1ſicut etiam ſi traheretur fune.
Et ſi quis obijciat quod hæc reſpon
ſio eſt eadem cum illa quę tribuitur Ariſtoteli, dico quod non, quia
in illa ſupponuntur duo falſa, unum quod principium motus ali
quando ſit in c d, aliquando in a b, quod pro ſecunda parte falſum
eſt: nam nunquàm principium poteſt eſſe in a b, nam ſi intelliga
mus de modo motus, non mouetur nec a b nec c d motu circulari,
quoniam (ut dixi) motus eſt uectio, ſeu tractio, non circularis. Sin
autem de cauſa motus rotæ illa eſt in circulo ſemper maximo, ſcili
cet c d & non a b. Et cauſa erroris horum fuit duplex: cum enim ſci
rent hanc rationem, dubitarunt an circulus c d motus eſſet potius
cauſa motus circuli a b, an contrà, ideò protulerunt ambos, ſicut illi
quibus ſublata eſt res aliqua, ut non errent, dicunt hic, uel hic ſubri
puit rem meam. Secunda fuit, quia neſciuerunt diſtinguere inter
motum per circulum & motum circularem, cum ſit magnum diſcri
men: motus enim rotæ eſt per circulum, quia per circumferentiam
eius, quæ eſt circulus, non autem circularis. Etſi ſuperius appella
uerim circularem, cum diſtinxi in triplicem motum ſphęrę circum
uolutionem, tunc non curaui de uerbis, quia uerba tum non erant
cauſa erroris.
ſio eſt eadem cum illa quę tribuitur Ariſtoteli, dico quod non, quia
in illa ſupponuntur duo falſa, unum quod principium motus ali
quando ſit in c d, aliquando in a b, quod pro ſecunda parte falſum
eſt: nam nunquàm principium poteſt eſſe in a b, nam ſi intelliga
mus de modo motus, non mouetur nec a b nec c d motu circulari,
quoniam (ut dixi) motus eſt uectio, ſeu tractio, non circularis. Sin
autem de cauſa motus rotæ illa eſt in circulo ſemper maximo, ſcili
cet c d & non a b. Et cauſa erroris horum fuit duplex: cum enim ſci
rent hanc rationem, dubitarunt an circulus c d motus eſſet potius
cauſa motus circuli a b, an contrà, ideò protulerunt ambos, ſicut illi
quibus ſublata eſt res aliqua, ut non errent, dicunt hic, uel hic ſubri
puit rem meam. Secunda fuit, quia neſciuerunt diſtinguere inter
motum per circulum & motum circularem, cum ſit magnum diſcri
men: motus enim rotæ eſt per circulum, quia per circumferentiam
eius, quæ eſt circulus, non autem circularis. Etſi ſuperius appella
uerim circularem, cum diſtinxi in triplicem motum ſphęrę circum
uolutionem, tunc non curaui de uerbis, quia uerba tum non erant
cauſa erroris.
Co_{m}.
Per 18. ter
tij Elem.
tij Elem.
Per 34. pri
mi Elem.
mi Elem.
Quæſt. 25.
Ex hoc patet unum, quod eſt difficilius, ſcilicet quia certum eſt,
quòd tam c d quàm a b mouentur ſuper rectas, & ita ut ſingula
puncta c d tangant ſingula puncta c g, & a b ſingula puncta a f, &
tamen c d circumferentia, aut non eſt æqualis rectæ c g, aut circum
ferentia a b non eſt æqualis rectæ a f, aliter ſi ambæ circumferentiæ
ambabus rectis eſſent æquales, cum rectæ ſint æquales, ut demon
ſtratum eſt, eſſent circumferentiæ etiam a b & c d, æquales maior
minori, quod eſt impoſsibile. Non ergo ualet argumentum, iſte cir
culus circumfertur ſuper rectam aliquam, ita ut cum redit ad idem
punctum rectam perambulauit ad unguem, ergo illius peripheria
eſt æqualis illi rectæ.
quòd tam c d quàm a b mouentur ſuper rectas, & ita ut ſingula
puncta c d tangant ſingula puncta c g, & a b ſingula puncta a f, &
tamen c d circumferentia, aut non eſt æqualis rectæ c g, aut circum
ferentia a b non eſt æqualis rectæ a f, aliter ſi ambæ circumferentiæ
ambabus rectis eſſent æquales, cum rectæ ſint æquales, ut demon
ſtratum eſt, eſſent circumferentiæ etiam a b & c d, æquales maior
minori, quod eſt impoſsibile. Non ergo ualet argumentum, iſte cir
culus circumfertur ſuper rectam aliquam, ita ut cum redit ad idem
punctum rectam perambulauit ad unguem, ergo illius peripheria
eſt æqualis illi rectæ.
Cor^{m}.
Melius ergo fuiſſet huius reddere rationem, in quo eſt tota dif
ficultas, nam illa (ut dixi) de motu circulari nulla eſt, ſi quis tam pe
nitus introſpiciat. Sit igitur ut rotæ axis c, tranſeat in f, & quia e a &
f g æquales ſunt a centro ad circumferentiam, & a g æquidiſtans
b c, erit per demonſtrata punctum g in linea fh, & ponamus quod
punctum fuerit m, quod translatum, & retro reuolutum peruene
rit ad h, & ſecet e m a b circulum in n, dico quod n eſt punctum g, in
quo etiam eſt animaduertendum de ſtupore horum ſcribentium,
nec aduertentium quod puncta circulorum a b & c d retro cedunt,
uerſus a & c, & non uerſus o & p, & hoc eſt quod decipit illos.
ficultas, nam illa (ut dixi) de motu circulari nulla eſt, ſi quis tam pe
nitus introſpiciat. Sit igitur ut rotæ axis c, tranſeat in f, & quia e a &
f g æquales ſunt a centro ad circumferentiam, & a g æquidiſtans
b c, erit per demonſtrata punctum g in linea fh, & ponamus quod
punctum fuerit m, quod translatum, & retro reuolutum peruene
rit ad h, & ſecet e m a b circulum in n, dico quod n eſt punctum g, in
quo etiam eſt animaduertendum de ſtupore horum ſcribentium,
nec aduertentium quod puncta circulorum a b & c d retro cedunt,
uerſus a & c, & non uerſus o & p, & hoc eſt quod decipit illos.