
="
s.010808
">Cùm
<
lb
/>
igitur KC æqualis ſit AF, diuiſa per medium
<
lb
/>
<
figure
id
="
id.016.01.238.1.jpg
"
xlink:href
="
016/01/238/1.jpg
"
number
="
91
"/>
<
lb
/>
in H, per quintam deſcribetur ſemicircu
<
lb
/>
lus ſecundum propoſitam magnitudinem,
<
lb
/>
quia AF fuit dupla illi latitudini per ſextam:
<
lb
/>
erigo igitur CM perpendicularem, & ducta
<
lb
/>
GL ex ſectione circuli, & perpendicularis,
<
lb
/>
ducemus BM illi æquidiſtantem per trigeſi
<
lb
/>
mam mediam: conſtat igitur CM, eſſe pro
<
lb
/>
portione mediam inter AC & CB: nam (vt
<
lb
/>
demonſtratum eſt) vt KC ad CA, ita CG ad
<
lb
/>
CB, quare, vt KC ad CG, ita AC ad CB: at
<
lb
/>
ex quarta ſexti, vt CG ad CB, ita LC ad
<
lb
/>
CM: LC, autem ex octaua ſexti Elemento
<
lb
/>
rum & trigeſimaquarta harum eſt in media
<
lb
/>
proportione K C & CG, igitur & CM, in
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1520
"/>
<
lb
/>
media proportione AC & CB. </
s
>
<
s
id
="
s.010809
">Ex hac ha
<
lb
/>
betur vltima ſecundi Element. </
s
>
<
s
id
="
s.010810
">quæ eſt tri
<
lb
/>
geſimaſexta. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.010811
">
<
margin.target
id
="
marg1518
"/>
Quintus li
<
lb
/>
ber Euclid.
<
lb
/>
totus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010812
">Sexti libri
<
lb
/>
primæ duo
<
lb
/>
decim propo
<
lb
/>
ſitiones.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.010813
">
<
margin.target
id
="
marg1519
"/>
<
lb
/>
13 35
<
lb
/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.010814
">
<
margin.target
id
="
marg1520
"/>
<
lb
/>
Vltima ſe
<
lb
/>
cundi
<
expan
abbr
="
Elemẽ-torum
">Elemen
<
lb
/>
torum</
expan
>
36.
<
lb
/>
Reliquum
<
lb
/>
ſexti Ele
<
lb
/>
mentorum
<
lb
/>
præter vlti
<
lb
/>
mam.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010815
">Tertij Eucl.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010816
">noſtræ,
<
lb
/>
17 37
<
lb
/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.010817
">Eadem ratione perficiemus Euclidis de
<
lb
/>
monſtrationibus omnes ſexti Elementorum
<
lb
/>
propoſitiones, vltima duntaxat excepta. </
s
>
<
s
id
="
s.010818
">Inde
<
lb
/>
decimamſeptimam tertij Elementorum ag
<
lb
/>
grediemur. </
s
>
<
s
id
="
s.010819
">Hæc erit trigeſimaſeptima. </
s
>
<
s
id
="
s.010820
">Du
<
lb
/>
cta igitur ex puncto præter circulum per
<
lb
/>
centrum recta, ſumam mediam per trigeſi
<
lb
/>
mamquintam inter totam, quæ ex puncto
<
lb
/>
vſque ad circumferentiam interiorem, & il
<
lb
/>
lam quæ ei exterius adiacet, inde ſuper ter
<
lb
/>
minum inuentæ erecta perpendiculari ſe
<
lb
/>
cundum quantitatem ſemidiametri circuli,
<
lb
/>
ad quem ex puncto propoſito contingens
<
lb
/>
ducenda eſt, concludo triangulum. </
s
>
<
s
id
="
s.010821
">Ergo
<
lb
/>
huic angulo contenta ex vltimo ducta &
<
lb
/>
perpendiculari, ſeu oppoſito conſimili ex
<
lb
/>
25. facio angulum in centro æqualem verſus
<
lb
/>
punctum propoſitum, ex quo ducta recta ad
<
lb
/>
extremum lineæ quæ angulum facit, vbi ſci
<
lb
/>
licet circulum tangit, contingens erit: nam
<
lb
/>
ex ſexta ſecundi Element. </
s
>
<
s
id
="
s.010822
">& 47. primi eiuſ
<
lb
/>
dem, linea ex puncto ad centrum æqualis
<
lb
/>
erit lineæ vltimò ductæ, quæ recto opponi
<
lb
/>
tur: ex prima igitur harum, angulus ille in
<
lb
/>
baſi iuxta circumferentiam rectus, & ex 16.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1521
"/>
<
lb
/>
tertij Element. </
s
>
<
s
id
="
s.010823
">producta contingens. </
s
>
<
s
id
="
s.010824
">Reli
<
lb
/>
quæ omnes tertij libri, præter 24. & 33. de
<
lb
/>
monſtrantur, ex iam demonſtratis. </
s
>
<
s
id
="
s.010825
">In 24.
<
lb
/>
demonſtrabimus locum centri, vt Euclides:
<
lb
/>
perficere circulum non eſt poſſibile, cum re
<
lb
/>
pugnet iam promiſſis, illa
<
expan
abbr
="
tamẽ
">tamen</
expan
>
vtemur, quia
<
lb
/>
non eſt opus, niſi in circumſcribendis, aut in
<
lb
/>
ſcribendis circulis niſi centri inuentione, vt
<
lb
/>
demonſtrabimus. </
s
>
<
s
id
="
s.010826
">In 33. etiam tertij abſol
<
lb
/>
uemus quotquot voluerimus angulos ſupra
<
lb
/>
datam lineam: quia omnes, ſi circulus ſupra
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1522
"/>
<
lb
/>
illam deſcriberetur, in circumferentia illius
<
lb
/>
eſſent. </
s
>
<
s
id
="
s.010827
">Id prius auxilio trigeſimæquartæ ter
<
lb
/>
tij, quæ abſque 33. demonſtratur in propo
<
lb
/>
ſito tuo circulo, abſoluemus, inde per 25. ſu
<
lb
/>
pra conſtitutam lineam: ergo erunt hæ no
<
lb
/>
bis loco trigeſimęoctauæ, & trigeſimęnonæ,
<
lb
/>
ſicut vltima ſexti Elementorum pro 40. Pòſt
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1523
"/>
<
lb
/>
demonſtrabimus primam quarti Elemento
<
lb
/>
rum, hæc erit nobis quadrageſimaprima: per
<
lb
/>
duodecimam ſexti Elementorum conſtitu
<
lb
/>
tam, vt ſit latitudinis circini propoſiti ad A,
<
lb
/>
lineam, vt ſemidiametri circuli, in quo eſt
<
lb
/>
linea inſcribenda ad lineam inſcribendam,
<
lb
/>
inde collocata A in circulo mihi permiſſo,
<
lb
/>
expleo trigonum duûm æqualium laterum,
<
lb
/>
& angulo in centro circuli permiſſi, quem
<
lb
/>
ſubtendit linea A æqualem, ex vigeſima
<
lb
/>
quinta facio in propoſiti circuli centro.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.010828
">Conſtabit itaque ex trigeſimaprima harum
<
lb
/>
trigonos eſſe ſimiles, ſubducta ſemidiame
<
lb
/>
tris recta, quare ſemidiametri conceſſi ad A,
<
lb
/>
vt ſemidiametri propoſiti ad ſubductam ex
<
lb
/>
quartaſexti Elementorum, talis verò fuit
<
lb
/>
ſemidiametri propoſiti circuli ad lineam
<
lb
/>
propoſitam, igitur ſubducta eſt æqualis pro
<
lb
/>
poſitæ. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.010829
">
<
margin.target
id
="
marg1521
"/>
<
lb
/>
Reliquum
<
lb
/>
tertij libri
<
lb
/>
excepta 24.
<
lb
/>
& 33.
<
lb
/>
24 37
<
lb
/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.010830
">
<
margin.target
id
="
marg1522
"/>
<
lb
/>
33 39
<
lb
/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.010831
">
<
margin.target
id
="
marg1523
"/>
Eucl. </
s
>
<
s
id
="
s.010832
">noſtræ
<
lb
/>
Vltim. </
s
>
<
s
id
="
s.010833
">ſexti
<
lb
/>
40.1. quar
<
lb
/>
ti 41.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.010834
">Poſt hæc demonſtranda eſt 22. primi Ele
<
lb
/>
mentorum: quamuis ad Euclidis finem non
<
lb
/>
ſit neceſſaria, ſed propter 22. ab eodem ad
<
lb
/>
iecta fuerit ſolum, quæ iam ſuperius eſt de
<
lb
/>
monſtrata. </
s
>
<
s
id
="
s.010835
">Sint igitur propoſitæ tres lineæ
<
lb
/>
ABC, ſub conditione ibidem adiecta, & aſ
<
lb
/>
ſumo circulum mihi conceſſum, cuius dime
<
lb
/>
tiens DH, & medium eius DE, & ſit A ma
<
lb
/>
ior B, & B maior C, & ex 12. ſexti Elemen
<
lb
/>
torum iam demonſtrata, fiat DE ad EF, vt
<
lb
/>
A ad B, & EF ad FG, vt B ad C: & quia B
<
lb
/>
& C, ſupponuntur longiores A, erit tota EG
<
lb
/>
longior E D, igitur G punctus cadet extra
<
lb
/>
circulum: fiat ex eadem 12. ſexti Elemento
<
lb
/>
rum, vt GF ad FH, ita DF ad K, cui K adii
<
lb
/>
ciatur L, æqualis GF: igitur vt DF ad K, ita
<
lb
/>
L ad F H. </
s
>
<
s
id
="
s.010836
">Quia verò H F eſt minima 4.
<
lb
/>
quantitatum proportionis vnius, erit D F
<
lb
/>
<
figure
id
="
id.016.01.238.2.jpg
"
xlink:href
="
016/01/238/2.jpg
"
number
="
92
"/>
<
lb
/>
maxima, totáque DH maior tota KL, ex 25.
<
lb
/>
quinti Elementorum: igitur per 41. præce
<
lb
/>
dentem collocabimus KL, quomodolibet in
<
lb
/>
circulo, vt ſit M O, & ex 13. faciam M N
<
lb
/>
æqualem L, erítque NO æqualis K: & du
<
lb
/>
cam ex centro ENP producendo ex aduerſo
<
lb
/>
in Q, & iterum ex eodem centro EM. </
s
>
<
s
id
="
s.010837
">Ex 16.
<
lb
/>
ſexti Element. </
s
>
<
s
id
="
s.010838
">productum KL, id eſt MN,
<
lb
/>
in NO, æquale eſt producto DF in FH, quia
<
lb
/>
K & L fuerunt proportione mediæ inter
<
lb
/>
DF & FH: & ex 35. tertij Element. </
s
>
<
s
id
="
s.010839
">produ
<
lb
/>
ctum P N in NQ, æquale eſt producto MN
<
lb
/>
in NO, igitur ex PN in NQ, fit quantam ex
<
lb
/>
DF in FH: igitur cum PQ, ſit æqualis DH,
<
lb
/>
erit NP, æqualis FH, & EN æqualis EF:EM
<
lb
/>
autem eſt æqualis E D, & FG æqualis L, &
<
lb
/>
L æqualis MN, igitur F G æqualis M N,
<
lb
/>
igitur trigonus E M N, conſtat ex tribus </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>