Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius

Table of figures

< >
[Figure 41]
[Figure 42]
[Figure 43]
[Figure 44]
[Figure 45]
[Figure 46]
[Figure 47]
[Figure 48]
[Figure 49]
[Figure 50]
[Figure 51]
[Figure 52]
[Figure 53]
[Figure 54]
[Figure 55]
[Figure 56]
[Figure 57]
[Figure 58]
[Figure 59]
[Figure 60]
[Figure 61]
[Figure 62]
[Figure 63]
[Figure 64]
[Figure 65]
[Figure 66]
[Figure 67]
[Figure 68]
[Figure 69]
[Figure 70]
< >
page |< < (201) of 525 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div393" type="section" level="1" n="126">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8165" xml:space="preserve">
              <pb o="201" file="237" n="238" rhead="Ioan. de Sacro Boſco."/>
            Singulis enim horis correſpondent 15. </s>
            <s xml:id="echoid-s8166" xml:space="preserve">grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s8167" xml:space="preserve">Aequinoctialis circuli, vt alibi di-
              <lb/>
            ctum eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s8168" xml:space="preserve">Emenſo igitur ſpatio illorum graduum, facile in notitiam totius am-
              <lb/>
            bitus per proportionum regulam veniemus. </s>
            <s xml:id="echoid-s8169" xml:space="preserve">EXEMPLVM. </s>
            <s xml:id="echoid-s8170" xml:space="preserve">Sit initium
              <lb/>
            vnius eiuſdemq́ue eclipſis Lunaris factum in ciuitate orientaliori, decima
              <lb/>
            hora cum tertia parte poſt meridiem; </s>
            <s xml:id="echoid-s8171" xml:space="preserve">In ciuitate vero magis occidentali,
              <lb/>
            nona hora poſt meridiem. </s>
            <s xml:id="echoid-s8172" xml:space="preserve">Igitur una hora integra, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8173" xml:space="preserve">tertia horæ parte citius
              <lb/>
            habuit meridiem ciuitas orientalior, quàm magis occidentalis. </s>
            <s xml:id="echoid-s8174" xml:space="preserve">Quare ſpatiũ
              <lb/>
            interiectum inter vtramque continet grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s8175" xml:space="preserve">20. </s>
            <s xml:id="echoid-s8176" xml:space="preserve">Quod ſi quis metiretur, depre-
              <lb/>
            henderet ſecundum præfatos auctores continere ſtadia 14000. </s>
            <s xml:id="echoid-s8177" xml:space="preserve">atque adeo in
              <lb/>
            toto ambitu terræ contineri diceret ſtadia 252000.</s>
            <s xml:id="echoid-s8178" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8179" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Possvmvs</emph>
            quoque facillime ambitum terræ inueſtigare ex aliqua ſtella
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-237-01" xlink:href="note-237-01a" xml:space="preserve">Ratio Poſſi-
                <lb/>
              donij facilli
                <lb/>
              ma, qua am
                <lb/>
              bitus terræ
                <lb/>
              inueſtige-
                <lb/>
              tur.</note>
            fixa, ut ex ſpica ♍, vel quauis alia. </s>
            <s xml:id="echoid-s8180" xml:space="preserve">Si enim in terra ſumantur ſub eodem Meri-
              <lb/>
            diano duo loca, quorum interuallum itinerarium exploratum habeatur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8181" xml:space="preserve">in
              <lb/>
            vtroque loco altitudo meridiana ſtellæ propoſitæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8182" xml:space="preserve">cognitæ obſeruetur, erit
              <lb/>
            differentia altitudinum, numerus graduum Meridiani inter duo loca interie-
              <lb/>
            ctorum. </s>
            <s xml:id="echoid-s8183" xml:space="preserve">Quare cum notum ſit, quotnam ſtadia dictis gradibus conueniant,
              <lb/>
            ignorari nequaquam poterunt ſtadia, quæ toti ambitui terrenis orbis deben-
              <lb/>
            tur. </s>
            <s xml:id="echoid-s8184" xml:space="preserve">Atque hęc ratio inueſtigandi ambitus terreni mihi magis probatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s8185" xml:space="preserve">quo-
              <lb/>
            niam non requirit in ullo loco cognitionem altitudinis poli, ſiue longitudi-
              <lb/>
            nis, quæ haberi non poteſt, niſi diuturna obſeruatione: </s>
            <s xml:id="echoid-s8186" xml:space="preserve">neque uero hac in re
              <lb/>
            nimium fidendum eſt tabulis, quę ciuitatum latitudines, longitudineſque cõ-
              <lb/>
            tinen@. </s>
            <s xml:id="echoid-s8187" xml:space="preserve">Qua quidem ratione menſurandi terram uſum fuiſſe Poſſidonium re-
              <lb/>
            fert Franciſcus Maurolycus in ſuis Dialogis coſmographicis, ex quibus etiam
              <lb/>
            ſubſequentes duos modos accepimus, quorum primus fuit Eratoſtheni fami-
              <lb/>
            liaris; </s>
            <s xml:id="echoid-s8188" xml:space="preserve">Alter vero ab ipſo Maurolyco excogitatus.</s>
            <s xml:id="echoid-s8189" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8190" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Erathostenes</emph>
            hanc ferme inibat rationem in indagando terræ ambi-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-237-02" xlink:href="note-237-02a" xml:space="preserve">Ratio E@a-
                <lb/>
              thoſtenis in
                <lb/>
              ambitu ter
                <lb/>
              rę inquiren
                <lb/>
              do.</note>
            tu. </s>
            <s xml:id="echoid-s8191" xml:space="preserve">Erexit Alexandriæ gnomonem in Horizonte ad angulos rectos; </s>
            <s xml:id="echoid-s8192" xml:space="preserve">Dein-
              <lb/>
            de a Sole, dum in principio ♋, exiſtebat, intellexit duos radios tempore me-
              <lb/>
            ridiei proijci, vnum per ciuitatem Syenen, (quæ Auſtralior eſt, quàm Alexan-
              <lb/>
            dria, in eodemq́ue fere Meridiano, in quo Alexandria) qui recte tendebatin
              <lb/>
            centrum mundi, cum Syene ſub ip-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-237-01" xlink:href="fig-237-01a" number="68">
                <image file="237-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/237-01"/>
              </figure>
            ſo tropico ♋, ſita ſit: </s>
            <s xml:id="echoid-s8193" xml:space="preserve">alterum per
              <lb/>
            gnomonis dicti uerticem, atque ita
              <lb/>
            ex proportione gnomonis ad ſuam
              <lb/>
            vmbram uia Geometrica ſpatiũ in-
              <lb/>
            ter Alexãdriam, ac Syenen inuenit.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s8194" xml:space="preserve">Quod ut planius fiat, Sit circulus
              <lb/>
            in terra deſcriptus per Alexãdriam
              <lb/>
            ac Syenen, in quo A, ſit locus Ale-
              <lb/>
            xandrię; </s>
            <s xml:id="echoid-s8195" xml:space="preserve">B, locus Syenes; </s>
            <s xml:id="echoid-s8196" xml:space="preserve">Stylus Ale
              <lb/>
            xandriæ erectus A D; </s>
            <s xml:id="echoid-s8197" xml:space="preserve">Radius Solis
              <lb/>
            per Syenen ad centrum mundi ten
              <lb/>
            dens FBC; </s>
            <s xml:id="echoid-s8198" xml:space="preserve">Radius per uerticem
              <lb/>
            gnomonis incedens E D G, pro-
              <lb/>
            ijciensq́ue vmbram A G, ſepten-
              <lb/>
            trionem uerſus; </s>
            <s xml:id="echoid-s8199" xml:space="preserve">Intelligaturq́ue
              <lb/>
            gnomon A D, pro duci uſque ad cẽ-
              <lb/>
            tr@m C. </s>
            <s xml:id="echoid-s8200" xml:space="preserve">Quoniam igitur in </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>